اثر بخشی مداخله معنوی/ مذهبی بر کیفیت زندگی دانشجو معلمان زن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه علامه طباطبایی

2 عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان/ دانشجوی دکتری دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

این پژوهش برای بررسی اثربخشی مداخله معنوی/ مذهبی بر کیفیت زندگی دانشجو معلمان زن انجام شد. پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بوده و مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (نسخه فارسی) به عنوان ابزار مورد استفاده قرار گرفت. برای اجرا 30 نفر از دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان به صورت نمونه­گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه 15 نفره آزمایشی و  کنترل گمارده شدند. از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آمد. سپس برای گروه آزمایش 8 جلسه آموزش گروهی مهارت‌های معنوی/ مذهبی ارائه و  از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. داده­ها با استفاده از نرم افزار 18spss تحلیل شد. یافته­ها نشان داد با کنترل نمره پیش آزمون در سطح معنی‌داری (05/0 P>) بین نمرات کیفیت زندگی دو گروه تفاوت معناداری وجود داشته و مداخله معنوی/ مذهبی بر کیفیت زندگی دانشجومعلمان اثر بخش بوده است. در بین خرده مقیاس­های کیفیت زندگی نیز نمرات سلامت جسمانی و سلامت روانی دو گروه تفاوت معنی­دار داشته و می­توان نتیجه گرفت مداخله معنوی/ مذهبی بر سلامت جسمانی و روانی دانشجومعلمان زن اثر بخش بوده است. در دو حیطه روابط اجتماعی و محیط زندگی بین دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

بوالهری، جعفر، دوس­علی­وند، هدی و میرزایی، مصلح. (1391). رویکرد معنوی در آموزش پزشکی و علوم انسانی. آموزش مهارت­های معنوی ویژه مربیان. انتشارات دفتر مرکزی مشاوره وزارت علوم و تحقیقات و فناوری و مرکز مشاوره دانشگاه تهران.
بوالهری، جعفر، نظیری، قاسم و زمانیان، سکینه. (1391). اثربخشی رویکرد گروه درمانی معنوی برکاهش میزان استرس و اضطراب در زنان مبتلا به سرطان سینه. فصلنامه­ی علمیپژوهشی جامعه شناسی زنان، سال سوم، شماره یک.
جعفری، عیسی، دهشیری، غلامرضا، سهرابی، فرامرز و نجفی، محمود (1388). رابطه بهزیستی معنوی با سلامت روان دانشجویان، تازه­ها و پژوهش­های مشاوره، دوره3، شماره 9.
جوادی عاملی، عبدلله. (1383). ادب فنای مقربان، قم: اسرا.
حاتمی، حسین، بحرینیان، عبدالمجید، جوانبخت، مریم و غفاری، سمیه. (1389). بررسی رابطه بین ابعاد کیفیت زندگی و میزان باورهای معنوی در هنرمندان انجمن خوشنویسان ایران. فصلنامهاخلاقپزشکی. سال چهارم، شماره چهاردهم.
حسینیان، سیمین، قاسم زاده، سوگند و نیکنام، ماندانا. (1390). پیش بینی کیفیت زندگی معلمان زن براساس متغیرهای هوش هیجانی و هوش معنوی، فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، دوره 3، شماره 9.
حشمتی فر، نرجس، محسن پور، محدثه و موسی­زاده، اسماعیل. (1392). نقش معنویت و سلامت معنوی بر کیفیت زندگی. فصلنامه کمیته تحقیقات دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، سال هیجدهم، شماره 3 و 4.
دباغی، پرویز. (1388). بررسی نقش معنویت و مذهب در سلامت. مجله دانشکده پیراپزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران، سال چهارم شماره1، شماره مسلسل 6.
دماری، بهزاد. (1388). سلامت معنوی. تهران: طب و جامعه.
ساغروانی، سیما. (1388). هوش معنوی بعد ناشناخته بشر. تهران: آهنگ قلم.
سهرابی، فرامرز و ناصری، اسماعیل. (1391). هوش معنوی و مقیاس­های سنجش آن. تهران: آوای نور.
