بررسی مدل علّی جنسیت و باور هوشی افزایشی با راهبردهای شناختی و فراشناختی با میانجی‌گری هیجان‌های مثبت تحصیلی در دانشجویان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز، خوزستان، ایران

2 استادیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز، خوزستان، ایران.

3 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز، خوزستان، ایران.

چکیده

 هدف پژوهش حاضر، آزمون رابطه­ی علّی جنسیت و باور هوشی افزایشی با راهبردهای شناختی و فراشناختی از طریق هیجان­های مثبت تحصیلی بود. به این منظور،192 دانشجوی دانشگاه لرستان به روش نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای انتخاب شدند و پرسشنامه­های راهبردهای یادگیری خودتنظیمی (پنتریج و دی­گروت، 1990)، مقیاس نظریه ضمنی هوش در جامعه دانشجویی (عبدالفتاح و ییتس، 2006) و هیجان­های تحصیلی (پکران، گاتز، تیتز و پری، 2002) را تکمیل کردند. ارزیابی مدل پیشنهادی­  با روش مدل­سازی معادلات ساختاری صورت گرفت. یافته­ها نشان داد باور هوشی افزایشی با راهبردهای شناختی و فراشناختی رابطه­ی مثبت دارد. همچنین، بین دانشجویان دختر و پسر از نظر راهبردهای شناختی تفاوت معنی­دار وجود دارد. علاوه بر این، جنسیت و باور هوشی افزایشی از طریق هیجان­های مثبت تحصیلی قادر به پیش­بینی راهبردهای شناختی و فراشناختی بود. بر این اساس می­توان گفت متغیر جنسیت و باور هوشی افزایشی به هیجان­های مثبت می­انجامد و از این رو، به استفاده­ی بیشتر از راهبردهای یادگیری شناختی و فراشناختی کمک می­کند. این یافته­ها بر نقش باورها و هویت جنسیتی در خلق هیجان­های مثبت جهت تسلط بر راهبردهای شناختی و فراشناختی تاکید می­کند.

کلیدواژه‌ها


حق‌شناس، حمید؛ چمنی، امیررضا و فیروزآبادی، علی (1388). «مقایسۀ ویژگی‌های شخصیتی و سلامت روانی دانش‌آموزان دبیرستان‌های تیزهوشان و دبیرستان‌های عادی». فصلنامۀ اصول بهداشت روانی. 8، 29 و30، 57-66.
رضایی، اکبر و سیف، علی‌اکبر (1382). «نقش باورهای انگیزشی، راهبردهای یادگیری و جنسیت در عملکرد تحصیلی». فصلنامۀ تعلیم و تربیت، 84، 44-85.
رستگار، احمد، حجازی، الهه، غلامعلی لواسانی، مسعود و قربان‌جهرمی، رضا (1388). «بررسی رابطۀ باورهای هوشی و پیشرفت تحصیلی با توجه به نقش واسطه‌ا‌ی اهداف پیشرفت و ابعاد درگیری تحصیلی». پژوهش‌های روانشناختی، 12 (1 و 2)، 25-11.
ریو، جان‌‌مارشال (1386). انگیزش و هیجان. مترجم: یحیی سیدمحمدی. ویرایش چهارم، چاپ دهم، تهران: نشر ویرایش.
زارع، حسین و رستگار، احمد (1393). «مدل علّی پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی دانشجویان آموزش مجازی: نقش باورهای هوشی، اهداف پیشرفت و هیجان‌های تحصیلی». دوفصلنامه علمی-پژوهشی شناخت اجتماعی، 6 (2)، 19-32.
کجباف، محمدباقر؛ مولوی، حسین و تهرانی‌شیرازی، علیرضا (1382). «بررسی رابطۀ باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی با عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستانی». تازه‌های علوم شناختی، 5 (1)، 27-33.
کدیور، پروین، فرزاد، ولی‌الله، کاووسیان، جواد و نیک‌دل، فریبرز (1388). «رواسازی پرسشنامه هیجان‌های تحصیلی پکران». نوآوری‌های آموزشی، 8 (32)، 7-38.
هومن، حیدرعلی (1384). مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار لیزرل. انتشارات سمت.

