رابطة سبک‌های یادگیری با انگیزه پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دوره متوسطه استان لرستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه روان‌شناسی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

2 استادیار، گروه روان‌شناسی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

3 دکتری روان‌شناسی تربیتی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطة بین سبک‌های یادگیری با انگیزة پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دورة متوسطة استان لرستان بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی، و جامعة آماری شامل کلیة دانش‌آموزان مقطع متوسطة استان لرستان به تعداد 115010 نفر بود که براساس جدول کرجسی و مورگان، 384 نفر تعیین شده، و به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه­ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز پرسشنامه­های سبک‌های یادگیری کلب (1971) و انگیزة پیشرفت هرمنس (1970)، همچنین، میانگین دروس گذرانده‌شدة دانش‌آموزان به‌کار گرفته شد. برای تحلیل داده‌ها، آزمون‌های ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی گروه‌های مستقل، و تحلیل واریانس چندمتغیره انجام گرفت. براساس نتایج تحلیل داده‌ها، بین سبک یادگیری واگرا و انگیزة پیشرفت (0001/0, P=399/0r= )، بین سبک یادگیری همگرا و انگیزة پیشرفت (0001/0, P=41/0-r= )، بین سبک یادگیری واگرا و پیشرفت تحصیلی (0001/0, P=36/0r= )، بین سبک یادگیری همگرا و پیشرفت تحصیلی (0001/0, P=39/0-r=) رابطه معنادار وجود دارد. از طرفی، نتایج نشان داد بین سبک یادگیری جذب‌کننده و انطباق‌یابنده با انگیزة پیشرفت و پیشرفت تحصیلی رابطة معنادار وجود ندارد. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد بین سبک‌های یادگیری دانش‌آموزان دختر و پسر تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین، نتایج آزمون تی گروه‌های مستقل نشان داد بین میانگین انگیزة پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر و پسر تفاوت معنادار وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