سیفی، محسن، اعتمادی، احمد و شفیع آبادی، عبدالله. (1391). تأثیر مداخله مبتنی بر خود معنوی و خود خانوادگی بر کاهش علائم افسردگی دانشجویان. نشریه روان شناسی و دین، سال پنجم، شماره سوم.
طباطبایی، محمدحسین. (1385). معنویت تشیع. قم: تشیع.
غباری بناب، باقر. (1391). مشاوره و روان درمانگری با رویکرد معنوی. آموزش مهارت­های معنوی ویژه مربیان. انتشارات دفتر مرکزی مشاوره وزارت علوم و تحقیقات و فناوری و مرکز مشاوره دانشگاه تهران.
فلاح، راحله؛ گلزاری، محمود؛ داستانی، محبوبه؛ ظهیر الدین، علیرضا؛ موسوی، سید مهدی و اکبری، محمد اسماعیل. )1390(. اثر بخشی مداخله معنوی به شیوه گروهی بر ارتقای امید و سلامت روان در زنان مبتلا به سرطان پستان. فصلنامه اندیشه و رفتار، دروه پنجم، شماره 19.
قران مجید.
قهاری، شهربانو. (1391). معنویت چیست. آموزش مهارت­های معنوی ویژه مربیان. انتشارات دفتر مرکزی مشاوره وزارت علوم و تحقیقات و فناوری و مرکز مشاوره دانشگاه تهران.
قهرمانی، نسرین و نادی، محمد علی. (1391). رابطه بین مؤلفه­های مذهبی- معنوی با سلامت روان و امید به آینده در کارکنان بیمارستان­های دولتی شیراز. نشریهپرستاریایران (نشریهمرکزتحقیقاتمراقبت­هایپرستاریدانشگاهعلومپزشکیتهران)، دوره ٢٥، شماره ٧٩
کیانژاد، نسرین، قمری، محمد و فتحی اقدم، قربان. (1391). رابطه هوش معنوی و تاب­آوری با کیفیت زندگی معلمان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد واحد ابهر.
لطفی کاشانی، فرح؛ وزیری، شهرام؛ قیصر، شروین؛ موسوی، سید مهدی و هاشمیه، مژگان. (1391). اثربخشی مداخله معنوی بر ارتقای کیفیت زندگی مادران کودکان مبتلا به سرطان. فصلنامه فقه پزشکی، سال چهارم، شماره 11.
مطهری، مرتضی. (1383). مجموعه آثار، ج 22، تهران: صدرا.
نصیری، حبیب الله. (1385). بررسی روایی و پایایی مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت و تهیه­ی نسخه­ی ایرانی آن. سومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان، تهران:  دانشگاه علم و صنعت.
هادی تبار، حمیده؛ نوابی نژاد، شکوه و احقر، قدسی. (1390). تأثیر آموزش هوش معنوی روی کیفیت زندگی همسران جانباز شاغل به تحصیل در مدارس بزرگسالان شهر تهران سال تحصیلی90-89. طب جانباز، دوره 4، شماره 2.
یوسفی، علیرضا؛ قاسمی، غلامرضا؛ صراف‌زادگان، نضال؛ مالک، شیکا؛ ربیعی، کتایون و بقایی، عبدالمهدی. (1389). هنجاریابی مقیاس کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی- فرم کوتاه در ایران. معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اصفهان چاب شده در Community Health Journal.
یوسفی، فریده و صفری، هاجر. (1388). بررسی رابطه هوش عاطفی با کیفیت زندگی و ابعاد آن در دانشجویان. مجله مطالعات روان شناختی، دوره پنجم، شماره 4.
 
Andrzej Basinski, Tomasz Stefaniak, Magdalena Stadnyk, Arfan Sheikh, and Ad J. J. M. Vingerhoets(2013). Influence of Religiosity on the Quality of Life and on Pain Intensity in Chronic Pancreatitis Patients After Neurolytic Celiac Plexus Block: Case-Controlled Study. Journal Relig Health. V:52(1), P: 276–284.
