2024-03-29T13:12:41Z
https://pma.cfu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=162
مطالعات آموزشی و آموزشگاهی
2423-494X
2423-494X
1394
4
1
نقش تعاملی سرمایۀ روانشناختی و هویت سازمانی بر رفتار شهروندی و پاسخگویی سازمانی کارکنان آموزشی
مسعود
خادم حسینی
میرمحمد
سید عباس زاده
شیوا
ملکی
ابوالفضل
قاسم زاده
نگارندگانِ پژوهش حاضر کوشیدهاند تا رفتار شهروندیِ سازمانی را پیشبینی کنند و روابط حاکم بر آن را تعیین کنند و از طریق سرمایۀ روانشناختی، میزان پاسخگویی رفتار شهروندی را بسنجند. در این پژوهش به نقش تعدیلکنندۀ هویت سازمانی نیز توجه شده است. این تحقیق با روش توصیفی از نوع همبستگی انجام شده است. جامعۀ آماری این پژوهش شامل کلیۀ کارکنان آموزشوپرورش شهر ارومیه (255 نفر) است که طبق جدول مورگان 180 نفر از آنان بهصورت تصادفی بهعنوان نمونه آماری انتخاب شدند. دادهها از طریق پرسشنامههای استاندارد سرمایۀ روانشناختی لوتانز و همکاران، هویت سازمانی مائل و اشفرس، رفتار شهروندی پوداسکف و همکاران، پاسخگویی سازمانی هاچوارتر و همکاران جمعآوری شد. برای تجزیهوتحلیل دادهها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانۀ تعدیلکننده استفاده شد که برای رسیدن به این منظور، نرمافزار آماری SPSS به کار رفت. نتایجْ حاکیاز معنیداربودنِ روابطْ بین متغیرهای پژوهش بود. همچنین نقش تعاملی سرمایۀ روانشناختی و هویت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان آموزشوپرورش تأئید شد، به این صورت که برای کارکنان با سرمایه روانشناختی بالا، افزایش هویت سازمانی با افزایش رفتارِ شهروندی سازمانی همراه بود؛ درعینحال، اثر تعاملی سرمایۀ روانشناختی و هویت سازمانی بر روی پاسخگویی معنیدار نیست. این نتایج بر ضرورت افزایش هویتیابی کارکنان با سازمان، توسعۀ سرمایۀ روانشناختی آنان و بازشناسی نقش این متغیرها بر پیامدهای شغلی تأکید دارد.
سرمایۀ روانشناختی
هویت سازمانی
رفتار شهروندی سازمانی
پاسخگویی
2015
03
21
9
32
https://pma.cfu.ac.ir/article_525_bc3006c7ff7cc9fff87e0ba7248d66ac.pdf
مطالعات آموزشی و آموزشگاهی
2423-494X
2423-494X
1394
4
1
مقایسۀ اثربخشی دو روش آموزشی ایفای نقش و پرسشوپاسخ بر تفکر انتقادی و مسئولیتپذیری دانشآموزان دختر اول دبیرستان
مهدیه
هلاجیان
اسماعیل
سعدی پور
هدف از این پژوهش مقایسۀ اثربخشی دو روش آموزشی ایفای نقش و پرسشوپاسخ بر تفکّر انتقادی و مسئولیتپذیری دانشآموزان دختر اول دبیرستان است. این مطالعه از نوع نیمهآزمایشی است و در اجرای آن از طرح چندگروهی پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل استفاده شده است. جامعۀ آماری این پژوهش کلیۀ دانشآموزان دختر پایۀ اول مقطع متوسطه دولتی منطقۀ دو شهر تهران بود؛ به این صورت که از بین 35 دبیرستان دخترانۀ این منطقه یک دبیرستان بهتصادف انتخاب شد. این دبیرستان (هدی) شش کلاس پایۀ اول با 195 دانشآموز داشت. پرسشنامۀ تفکر انتقادی واتسون گلیزر (1980) و پرسشنامۀ مسئولیتپذیری نعمتی (1378) بر روی این 195 نفر اجرا شد. 45 دانشآموزی که یک نمره انحراف استاندارد پایینتر از میانگین داشتند بهطور تصادفی به دو گروه آزمایش و گروه کنترل تقسیم شدند. برنامۀ آموزش ایفای نقش با گروه آزمایشی اول، برنامۀ آموزشی پرسشوپاسخ با گروه آزمایشی دوم، هریک بهمدت ده جلسه، هفتهای دو جلسه و هر جلسه یک ساعت کار شد. در گروه کنترل هیچگونه اقدامی صورت نگرفت. از هر سه گروه پسآزمون گرفته شد. نتایج نشان داد که هردو روش ایفای نقش و پرسشوپاسخ بر مسئولیتپذیری و تفکر انتقادی دانشآموزان اثربخش بوده است. بهمنظور افزایش مسئولیتپذیری و تفکر انتقادی دانشآموزان پایۀ اول مقطع متوسطه، معلمان میتوانند از روش ایفای نقش و پرسشوپاسخ استفاده کنند.