اسکندری، فرزاد، و صالحی، مهدی (1388). بررسی تأثیر مطابقت میان سبک‌های تدریس و یادگیری بر عملکرد درسی دانشجویان (مطالعة موردی: دانشکده‌های کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه کردستان). تحقیقات اقتصاد و توسعة کشاورزی ایران، 2(2)، 42-25.
امیر افشاری، مهرداد (1380). بررسی رابطة پیشرفت تحصیلی با انگیزش پیشرفت ومنبع کنترل در دانش­آموزان شاهد سال سوم راهنمایی. پایان­نامة کارشناسی‌ارشد، رشتة روان­شناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات.
بیابانگرد، اسماعیل (1384). رابطة میان عزت‌نفس، انگیزة پیشرفت و پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان سال سوم دبیرستان‌های تهران. مطالعات روان‌شناختی، 1(4 و 5)، 144-131.
حسینی لرگانی، سیده مریم، و سیف، علی‌اکبر (1380). مقایسة سبک‏های یادگیری دانشجویان با توجه به جنسیت، مقاطع تحصیلی و رشتة تحصیلی. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 7(19)، 114-93.
حسینی لرگانی، مریم (1377). مقایسة سبک­های یادگیری دانشجویان کارشناسی و کارشناسی‌ارشد و دکتری زن و مرد قوی و ضعیف سه رشتة علوم انسانی-پزشکی و فنی- مهندسی دانشگاه‌های تهران. پایان­نامة کارشناسی‌ارشد. تهران، دانشگاه علامه طباطبایی.
خسروی، علی‌اکبر (1389). رابطة بین سبک­های تفکر با سبک ادراکی، سبک مفهومی و سبک یادگیری دانش‌آموزان. تحقیقات روان‌شناسی، 2(5)، 94-78.
دارابی، جواد (1380). بررسی رابطة بین منبع کنترل و انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان سال سوم متوسطة شهرساری. تعلیم وتربیت، 3(67)، 40-25.
رضویان شاد، مرتضی (1384). رابطة هوش هیجانی با سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی.
ساعی، رحیم (1377). بررسی عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشکده‌های کشاورزی و ارائة‌ رهیافت مناسب آموزش. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه شیراز، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.
سرچمی، رامین، و حسینی، سید مسعود (1383). رابطة سبک‌های یادگیری با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پرستاری قزوین. مجلة علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، 8(1)، 67-64.
شاهسونی، زهرا (1380). بررسی رابطة بین انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر و پسر دورة متوسطه. طرح پژوهشی، سازمان آموزش و پرورش.
صفری، یحیی، و بذرافشان، آذر (1388). بررسی رابطة سبک­های یادگیری با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دورة متوسطة در درس زبان انگلیسی شهر شیراز. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 2(4)، 30-17.
 صفی‌وند، فرهاد (1385). بررسی رابطة سبک‌های یادگیری و راهبردهای شناختی با انگیزة پیشرفت در دانشجویان دختر و پسر مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران‌مرکز. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران‌­مرکز.
عباباف، زهرا (1387). مقایسة استراتژی‌های یادگیری دانش‌آموزان قوی و ضعیف دورة دبیرستان مناطق 4، 2، 11 شهر تهران. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علامه طباطبائیی، دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی.
غلامعلی لواسانی، مسعود، کیوان‌زاده، محمد، و کیوان‌زاده، هدیه (1386). رابطة فعالیت تحصیلی، انگیزة پیشرفت، هوش هیجانی و متغیرهای بافتی با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان. روان‌شناسی و علوم تربیتی، 37(1)، 123-99.
قاسمی، نوشاد، و احدی، حسن (1382). بررسی روند رشد مهارت‌های حل مسئله و راهبردهای فراشناختی کودکان 3 تا 11 سال. دانش و پژوهش در روان‌شناسی، 5(15)، 39-60.
محمداسماعیل، الهه، و حیدرعلی، هومن (1381). انطباق و هنجاریابی آزمون ریاضیات ایران کی‌مت. کودکان استثنایی، 2(4)، 332-323.
معیاری، اعظم، صبوری کاشانی، احمد، قریب، میترا، و بیگلرخانی، مهدی (1387). مقایسة سبک‌های یادگیری دانشجویان سال اول و سال پنجم رشتة پزشکی و ارتباط آن با پیشرفت تحصیلی. گام­های توسعه در آموزش پزشکی، 6(2)، 118-110.
ملکی، بهرام (1384). تأثیر آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر افزایش یادگیری و یادداری متون مختلف. تازه‌های علوم شناختی، 7(3)، 50-42.
منصوری، نغمه (1379). بررسی ارتباط ویژگی‌های شخصیتی و سبک‌های یادگیری با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر دبیرستان‌های شهر تهران. پایان­نامة کارشناسی‌ارشد، رشتة روان­شناسی تربیتی، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه الزهراء.
منوچهری اردستانی، فاطمه، مهدی‌پور، منیره، و نسیمی‌فر، نجمه (1390). اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی در پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان حساب نارسایی چهارم و پنجم دبستان شهر تهران. اولین همایش ملی یافته‌های شناختی در تعلیم و تربیت. دانشگاه فردوسی مشهد، 2 و 3 آذر.
همایونی، علیرضا، و عبداللهی، محمدحسین (1382). بررسی رابطة بین سبک‌های یادگیری و سبک‌های شناختی و نقش آن در موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان. روان‌شناسی، 7(2)، 197-179.
ورزدار، زیبا (1388). تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی در پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر پایة اول راهنمایی در درس ریاضی شهرستان اسلامشهر. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی.
یزدی، سیده منوره (1388). بررسی و مقایسة شیوه‌ها و سبک‌های یادگیری دانشجویان دانشکده‌های مختلف دانشگاه الزهرا‌ (راهکاری به‌منظور شناسایی مسیر حرفه‌ای). اندیشه‌های نوین تربیتی، 5(2)، 145-123.
Amir, R., & Jelasas, Z. M. (2010). Teaching and learning styles in higher education institutions: Do they match?. Procedia Social and Behavioral Sciences, 7(3), 680-684.
Chaffee, D. (1999). Computer pen pals: Writing activities for students of foreign languages. Canadian Modern Language Review56(2), 351-354.
Felder, R. M., & Silverman, L. K. (1988). Learning and teaching styles in engineering education. Engineering education78(7), 674-681.
Grasha, A. F., & Riechmann, S. W. (2006). A rational approach to developing and assessing the construct validity of a student learning styles instrument. Psychology, 87, 213-223.
Grigorenko, E. L., & Sternberg, R. J. (1995). Styles of thinking in the school. High Ability, 6(2), 201-219.
Ismail, A., Hussain, R. M. R., & Jamaluddin, S. (2010). Assessment of students' learning styles preferences in the faculty of science, Tishreen University, Syria. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 2(2), 4087-4091.
Kang, S. (1999). Learning styles: Implications for ESL/EFL instruction. In English Teaching Forum, 37(4), 6-11.
Kolb, D. A. (1971). Individual learning styles and the learning process. MIT.
Kolb, D. A., & Wolfe, D. M. (1981). Professional education and career development: A cross sectional study of adaptive competencies in experiential learning. Lifelong Learning and Adult Development Project. Final Report.
Milbourne, L. (2003). Encouraging girls in science and math. The Eric Review K-8 Science and Mathematics Education, 6(2), 45-47.
Murray, H. A. (1983). Exploration in personality. New York: Oxford University Press.
Othman, N., & Amiruddin, M. H. (2010). Different perspectives of learning styles from VARK model. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 7, 652-660.
Reeder, C. M. (2010). The role of trait achievement motivation and ability in predicting academic performance trajectories. Doctoral Dissertation, Michigan State University.
Tulbure, C. (2011). Do different learning styles require differentiated teaching strategies? Procedia-Social and Behavioral Sciences, 11, 155-159.
Valenta, A., Therriault, D., Dieter, M., & Mrtek, R. (2001). Identifying student attitudes and learning styles in distance education. Asynchronous Learning Networks. 5(2), 111-127.
Willcoxson, L., & Prosser, M. (1996). Kolb's Learning Style Inventory (1985): review and further study of validity and reliability. Educational Psychology, 66(2), 247-257.
Yazicilar, Ö., & Güven, B. (2009). The effects of learning style activities on academic achievement, attitudes and recall level. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 2578-2583.
Zhang, L. F. (2001). Do styles of thinking matter among Hong Kong secondary school students?. Personality and Individual differences, 29, 841-856.
Zhang, L. F. (2010). Further investigating thinking styles and psychosocial development in the Chinese higher education context. Learning and Individual Differences, 20(6), 593-603.
Zhang, L., & Sternberg, R. J. (1998). Thinking styles, abilities, and academic achievement among Hong Kong university students. Educational Research Journal, 7(3), 325-338.