رابطة ساختاری بین انگیزش درونی و بیرونی، نگرش به تسهیم دانش، کنترل رفتاری ادراک‌شده، هنجارهای ذهنی و نیت تسهیم دانش با رفتار تسهیم دانش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)

2 دانشیار، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان).

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطة ساختاری مدل بین انگیزش درونی و بیرونی، نگرش به تسهیم دانش، کنترل رفتاری ادراک­شده، هنجارهای ذهنی، نیت تسهیم دانش با رفتار تسهیم دانش دبیران هنرستان­های دخترانة شهر اصفهان است. روش همبستگی و حجم نمونه 256 نفر براساس جدول تعیین حجم نمونة کرجسی و مورگان (1970) برآورد شده و پرسشنامه­ها با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده در بین دبیران توزیع شده است. برای گردآوری اطلاعات از       پرسشنامه­های هنجارهای ذهنی باک و همکاران (2005)، انگیزش درونی و بیرونی کانکانهالی و همکاران (2005) و هیل (1987)، نگرش دربارة تسهیم دانش باک و همکاران (2005)، کنترل رفتاری ادراک­شدة چائو و هو ( 2001)، نیت تسهیم دانش باک و همکاران (2005) و رفتار تسهیم دانش باک و کیم (2002) استفاده شده است. نتایج نشان می­دهد که مدل با داده­های پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است. بنابراین می­توان نتیجه گرفت انگیزش درونی و بیرونی، نگرش دربارة تسهیم دانش، کنترل رفتاری ادراک­شده، هنجارهای ذهنی و نیت تسهیم دانش بر افزایش رفتار تسهیم دانش دبیران مؤثر است.

کلیدواژه‌ها


  • احمدی طاهری، مریم؛ قلیچ لی، بهروز و حاتمی، امیر. (1395). «تأثیر سرمایة اجتماعی سازمانی بر تسهیم دانش در سازمان­های رسانه­ای؛ مورد مطالعه: مرکز رسانه­ای نوین سازمان صدا و سیما». فصلنامة آموزش و توسعة منابع انسانی، 3، 10، 21-1.

    آشوغ، مسعود؛ آقاملایی، تیمور؛ قنبرنژاد، امین و تاجور، عبدالحمید. (1392). «کاربرد نظریة رفتار برنامه‌ریزی‌شده برای پیش‌بینی رفتارهای ایمن رانندگی در رانندگان کامیون». آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، جلد ۱، ۳ ، ۵-۱۴.

    ایمان­زاده، علی. (1396). «رابطة بین تسهیم و اشتراک­گذاری د انش با نوآوری د ر دانشجویان گروه رشتة ترویج و توسعة روستایی دانشکدة کشاورزی دانشگاه تبریز». فصلنامة پژوهش­های ترویج و آموزش کشاورزی، 10: 2 (38).

     بیرانوند، علی؛ شعبانی، احمد و محمدی استانی، مرتضی. (1396). «بررسی عوامل مؤثر بر تسهیم دانش کتابداران وارائة مدل پیش­بینی رفتار آنها؛ مطالعة موردی: کتابخانه­های عمومی استان فارس»، فصلنامة مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، 39، 3: 60-39.

    باجی، زهرا؛ شاکری­نژاد، قدرت­اله؛ تهرانی، معصومه؛ حاجی­نجف، سعیده و جاروندی، فرزانه. (1396).«عوامل مرتبط با قصد انجام فعالیت جسمانی براساس نظریة رفتار برنامه­ریزی­شده در دانش آموزان دختر دبیرستانی شهر اهواز».4، 3، 58-52.

    بهلول، مجید (1393).بررسی رفتار اشتراک دانش معلمان دوره راهنمایی شهر رشتخوار و عوامل مؤثر بر آن، پایان­نامة کارشناسی ارشد علوم تربیتی، دانشکدة علوم تربیتی و روان­شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد.

