بررسی اثربخشی بسته آموزشی «کاهش اهمال‏کاری» بر افزایش پیشرفت تحصیلی و کاهش اهمال‏کاری تحصیلی دختران دانشجوی دوره کارشناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روان شناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی- ایران- اصفهان– خوراسگان

2 استاد روان شناسی رشد دانشگاه آزاد اسلامی - واحد علوم تحقیقات تهران

3 استادیار روانشناسی تربیتی دانشگاه شهید بهشتی

4 استاد یار دانشگاه آزاد اصفهان

5 استاد روان شناسی دانشگاه اصفهان

چکیده

اهمال‏کاری تحصیلی به معنای تأخیر تعمّدی در انجام تکالیف و موضوعات تحصیلی و به تعویق انداختن آنها تا دقیقه آخر تعریف شده است که با پیامد‏های منفی زیادی همراه می‏باشد. اهداف اصلی این پژوهش طراحی و آموزش بسته آموزشی، جهت کاهش اهمال‏کاری تحصیلی و افزایش پیشرفت تحصیلی دانشجویان است. این پژوهش شبه آزمایشی و از نوع پیش‏آزمون- پس‏آزمون با گروه کنترل و جامعه پژوهش تمامی دانشجویان اهمال‏کار مقطع تحصیلی کارشناسی دانشگاه تهران بوده است. نمونه پژوهش، 28 دانشجوی اهمال‏کار تحصیلی دختر بودند‏ که در ابتدا با روش انتخاب هدفمند گزینش و سپس به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ابزار استفاده شده، بسته آموزشی بود که در 5 بخش تنظیم گردیده بود. از جمله، آشنایی با مفهوم اهمال‏کاری تحصیلی، کمال‏گرایی، آموزش هدف‏گزینی صحیح و مدیریت زمان، آشنایی با راه‏های شناخت رشته تحصیلی خود، آموزش و ترغیب جهت ارزش‏گذاری نسبت به اهداف تحصیلی. روایی ابزار توسط متخصصان تأیید و ضریب توافقی محاسبه شده بین نظر متخصصان (05/5) بوده است. داده‏های جمع‏آوری شده با روش‏های آماری آزمون t مستقل و وابسته، و تحلیل واریانس آمیخته، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج، فرضیه­های پژوهش را مبنی بر کاهش اهمال‏کاری تحصیلی (002/0 sig=) و افزایش پیشرفت تحصیلی دانشجویان (04/0 sig=)، تائید کرد. یافته‏ها نشان‏دهنده این است که اهمال‏کاری تحصیلی به عنوان مشکل شایع در بین دانشجویان دارای قابلیت مداخله و کاهش می‏باشد که این مداخله با نتایج مثبت و باارزشی همراه است. 

کلیدواژه‌ها


اژه­ای، جواد؛ ویسانی، مختار؛ سیادت، سمیه سادات؛ خضری آذر، هیمن. (1390). انگیزش تحصیلی و اضطراب آمار: بررسی نقش میانجی راهبردهای یادگیری، مجله روان شناسی 58/ سال پانزدهم، شماره 2/ تابستان 1390.
حیدری، محمود. (1389). بررسی جایگاه خودناتوان‏سازی در مدل ساختاری پیش‏بینی موفقیت تحصیلی، رساله دکتری، دانشگاه شهید بهشتی.
قدم­پور، عزت­الله؛ امیری، فاطمه؛ زنگی آبادی، معصومه؛ اصلی آزاد، مسلم. (1394). اثربخشی مداخله شناختی رفتاری مبتنی بر تعلل بر عزت نفس، عملکرد تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه، مجله پژوهش توانبخشی در پرستاری، دوره اول شماره 3- بهار 1394.
مطیعی، حورا، حیدری، محمود، صادقی منصوره‏السادات. (1391). پیش‏بینی اهمال‏کاری تحصیلی براساس مؤلفه‏های خودتنظیمی در دانش‏آموزان پایه اول دبیرستان‏های شهر تهران، فصلنامه روان‏شناسی تربیت، شماره بیست و چهارم، سال هشتم، تابستان 91.
نیکبخت، الهام؛ عبدخدائی، محمد سعید؛ حسن آبادی، حسین. (1392). اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر افزایش انگیزش تحصیلی و کاهش اهمال­کاری تحصیلی دانش آموزان، مجله پژوهش­های روان شناسی بالینی و مشاوره 3 (2)، 94-81.
ولی­زاده، زهرا؛ احدی، حسن؛ حیدری، محمود؛ مظاهری، محمد مهدی؛ کجباف، محمدباقر. (1393). پیش­بینی اهمال­کاری تحصیلی دانشجویان بر اساس عوامل شناختی، هیجانی، انگیزشی و جنسیت، دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، دانشگاه خوراسگان، آذر 1393.
ولی­زاده، زهرا؛ احدی، حسن؛ حیدری، محمود؛ مظاهری، محمد مهدی؛ کجباف، محمدباقر. (1393). رابطه ساختاری کمال گرایی، خودکارآمدی، جهت گیری هدفی و علاقه به رشته با اهمال­کاری تحصیلی دانشجویان. مجله اندیشه­های نوین تربیتی، دانشگاه الزهرا، درحال چاپ.
ویسی، فرشید. (1391). رابطه خودکارآمدی و اضطراب اجتماعی با اهمال‏کاری تحصیلی در بین دانش‏آموزان شهرستان مریوان، پایان نامه ارشد، دانشکده روان‏شناسی دانشگاه تهران.
فاتحی، یونس؛ عبدخدایی، محمد سعید؛ پورغلامی، فرزاد. (1391). بررسی رابطه کمال­گرایی و خودکارآمدی با اهمال کاری در کارکنان بیمارستان دولتی شهر فراشبند، فصلنامه پژوهش‏های روان‏شناسی اجتماعی، سال دوم، شماره 6.
 