ایفای نقش
پرسشوپاسخ
تفکر انتقادی
مسئولیتپذیری
2015
03
21
33
54
https://pma.cfu.ac.ir/article_526_9450a1b6c37434e5504a8f868f6ca4c7.pdf
مطالعات آموزشی و آموزشگاهی
2423-494X
2423-494X
1394
4
1
رابطۀ تجارب دانشجومعلمان با دستاوردهای تحصیلی آنان در دانشگاه فرهنگیان
محمد
شیخیانی
نوشین
گشمردی
اکبر
مولایی
فرانک
صیانت
زهرا
فکوری
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطۀ تجارب دانشجومعلمان با دستاوردهای آنان از تحصیل در دانشگاه فرهنگیان، پردیس علامه طباطبایی بوشهر بود. همۀ دانشجومعلمان ورودی سالهای 91 و 92 (465 نفر) این پردیس در سال تحصیلی 93-94 جامعۀ آماری این پژوهش بودند که با بهکارگیری روش تمامشماری انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامۀ دانشجویان دانشکده (Pace & Kuh, 1998) استفاده شد. باتوجهبه نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون دادهها، مشخص شد که هر سه بُعد تجارب دانشجومعلمان، شامل ادراک کیفیت تلاش و کیفیت محیط و انسجام اجتماعی، بهترتیب پیشبینیکنندۀ مثبت معنادار دستاوردهای دانشگاهی آنان است. علاوهبراین، نتایج حاصل از آزمون t مستقل نشان داد که بین ابعاد تجارب و دستاوردهای تحصیلی دانشجومعلمان ورودی سالهای 91 با 92 تفاوت معناداری وجود ندارد.
تجارب دانشگاهی
دانشجومعلمان
دستاوردهای تحصیلی
2015
03
21
55
67
https://pma.cfu.ac.ir/article_527_e3509860a6385c4f3ba7a8725a046eda.pdf
مطالعات آموزشی و آموزشگاهی
2423-494X
2423-494X
1394
4
1
اثربخشی آموزش بازسازی شناختی در اصلاح سبکهای اسنادی دانشآموزان
علی رضا
شیرازی تهرانی
فضل الله
میردریکوند
مریم
جاودانی
پژوهش حاضر بهمنظور تعیین اثربخشی آموزش بازسازی شناختی در اصلاح سبکهای اسنادی دانشآموزان دبیرستانی انجام شده است. روشِ این مطالعۀ نیمهآزمایشیْ طرح پیشآزمونـ پسآزمون با گروه کنترل بوده است. جامعۀ آماریْ کلیۀ دانشآموزان مقطع متوسطه در شهر اصفهان بودند که نمونهها بهصورت تصادفی، خوشهای و مرحلهای انتخاب شدند و حجم نمونه سی تن از دانشآموزانی بودند که سبک اسنادی منفی غربالگری داشتند و بهصورت تصادفی در دو گروه پانزده نفریِ آزمایشی و کنترل جایگزین شدند. در طی هشت جلسۀ نوددقیقهای به گروه آزمایشی، آموزش بازسازی شناختی دادند و آنها را با پرسشنامۀ سبک اسنادی آزمودند و ارزیابی کردند. آنگاه دادههای آماری را با استفاده از روش تحلیل کواریانس تجزیهوتحلیل کردند. یافتههای حاصل از پژوهش نشان داد تفاوت معناداری میان میانگین گروه کنترل و آزمایش وجود دارد (0005/0p<) و میزان اندازۀ اثر آن 47درصد از کل واریانس را تبیین کرد. بنابراین، نگارندگان این مقاله به این نتیجه رسیدند که آموزش بازسازی شناختیْ باعث افزایش اسنادهای مثبت و کاهش اسنادهای منفی شده است.