    جابری، اکبر، سلیمی، مهدی و خزایی­پول، ﺟﻮاد. (1392). «بررسی تأثیر انگیزش­های درونی و بیرونی بر تسهیم دانش کارکنان در سازمان­های ورزشی؛ مطالعة موردی کارمندان ادارات تربیت بدنی استان اصفهان»، نشریة مدیریت ورزشی، 5، 16: 55-75.

    خدیوی، اسداله؛ سلیمانی، محمدرضا؛ ترابی نهاد، منیره. (1389). «میزان استقرار مدیریت دانش در آموزش و پرورش منطقه مرند از دیدگاه مدیران مدارس». فصلنامةتحقیقاتمدیریتآموزشی، 5: 60-46.

    سلیمی، قاسم؛ حیدریا، الهام و کشاورزی، فهیمه. (1392). «تبیین رابطة التزام دانشجویان و رفتار تسهیم دانش در دانشگاه:: سهم متغیر نگرش به تسهیم دانش»، تحقیقاتکتابداریواطلاع­رسانیدانشگاهی، 47 ، 4، 351 – 374.

    سهرابی، زهره؛ قاسم­زاده، معصومه و صالحی، لیلی. (1396). «روان­سنجی مقیاس سنجش نگرش به سرقت علمی براساس الگوی رفتار برنامه­ریزی­شده در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران»، مجلة توسعة آموزش در علوم پزشکی. 10 ، 28 ، 53 تا64.

    قاسم­زاده، ابوالفضل؛ ملکی، شیوا و شریفی، لیلی. (1395). «اثر میانجی اخلاق حرفه­ای در رابطة بین سرمایة فکری، یادگیری سازمانی و تسهیم دانش»، مجلة توسعة آموزش در علوم پزشکی، 9، 22، 76 تا 86..

    علیپور درویشی، زهرا، دولت­آبادی، رقیه. (1391). «ارائة مدل عوامل مؤثر بر قصد تسهیم دانش پزشکان براساس تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده در بیمارستان­های آموزشی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران». بیمارستان، 11 (4) :35-44.

    گودرزی، مازیار. (1390). مدیریترفتارسازمانیدرورزش. ­تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

    مرادی مرتضی؛ مهرانی کامینه و برومند، مجتبی. (1390). «بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات از سوی نیروهای پلیس»، فصلنامة علمی­ترویجی توسعة سازمانی پلیس، 28:­ 7، 93-77.

    مرزه حاجی­آقایی، محسن و زین­آبادی، حسن­رضا. (1396). «نقش مدیران گروه­های آموزشی در ایجاد و تقویت تسهیم دانش در میان استادان»، مدیریت در دانشگاه اسلامی، 14: 6، 2.

    مرزوقی، رحمت­اله و حیدری، الهام (1395). «سنجش روابط علّی تخطی نظارتی، ادراک از عدالت سازمانی و رفتار تسهیم دانش (مطالعة موردی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شیراز)»، مدیریت سلامت، 19 (64).

    میرپورفرد، بهروز و محبی، ﭘﺮوﻳﻦ. (1392). «بررسی نقش تسهیم دانش در کارآفرینی سازمانی»، اولین کنفرانس دانشجویی کارآفرینی کشور، تهران، دانشگاه تهران.

    میرکمالی، سید محمد؛ نارنجی ثانی، فاطمه؛ مصطفوی، زینب السادات و اعلامی، فرنوش. (1396). «بررسی ساختار عاملی تسهیم دانش، اعتماد سازمانی و خلاقیت؛ مورد مطالعه: کارشناسان دانشکدة فنی و مهندسی دانشگاه تهران»، دوفصلنامة علمی-پژوهشی مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، 6: 16، 1.

    • ­هادیزاده، اکرم؛ قلیچ لی، بهروز و محبی، پروین. (1392). «بررسی رابطة بین تسهیم دانش و نوآوری در سازمان­های خدمات مالی: بانک رفاه کارگران»، پژوهش­های مدیریت در ایران (مدرس علوم انسانی). 17: 207-187.

    هادیزاده، اکرم؛ زنگنه، محسن و رامین­مهر، حمید. (1391). «بررسی اثر جوّ تیم و رهبری توانمندساز در رفتار تسهیم دانش اعضای تیم»،فصلنامة چشم­انداز مدیریت دولتی، 1 (17): 187-207.