Abd-El-Fattah, S. M. & Yates, G. C. R. (2006). Implicit theory of intelligence scale: testing for factorial invariance and mean structure. Paper presented at the Australian Association for Research in Education Conference, Adelaide, South Australia.
Ablard, K. E., & Lipschultz, R. E. (1998). Self-regulated learning in high-achieving students: Relations to advanced reasoning, achievement goals, and gender. Journal of Educational Psychology, 90, 94-101.
Aktan, S. & Tezci, E. (2013). The study of validity and reliability of self-regulated learning strategies scale in mathematics. Journal of New World Sciences Academy NWSA-Education Sciences, 8 (1), 46-62.
Artino, A. R.; La Rochelle, J. S. & Durning, S. J. (2010). Second-year medical students’ motivational beliefs, emotions, and achievement. Medical Education, 44, 1203–1212.
Battle, A. & Wigfield, A. (2003). College women’s value orientations toward family, career, and graduate school. Journal of Vocational Behavior, 62, 56–75.
Berry, C. A. (1992). Pervious learning experiences strategy beliefs and task definition in self-regulated foreign language learning. Contemporary Educational Psychology, 18, 318-336.
Boekaerts, M. (2011). Emotions, emotion regulation, and selfregulation of learning. In B. J. Zimmerman & D. H. Schunk (Eds.), Handbook of self-regulation of learning and performance (pp. 408–425). New York: Routledge.
Dettmers, S.; Trautwein, U.; Ludtke, O.; Goetz, T.; Frenzel, A. C. & Pekrun, R. (2011). Students’ emotions during homework in mathematics: Testing a theoretical model of antecedents and achievement outcomes. Contemporary Educational Psychology, 36, 25–35.
Dweck, C. S. (2000). Self-theories: Their role in motivation, personality, and development. Philadelphia, PA: Psychology Press.
---------------- (2006). Mindset: The new psychology of success. New York, NY: Random House.
Dweck, C. S. & Molden, D. C. (2005). Self-theories: Their impact on competence motivation and acquisition. In A. J. Elliott (Ed.), Handbook of competence and motivation (pp.122-141). New York, NY: Guilford Press.
Goetz, T.; Perry, R. P.; Pekrun, R. & Frenzel, A. C. (2007). The control-value theory of achievement emotions: An integrative approach to emotions in education. Emotion in Education, 18 (4), 13-36.
Hair, J. F.; Black, W. C.; Babin, B. J. & Anderson, R. E. (2009). Multivariate data analysis. 7th Edition, Prentice Hall, Upper Saddle River, 761.
Hidi, S. & Ainley, M. (2008). Interest and self-regulation: Relationships between two variables that influence learning. In D. H. Schunk & B. J. Zimmerman (Eds.), Motivation and self-regulated learning: Theory, research, and applications (pp. 77-109). Mahwah, NJ, US: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
Hogrebe, J. M. (2015). Self-regulated learning and motivation belief differences among gifted and non-gifted middle school students across achievement levels. For the degree of doctor of Psychology. Rutgers University. Graduate School of Applied and Professional Psychology.
King, R. B. & Areepattamannil, S. (2014). What Students Feel in School Influences the Strategies They Use for Learning: Academic Emotions and Cognitive/Meta-Cognitive Strategies. Journal of Pacific Rim Psychology, 2 (8), 18-27.
Mutawah, M. A. A.; Thomas, R. & Khine, M. S. (2017). Investigation into Self-regulation, Engagement in Learning Mathematics and Science and Achievement among Bahrain Secondary School Students. IEJME-Mathematics Education, 12 (6), 633-653.
Peak, B. & Miller, C. (2010). I think I can, I think I can, I think I can’t know I can multi-user of classroom academic performance. Journal of self-regulated learning educational psychology, 82 (1), 33-42.