آموزش بازسازی شناختی
اصلاح سبکهای اسنادی
پرسشنامۀ سبک اسنادی
اسنادهای مثبت و منفی
2015
03
21
69
78
https://pma.cfu.ac.ir/article_528_187bb98b5a3493e9e3560f93052c9414.pdf
مطالعات آموزشی و آموزشگاهی
2423-494X
2423-494X
1394
4
1
تحلیل جایگاه آموزشوپرورش چندفرهنگی در محتوای برنامۀ درسی علوم اجتماعی و فارسی دورۀ ابتدایی بهروشِ آنتروپیشانون
جواد
کیهان
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی و تحلیل محتوای دروس فارسی و علوم اجتماعی دورۀ ابتدایی براساس مؤلفههای آموزش چندفرهنگی است. کلیۀ کتابهای درسی علوم اجتماعی و فارسی (بخوانیم) دورۀ ابتدایی بهعنوان جامعۀ آماری این تحقیق به کار رفته است. محتوای پژوهش حاضرْ با روش آنتروپیشانون تحلیل شده و واحدهای تحلیلْ متن (پاراگراف)، تصویرها و فعالیتها (جمله) بوده است. چارچوب نظریِ این بررسی شامل مقولهها و مؤلفههای مرتبط با آموزش چندفرهنگیِ پرتکرار در پژوهشها و نظریههای مرتبط با این رویکرد و همچنین اسناد بالادستی بوده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که از مجموع 3265 واحد ضبط شمارششده در کتابهای درسی مذبور، در دورۀ ابتدایی، فراوانیِ مفاهیم و مؤلفههای آموزش چندفرهنگی تنها 436 مورد (کمتر از 7 درصد) است که مؤلفههایی همچون انعکاسِ تنوع قومی، مذهبی و محیطی و تنوع استفاده از روشهای تدریس، ارزشیابی، مواد و محیط یادگیری است و بیشترین میزان بار اطلاعاتی و ضریب اهمیت را در همۀ واحد ضبط شمارششدۀ کتابهای تعلیمات اجتماعی و بخوانیم دورۀ ابتدایی دارد. کمترین میزان بار اطلاعاتی و ضریب اهمیت به بُعد آموزش ضدتبعیض و ضدتعصب نژادی مربوط است. با عنایت به این مهم و براساس یافتههای پژوهش حاضر، بازنگری در برنامههای درسیِ یادشده، برای توجه بیشتر به مؤلفهها و شاخصهای کمتر موردتوجه، ضرورتی محتوم است. نهاد آموزشوپرورش با اتکا به این نوع قالبها (برنامۀ درسی چندفرهنگی) میتواند نقش برجستهای در تقویت و ترویج هویت هر کشوری ایفا کند و حیات فرهنگی آن را تضمین کند.