    References

     

    -        Ajzen, I. (2002). Constructing a TpB questionnaire: conceptual and methodological considerations. Retrived from www.unix.oit.umass. edu /, aizen /pdf/ tpb. Measurement. Pdf, (accessed 9 June 2004).

    -        Ajzen, I. & Fishbein, M. (2000). Attitudes and the Attitude-Behavior Relation: Reasoned and Automatic Processes. European Review of Social Psychology, 11, 1-33.

    -        Ajzen, I. & Fishbein, M. (2003). "Questions raised by a reasoned action approach: Reply to Ogden. Health Psychology. 23, 431-434.

    -        Alsharo, M.; Dawn, G & Ramirez, R. (2017). Virtual Team Effectiveness: The Role of Knowledge Sharing and Trust. Information & Management. 54 (4): 479-490.

    -        Bartol, K. & Srivastava, A. (2002). Encouraging knowledge sharing: the role of organizational reward systems. Journal of Leadership and Organization Studies, 19, 1, 2002, 64-76.

    -        Behnke, T. M. (2010). Knowledge sharing at work: An examination of organizational antecedents: Ambrose University. ProQuest Dissertations Publishing, 3407448.

    -        Bock, G. W. & Kim, Y. (2002). Breaking the myths of rewards: an exploratory study of attitudes about knowledge sharing. Information Resources Management Journal, 15 (2): 14-21.

    -        Bock, G. W., Zmud, R. W., Kim, Y. G. & Lee, J. N. (2005). Behavioral intention formation in nowledge sharing: examining the roles of extrinsic motivators, social-psychological forces, and organizational climate. MIS Quarterly, 29 (1): 87-111.

    -        Chau, P. Y. H. & Hu, P. J. H. (2001). Information technology acceptance by individual professionals: a model comparison approach. Decision Sciences, 32.4: 699-719.

    -        Bock, G. W., Zmud, R. W., Kim, Y. G. & Lee, J. N. (2005). Behavioral intention formation in knowledge sharing: Examining the roles of extrinsic motivators, social psychological forces and organizational climate. MIS Quarterly, 29 (1): 87-111.

    -        Chen, S.H., Chuang, Y. & Chen, P. (2012). Behavioral intention formation in knowledge sharing: Examining the roles of KMS quality, KMS self-efficacy, and organizational climate. Knowledge-Based System, 31: 106-118.

    -         Chen, Y. Y.,  Yeh, S-P.  & Huang, H-L. (2012). Does knowledge management “fit” matter to business performance?. Journal of Knowledge Management, 16 (5): 671-687.

    -        Dixon, N. M. (2000). Common Knowledge: How companies thrive by sharing what they know”; Harvard Business School Press; Retrived From URL: http:// www .gigapedia.Com.

    -        Frey, B. S. & Osterloh, M., (2002). Successful Management by Motivation: Balancing Intrinsic and Extrinsic Incentives, Springer-Verlag, Berlin and Heidelberg.

    -        Fullwood, R., Rowley, J. & Delbridge. D. (2013). Knowledge sharing amongst academics in UK universities. Journal of Knowledge Management, 17 (1): 123-136.

    -        Hill, C. A. (1987). Affiliation motivation: people who need people but in different ways. Journal of Personality and Social Psychology, 52 (5): 1008-18.

    -        Hooff, B. V. D., Alexander, S. & Stojan. S. (2012). What one feels and what one knows: the influence of emotions on attitudes and intentions towards knowledge sharing. Journal of Knowledge Management, 16 (1): 148- 158.

    -        Hsiu‐Fen L. & Gwo‐Guang, L. (2006). Effects of socio-technical factors on organizational intention to encourage knowledge sharing. Management Decision, 44 (1): 74-88.

    -        Hsu, M., Ju, T., Yen, G. & Chang, C. (2007). Knowledge-sharing behavior in virtual communities: the relationship between trust, self-efficacy, and outcome expectations. International Journal of Human-Computer Studies, 65 (2): 153-69.