 Pekrun, R. (2006). The control-value theory of achievement emotions: assumptions, corollaries, and implications for educational research and practice. Educational Psychology Review, 18, 315–341.
Pekrun, R.; Elliot, A. J. & Maier, M. A. (2009). Achievement goals and achievement emotions: Testing a model of their joint relations with academic performance. Journal of Educational Psychology, 101, 115–135.
Pekrun, R.; Frenzel, A.; Goetz, T. & Perry, R. P. (2006). Control-value theory of academic emotions: How classroom and individual factors shape students’ affect. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, San Francisco, California.
Pekrun, R.; Goetz, T.; Frenzel, A. C.; Barchfeld, P. & Perry, R. P. (2011). Measuring emotions in students’ learning and performance: The Achievement Emotions Questionnaire (AEQ). Contemporary Educational Psychology, 36, 36–48.
Pekrun, R.; Goetz, T.; Perry, R. P.; Kramer, K.; Hochstadt, M. & Molfenter, S. (2004). Beyond test anxiety: development and validation of the test emotions questionnaire (TEQ). Anxiety, Stress, and Coping, 17, 287–316.
Pekrun, R.; Goetz, T.; Titz, W. & Perry, R. P. (2002). Academic emotions in students’ self-regulated learning and achievement: A program of qualitative and quantitative research. Educational Psychologist, 37(2), 91-105.
Perry, R. P.; Hladkyj, S.; Pekrun, R. H. & Pelletier, S. T. (2001). Academic control and action control in the achievement of college students: a longitudinal field study. Journal of Educational Psychology, 93(4), 776–789.
Pintrich, P. R., & DeGroot, E.V. (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 82, 33-40.
Preacher, K. J. & Hayes, A. F. (2008). SPSS macro multiple mediation written by Andrew, F. & Hayes, A. F. The Ohio state university. http://www.comm.ohio-state.edu/ahayes/.
Richter, T. & Schmid, S. (2010). Epistemological beliefs and epistemic strategies in self-regulated learning. Metacognition and Learning, 5, 47–65.
Schleifer, L. F. & Dull Richard, B. (2009). Meta cognition and performance in the accounting classroom. Issues in Accounting Education, 24 (3), 339-367.
Schunk, D. H. & Usher, E. L. (2011). Assessing self-efficacy for self-regulated learning. In B. J. Zimmerman & D. H. Schunk (Eds.), Handbook of self-regulation of learning and performance (pp. 282–297). New York: Routledge.
Swalander, L. & Taube, K. (2009). Influences of family based prerequisites, reading attitude, and self-regulation on reading ability. Contemporary Educational Psychology, 32 (2), 206-230.
Terada, M. (2017). Effect of individual differences in construal level on procrastination: Moderating role of intelligence theories. Psychology, 8 (4), 517-525.
Titz, W. (2001). Emotion en von Studierenden in Lernsituationen [University students’ emotions at learning]. Munster, Germany: Waxmann.
Villavicencio, F. T. & Bernardo, A. B. I. (2013). Positive academic emotions moderate the relationship between self-regulation and academic achievement. British Journal of Educational Psychology, 83, 329–340.
Wolters, C. A. (2004). Advancing achievement goal theory: Using goal structures and goal orientations to predict students’ motivation, cognition, and achievement. Journal of Educational Psychology, 96, 236–250.
Zimmerman, B. J. (2011). Motivational sources and outcomes of self-regulated learning and performance. In B. J. Zimmerman & D. H. Schunk (Eds.), Handbook of self-regulation of learning and performance (pp. 49–64). New York: Routledge.
Zinan, W. Students perceptions of their ICT-based collage English course in China: A case study. Teaching English with Technology, 17 (3), 53-76.