تحلیل محتوا
مؤلفههای آموزشوپرورش چندفرهنگی
آموزش ابتدایی
آنتروپی شانون
2015
03
21
79
95
https://pma.cfu.ac.ir/article_529_77c49554222e1c1f73d51fd00dc4808c.pdf
مطالعات آموزشی و آموزشگاهی
2423-494X
2423-494X
1394
4
1
مقایسۀ روش تدریس مشارکتی ازطریق محیط یادگیری الکترونیکی با شیوۀ سخنرانی و تأثیر آنها بر خلاقیت و پیشرفت درسی
ابراهیم
اسماعیلی
فرانک
موسوی
در مطالعۀ حاضر «روش تدریس مشارکتی ازطریق محیط یادگیری الکترونیکی» با «شیوۀ سخنرانی» مقایسه شده و تأثیر آنها بر خلاقیت و پیشرفت درسی بررسی شده است. این مطالعه به روش تجربی و با بهکارگیریِ طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروهِ گواه انجام شده است. جامعۀ آماری پژوهشْ شامل همۀ دانشآموزان پسرِ پایۀ دوم دورۀ متوسطۀ دوم هنرستان شهرستان اسلامآباد غرب بود که در سال تحصیلیِ 95 -1394 مشغول به تحصیل بودند. نمونۀ آماری شامل 30 نفر دانشآموز پسر پایۀ دوم دورۀ متوسطۀ دوم (15نفر گروه آزمایش و 15نفر گروه گواه) بود که اطلاعاتِ آن بهشیوۀ نمونهگیریِ دردسترس به دست آمد. پرسشنامۀ خلاقیت تورنس و آزمونی که محقق آن را طراحی کرده بود، ابزار این پژوهش بود. رواییِ ابزارْ ازطریق روش همسانیِ درونی بررسی شد که برای پرسشنامۀ خلاقیت برابر با 81% بود. پایایی آزمون ازطریق روش بازآزمایی به دست آمد که در سیالی 86% ، در ابتکار84% ، در انعطافپذیری 86% و در بسط، 79% بود. همچنین، پایایی برای پرسشنامۀ پیشرفت تحصیلی ازطریق روش بازآزمایی 84% به دست آمد. برای انجام محاسبات آماری از نرمافزار spssنسخۀ 16 استفاده شد و برای بررسی فرضیههای پژوهش، آزمون تحلیل کوواریانس به کار رفت.نتایج حاصل از تجزیهوتحلیل دادهها نشان داد که خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانشآموزانِ گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل با ضریب اطمینان 95% بهطور معنادار افزایش یافته است. براساس نتایج پژوهش حاضر، روش تدریس یادگیری مشارکتی ازطریق محیط یادگیری الکترونیکی مؤلفهای اثرگذار و مثبت بر خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان است؛ بنابراین در تدابیر آموزشی باید به این امر توجه کرد.
یادگیری الکترونیکی
خلاقیت
پیشرفت درسی
تدریس مشارکتی
روش تدریس سخنرانی
2015
03
21
97
109
https://pma.cfu.ac.ir/article_530_868105654b8ac1c010955a7d96b22c0e.pdf
مطالعات آموزشی و آموزشگاهی
2423-494X
2423-494X
1394
4
1
اثر میانجی مدیریت دانش، بر رابطه بین فرهنگ سازمانی و گرایش کارآفرینانه دانشجویان
مرجان
بهزادفر
بهزاد
شوقی
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر فرهنگ سازمانی بر گرایش کارآفرینانه افراد با توجه به نقش میانجی مدیریت دانش انجام شد. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ گردآوری دادهها، کمی و مبتنی بر رویکرد همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش، شامل دانشجویان ورودی سال 93 دوره دکتری دانشگاه تهران بود که تعداد آنها در حدود 3110 نفر گزارش شد و بر اساس روش نمونهگیری تصادفی طبقهای و فرمول کوکران، تعداد 324 نفر به عنوان حجم نمونه، تعیین گردید. بهمنظور گردآوری دادهها، از پرسشنامههای استاندارد فرهنگ سازمانی دنیسون (2000)، گرایش کارآفرینانه هاگِس و مورگان (2007) و مدیریت دانش داروچ (2003) بهره گرفته شد. به منظور سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ و ضریب پایایی ترکیبی و همچنین بهمنظور سنجش روایی از روایی محتوا و سازه استفاده شد که نتایج بیانگر روا و پایا بودن ابزار بود. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری و به کمک نرمافزار Lisrel-v8.8 در دو بخش مدل اندازهگیری و بخش ساختاری انجام پذیرفت. نتایج پژوهش حاکی از تأثیر مثبت و معنادار فرهنگ سازمانی بر گرایش کارآفرینانه دانشجویان از یک سو و از سوی دیگر تأثیر معنادار متغیر میانجی مدیریت دانش بر رابطه میان این دو میباشد.
مدیریت دانش
فرهنگ سازمانی
گرایش کارآفرینانه
2015
03
21
111
136
https://pma.cfu.ac.ir/article_568_c180414b61f6be56a1a3701af2575365.pdf