    -        Jackson, S. E., Chuang, C. H., Harden, E. F., Jiang, Y. & Joseph, J.M. (2006). Toward developing human resource management systems for knowledge–intensive teamwork. Research in Personnel and Human resouces management, (25): 27-70.

    -        Jeon, S., Kim, T. & Koh, G. (2011). An integrative model for knowledge sharing in communities‐of‐practice. Journal of Knowledge Management, 15 (2): 251 - 269

    -        Jung Kang, Y., Young Lee, J. & Kim, H. W. (2017). A PsychologicalEmpowerment Approach to Online Knowledge Sharing”. Computers in Human Behavior, 74: 175-187.

    -        Kankanhalli, A., Tan, B. C. Y. & Wei, K. K. (2005). Contributing knowledge to electronic knowledge repositories: an empirical investigation. MIS Quarterly, 29. (1): 113-43.

    -        Ko. D. G., Kirsch. L J. & King, W R. (2005). Antecedents of knowledge transfer from consultants to clients in enterprise systems impleentations. MIS Quarterly, 29 (1): 59-85.

    -        Lee, J.H., Kim, Y.G. & Kim, M. Y. (2006). Effects of managerial drivers and climate 34. MacNeil, C. M. (2003). Line managers: facilitators of knowledge sharing in teams. Employee Relations, 25 (3): 294-307

    -        Lin. (2007). Knowledge sharing and firm innovation capability: an empirical study. International Journal of Manpower, 28 (3/4): 315-332.

    -        Lin, H. F. & Lee, G. G. (2004). Perceptions of senior managerstoward knowledge-sharing behavior. Management Decision ,42 (1): 108–125.

    -        Moon, J. W. & Kim. Y. G., (2001). Extending the TAM for a world- wide – web (www) context. Information and Management. 38 (4): 217-30.

    -        Nazira, T., Shahb, S. & Zaman, K. (2014). Mediating effect of knowledge sharing between participative decision making, transformational leadership and organization performance. Journal of Management Info, 1 (1):1-12.

    -        Nonaka, I. (1994). The knowledge-creating company. Harvard Business Review, November-December.

    -        Osterloh, M. & Frey. B. (2000). Motivation, knowledge, transfer and organizational forms. Organization Science, 11 (5): 538-550.

    -        Paraponaris, C. (2003). Third generation R&D and strategies for knowledge management. Journal of Knowledge Management, 7. (5): 96-106.

    -        Pikkarainen, T., Pikkarainen, K., Karjaluoto. H. & Pahnila. S. (2004). Consumer acceptacne of online banking: an extension of the technology acceptance model. Internet Research, 14 (3): 224-235.

    -        Rivera C. & Vazquez Lillian V., (2009). Overcoming cultural barriers for innovation and knowledge sharing. Journal of Knowledge Management, 13 (5): 257-270.

    -        Salopek, J. J. (2000). Common knowledge: how companies thrive by sharing what they know. Training and Development, 54 (4): 63-64.

    -        Sohail, M, S. & Daud, S. (2009). Knowledge sharing in higher education institutions: Perspectives from Malaysia, VINE. The journal of information and knowledge management systems, 39 (2): 125-142.

    -        Thanos, P., Teta, S. & Pawit. N. (2013). Exploring the determinants of knowledge sharing via employee weblogs. International Journal of Information Management, 33 (1): 133- 146.

    -        Tyler, T. R. & Blader, S. L., (2001). Identity and cooperative behavior in groups. Group Processes and Intergroup Relations, 4 (3): 207-26.

    -        Wiig, K. M. (2002). Knowledge management in public administration. Journal of Knowledge Management, 6 (3): 224-39.

    -        Xue, A., Bradley J. & Liang H. (2011). Team climate, empowering leadership, and knowledge sharing. Journal of Knowledge Management, 15 (2): 299-312.

    -        Yang, T. M., Maxwell, T. A. (2011). Information-sharing in public organizations: A literature review of interpersonal, intra-organizational and inter-organizational success factors. Government Information Quarterly,  28 (2): 164-175.