 
 
 
Azure, J.A. (2011). Correlates of course anxiety and academic procrastination in higher education. Global Journal of Educational Research . 10.1 (2011): 55-65.
Burka, J.B.Ve Yuen, L.M. (1983). Procuastination: Why you do it and What to do about it. Reading, PA: Addison-wesley.
Clik, DM; Drsillo, SM. (2015). An investigation of the efficacy of acceptance bassed behavioral therapy for academic procrastination, Journal of Expremental Psycology: General, 2015, psycnet.apa.org. 
De Paola, Maria; Scopp, Vincenzo. (2015). Procrastination, academic success and the effectiveness of a remedial program, Journal of Economic Behavior & Organization 115 (2015) 217-236.
Fritzsche, B. , Young. B.R. , &  Hickson. K.C. (2003). Individual differences in academic procrastination tendency and writing success. Personality and Individual Differences, 35: 1549-1557.
Grunschel, C., Patrzek, J,. Fries, S. (2013). Exploring different types of academic delayers: A latent profile analysis.  Learning and Individual Differences, Volume 23, February 20B, 225- 233.
Hafner. A. , Oberst. V.,  Stock. A., (2014). Avoiding procrastination through time mamagement: an experimental intervention study. Educational Studies. Vol.40, no.3, 352-360, http: //dx.doi.org/10.1080/03055698.2014.899487.
Haycock, L.A; mc Carthy, P ; skay, C.L. (1998). Procrastination in callege students: The role of  self- efficacy and anxiety. Journal of counselling and Development, 76, 317-324.                
Hee seo .E. (2008). self – efficacy as a mediator in the Relationship between self – oriented perfectionism and academic procrastination, Social Behavior and Personality, 36 (6), 753-764.
Kachgal, M.M; Hansen,L.S; Nutter,K.J. (2001). Academic  Procrastination Prevention/ intervention: Strategies and Recommendations. Journal of Developmental Education. 08943907, Fall 2001 Vol.25.Issne1.
Klassen, R.M. ,  Krawchuk. L.L, & Rajani. S. (2008). Academic procrastination of undergraduates: low self-efficacy to self-regulate predicts higher levels of procrastination. Contemporary Educational Psychology 33: 915-931.
Lee . E. (2005). The  relationship of motivation and flow experience to academic procrastination in university students. The Journal of Genetic Psychology: Mar 2005: 166, 1: ProQuest
Moon, S.M., & Lllingworth. A.J. (2005). Exploring the dynamic nature procrastination: A latent growth curve analysis of tion. Personality and Individual Differences, 38 (2005), pp. 297–309
Pychyl, T.A. , Lee. J.M. , Thibodeau. R., &  Blunt. A. (2000). Five days of emotion: An experience sampling study of undergraduate student procrastination. Journal of Social Behavior and Personality 15: 239- 254.
Ramsay,J.R. (2002). A cognitive Therapy Approach For Treating Chronic Procrastination and Avoidance: Behavioral Activation Interventions, Journal of Grop Psychotherapy, Psychodrama& Sociometry (15453855). Summer/Fall 2002, Vol.55 Issue 2/3/p79-92.14p
Rozental. A.,Carlbring. P. (2014). Understanding and treating procrastination: A Review of a common self-regulatory failure. Psychology 5.13 (sep 2014): 1488- 1502.
Ryuno Kim, Kyung; Hee Seo, Eun. (2015). The relationship between procrastination and academic performance: A Meta- analysis, Personality and Individual Differences 82 (2015) 26- 32. ScienceDirect.
Scent. C.L., Boes. S.R. (2014). Acceptance and commitment training: A brief intervention to reduce procrastination among college students. Journal of College Student Psychotherapy, 28: 144- 156, 2014.
Sheykhi, M .& Fathabadi.J & Heidari. M. (2013). The Relations of Anxity, Self- Efficacy And Perfectionism To Dissertation Procrastination. Developmental Psychology (Journal of Iranian Psychologists, V.9 , N.35; 283 - 295.
Solomon, L.J. & Rothblum, E.D. (1984). Academic Procrastination: Frequency and Cognitive- behavioral correlates. Journal of counseling Psychology, 31, 503-509.   
Strunk, K.K;  Steele, M.R. (2011).  Relative contributions of Self-Efficacy, Self- Regulation, And Self-Handicapping In Predicting Student Procrastination, Psychological Reports, 2011, 109, 3, 983-989.
Tan, C. X ; Ang, R. P ; Klassen, R. M ; Yeo, LS; Wong, I. Y.F ; Huan, V. S ; Chong, W. H. (2008). Correlates of Academic Procrastination and Students, Grad Goals, Curr Psychol (2008) 27: 135-144.
Vahedi, S ;  Mostafafi, F ;  Mortazanejad, H. (2009). Self-Regulation and Dimensions of parenting styles Predict Psychological procrastination of undergraduate students, Iran J Psychiatry 2009, 4: 147-15, www.SID.ir
Van Eerde, W. (2003). Procrastination at work and Time management Training, The Journal of psychology, 2003, 137 (5), 421-434.
Wang, Shuo; Zhou, Yu ; Yu, Shi ; Ran, Le-Wen ; Liu, Xiang- ping. (2015). Acceptance and commitment therapy and cognitive- behavioral therapy as treatment for academic procrastination , A Randomized controlled group session, Sage Juurnals: Social Work Reactive.
Wesley, J. (1994). Effects of ability, high school achievement and procrastinator behavior on college performance. Educational and Psychological measurement, 54, 404-408.