Delaney C1, Barrere C, Helming M.(2012). The influence of a spirituality-based intervention on quality of life, depression, and anxiety in community-dwelling adults with cardiovascular disease: a pilot study. Indian Journal Psychol Med. Oct :34 (4) p:399-402.
Finocchiaro DN, Roth PA, Connelly CD(2014).Spiritual Well-Being as Predictor of Quality of Life for Adults with Paraplegia.Rehabilitation nursing: the official journal of the Association of Rehabilitation Nurses:2014 May 19pg.
Gungormuş Z, Tanrıverdi D, Gundogan T(2014). The Effect of Religious Belief on the Mental Health Status and Suicide Probability of Women Exposed to Violence. Journal of religion and health : 2014 May 15 pg.
Hagerty, M. R , Cummins, R. A, Ferriss, A. L, Land, K, Michalos, A. C, Peterson, M, Sharpe, A, Sirgy, J & Vogel, J, (2001), Quality of life indexes for national policy: Review and ayenda for research, Social Indicators, Research,v:55,p:1-96.
Harold G. Koenig, M.D(2004). Spirituality, wellness, and quality of life.Sexuality, Reproduction and Menopause,V: 2, P:76-82.
Kandasamy,Chaturvedi S K ,Desai G(2011). Spirituality, distress, depression, anxiety, and quality of life in patients with advanced cancer Indian Journal of Cancer.V : 48(1), P: 55-59.
Krageloh CU, Henning MA, Billington R, Hawken SJ.(2014).The Relationship between Quality of Life and Spirituality, Religiousness, and Personal Beliefs of Medical Students. Acad Psychiatry. 2014 Jul 18.http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pumped.
Lehto, s. (2005). Predictors of quality of life in newly diagnosed melanoma and breast cancer patients. Annals of Oncology.V: 16, P: 805-816.
Lim JW,yij(2009). The effects of religiosity, spirituality, and social support on quality of life: a comparison between Korean American and Korean breast and gynecologic cancer survivors. US National Library of MedicineNational Institutes ofHealth, Nov;36(6)p: 699-708.
Liu, L. (2006). Quality of life as a social representation in china.A Qualitative Study, Socia Indicators Research, V:75, p. 217-240.
Lucchetti G, Lucchetti AL, Oliveira GR, Crispim D, Pires SL, Gorzoni ML, Panicio CR, Koenig HG . (2014). Nursing home care: exploring the role of religiousness in the mental health, quality of life and stress of formal caregivers. J Psychiatr Ment Health Nurs. Jun;21(5):403-13.
Maxine Adegbola. (2011). Spirituality, Self-Efficacy, and Quality of Life among Adults with Sickle Cell Disease South Online .J Nurs Res. 2011 Apr; 11(1): 5.
Moon YS, Kim do H. (2013). Association between religiosity/spirituality and quality of life or depression among living-alone elderly in a South Korean city. Asia Pac Psychiatry. V: 5(4),P:293-300.
Pok, Ja oh,Young, Hyun Kim. (2012). Meta-Analysis of Spiritual Intervention Studies on Biological, Psychological, and Spiritual Outcomes.Journal of Korean Academy Nursing. V: 42(6),p: 833-842.
Robinson, P. F. (2008). Measurement of quality of life.Journal of Association Nurses in AIDS Care. V: 15, p:1-14.
Salomea  Popoviciu, Delia Birel, Serban Olah, Ioan Popoviciu(2012). The role of religious beliefs and spirituality on thequality of life of rare diseases patients. Revista de cercetare [i interven]ie social\, 2012, v. 36, p: 144-161.
Stroppa A, Moreira-Almeida A.(2013). Religiosity, mood symptoms, and quality of life in bipolar disorder. Bipolar Disord. Jun;15(4), p:385-93.
Trevino KM, Mc Connell TR.(2014). Religiosity and Religious Coping in Patients with Cardiovascular Disease: Change over Time and Associations with Illness Adjustment. J Relig Health. Jun 8.http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pumped.
Young, KW (2012).Positive effects of Spirituality on Quality of life for People with Severe Mental Illness. International Journal of Psychosocial Rehabilitation. V: 16 (2) P:62-77.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار