شناسایی مؤلفه‌های توسعه حرفه‌ای مدیران مدارس ابتدایی استان قم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مدیریت آموزشی، دانشکدة مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

2 استاد، گروه مدیریت آموزشی، دانشکدة مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

3 استادیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکدة مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

4 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه‌های توسعۀ حرفه‌ای مدیران مدارس ابتدایی استان قم بود. پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های توصیفی است که به روش کیفی و با روش تحلیل تم انجـام گرفت. جامعة آماری، همة متخصصان تعلیم و تربیت، و صاحبنظران آموزش ابتدایی استان قم بودند که بـا روش نمونه‌گیری هدفمند 40 نفر از آنان انتخاب شدند. معیار انتخاب حجم نمونه و تعداد پاسخگویان، اشباع نظری داده‌ها بود. برای تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها به روش تحلیل تم و کدگذاری انجام گرفت. به‌منظور گردآوری داده‌ها و شناسایی مؤلفه‌های توسعة حرفه‌ای مدیران، ابتدا، مبانی نظری و پیشینۀ پژوهش مطالعه شد، همچنین، با ابزار مصاحبة نیمه‌ساختاریافته داده‌ها گردآوری شد. براساس یافته‌های پژوهش مؤلفه‌های توسعۀ حرفه‌ای در 11 مقوله به‌دست آمد، که عبارت‌اند از تقویت مهارت‌های علمی، متنوع‌کردن جوّ مدارس، نیازسنجی، توسعة ارتباطات، توانمندسازی کارکنان، بازدیدهای داخلی و خارجی، داشتن برنامه‌ریزی، تجدید قوا کردن، یادگیری مادام‌العمر، مدیریت تعارض و ایجاد تعادل بین کار و زندگی. هر یک از این موقله‌ها نیز دارای کدها و مفاهیمی بود. در نهایت، می‌توان گفت اگر بتوان با طی‌کردن مسیر توسعة حرفه‌ای، مدیران آموزشگاهی حرفه‌ای تربیت کرد، در واقع، یک تغییر آموزشی مثبت و قدرتمند ایجاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها


ابیلی، خدایار، و مولایی، سمیرا (1386). طراحی مدل توسعه و پرورش مدیران میانی مورد: پژوهشگاه صنعت نفت تهران. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 1(1)، 69-85.
اشتراوس، اَنسِلم، و کوربین، جولیت (1394). مبانی پژوهش کیفی فنون و مراحل تولید نظریة زمینه‌ای. ترجمة ابراهیم افشار، تهران: نشر نی.
پور‌کریمی، جواد، نوروزی، میترا، و فرزانه، محمد (1394). ارائة الگوی صلاحیت‌های حرفه‌ای مدیران مدارس متوسطه. مدیریت و رهبری آموزشی، 9(2)، 96-85.
حجازی، سید یوسف، نساجه‌ای صرافی، محمدعلی، و آهنگری، اسماعیل (1396). بررسی عامل‌های مؤثر بر توسعة صلاحیت‌های حرفه‌ای آموزشگران ترویجی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 9(40)، 67-56.
رحیم‌نیا، فریبرز (1391). واکاوی ابعاد و مؤلفه‌های مدل شایستگی‌های مدیران در سیستم بانکی (یک رویکرد کیفی). مدیریتفردا، 11(31)، 139-117.
صافی، احمد (1386). آموزش و پرورش ابتدایی، راهنمایی تحصیلی و متوسطه. تهران: انتشارات سمت.
کاظمی، ثریا (1393). بررسی رابطة توسعة حرفه‌ای با عملکرد معلمان مدارس ابتدایی ناحیة سه کرج. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تهران، پردیس البرز.
موسی‌زاده، زهره، و عدلی، مریم (1388). معیارهای انتخاب و انتصاب مدیران با رویکرد شایسته‌گزینی در نهج‌البلاغه. اندیشةمدیریت، 3(1)، 132-130.
نادری بِنی، ناهید (1396). مربیگری و ارشاد در سازمان‌ها. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
نیک‌پی، ام‌البنین (1388). بررسی تطبیقی ویژگی‌های آموزش دورة ابتدایی در کشورهای ایران، آلمان و مالزی. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشکدة علوم تربیتی و روان­شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی.
Andersson, C., & Palm, T. (2017). The impact of formative assessment on student achievement: A study of the effects of changes to classroom practice after a comprehensive professional development program. Learning and Instruction, 49, 92-102.
Bayarystanova, E.و  Arenova, A., & Nurmuhametova, R. (2013). Education system management and professional competence of managers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 140, 427-431.
Beausaert, S. (2011). The use of personal development plans in the workplace. Doctoral Dissertation, Maastricht University, The Netherlands.
Bente, J., Peter, J., & Astrid, W. R. (2017). Does professional development of preschool teachers improves children's socio-emotional outcomes?. Labour Economics, , 45, 26–39.

Bichsel, J. A. (2008). Professional development needs and experiences of secondary principals in Southwestern Pennsylvania. Doctoral Dissertation in education, School of Education in partial fulfillment

Bizzell, B. E. (2011). Professional development of school principals in Virginia. Faculty of the Virginia Polytechnic Institute. Blacksburg, Virginia.
Boudreaux, M, K. (2015). An examination of principals’ perceptions of professional development in an urban school district. Education & Social Policy, 2(4), 27-36.
Buczynski, Sandy. , & C. Bobbi, Hansen. (2010). Impact of professional development on teacher practice:  Uncovering connections. Teaching and Teacher Education, 26 (3), 599-607.
Bush, T. (2008). Leadership and management development in education. CA: SAGE.
Galavzi, P. (2011). Principals’ perceptions of their own professional development. Doctoral Dissertation, Education, University of Texas, at Austain.
Guskey, T. R. (2014). Planning professional learning. Educational Leadership, 71(8), 10-16.
Ibara, E. C. (2014). Professional development of principals: A path to effective secondary school administration in Nigeria.. Africa Education Review, 11(4), 674-689.
Ibrahim, N. (2011). Preparation and development of public secondary schools Principals in Kenya. Humanities and Social Science, 1(9), 122-136.
Koonce, M. J. (2018). Principal engagement in the professional development process: The identification of barriers, resources, and supports. University of Arkansas, Fayetteville.
Larry, K. B. (2006). Principal perceptions of the relationship between Professional development designs and the qualities, Proficiencies, and leadership skills required of West Virginia principals. Doctoral Dissertation, Educational Leadership, College of Education and Human Services, Marshall University.
Leithwood, K., Seashore L., Karen. A., S., & Wahlstrom, K. (2004). How leadership influences student learning: Learning from the leadership project. The Wallace Foundation.
Loughran, J. (2014). Professionally developing as a teacher educator. Teacher Education, 65(4), 271-283
Miles, M, A. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: SAGE.
Moore, S. K. (2016). Principals’ perspectives on the professional development process and its outcomes. Western Michigan University Dissertations.
Richter, D., Kunter, M., Klusmann, U., Lüdtke, O., & Baumert, J. (2011). Professional development across the teaching career: Teachers’ uptake of formal and informal learning opportunities. Teaching and Teacher Education, 27(1), 116-126.

Riordain, M. N., Paolucci, C., & O’ Dwyer, L. M. (2017). An examination of the professional development needs of out-of-field mathematics teachers. Teaching and Teacher Education, 64, 132-174.