عوامل مؤثر بر سلامت سازمانی مدارس؛ نقش رهبری و اعتماد سازمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مدیریت آموزشی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

3 استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش سبک رهبری بر سلامت سازمانی با توجه به نقش میانجی اعتماد سازمانی بود. جامعۀ آماری در این تحقیق کلیة مدارس متوسطة شهرستان فریدون‌شهر بود. 90 مدرسه به‌ شکل تصادفی به عنوان نمونة آماری انتخاب شدند و 90 مدیر و 195 معلم به سؤالات پرسشنامه پاسخ دادند. داده‌های این پژوهش از طریق پرسشنامه‌های استاندارد و به روش تصادفی ساده جمع‌آوری شده و با روش مدل معادلات ساختاری تجزیه ‌و تحلیل شد. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی همگرا و واگرا و پایایی سؤالات به‌وسیلة بارهای عاملی، آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی تأیید شد. نتایج و یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که سبک رهبری تحول‌آفرین تأثیر بیشتری بر سلامت سازمانی مدارس نسبت به سبک رهبری تبادلی دارد. همچنین، اعتماد سازمانی به‌عنوان متغیر میانجی نقش معناداری در رابطة بین سبک رهبری تحول‌آفرین و تبادلی و سلامت سازمانی ایفا می­کند.

کلیدواژه‌ها


پهلوان شریف، سعید، و مهدویان، وحید (1395). مدل‌سازی معادلات ساختاری با Amos. تهران: انتشارات بیشه.
تقوایی یزدی، مریم (1394). رابطة مؤلفه‌های سلامت سازمانی با اعتماد سازمانی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی دبیران آموزش ‌و ‌پرورش ساری. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 7(3)، 116-95.
داوری، علی، و رضازاده، آرش (1393). مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار Smartpls3. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
عهدی هوجقان، محمدحسین، و ملکی، بهنام (1395). بررسی رابطة بین رهبری تحول‌آفرین با سلامت سازمانی در مدارس آموزش ‌و ‌پرورش ناحیة 1 شهر ارومیه. چهارمین همایش علمی پژوهشی یافته‌های نوین علوم مدیریت، کارآفرینی و آموزش ایران، تهران، 1395.
فرجی خیاوی، فرزاد، ویسی، محمد، و طهماسبی قرابی، احمد (1393). رابطة سلامت سازمانی و اعتماد سازمانی از دیدگاه کارکنان بیمارستان‌های آموزشی منتخب دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز. مدیریت بهداشت و درمان، 5(3)، 63-53.
مهاجران، بهناز، قلعه‌ای، علیرضا، مقدم، زینب، و اکبری، تقی (1396). بررسی رابطة بین اعتماد سازمانی، سلامت سازمانی و کارآفرینی کارکنان معاونت و مرکز بهداشت شهر همدان. سلامت و بهداشت، 8(3)، 360-350.
مهرابی طالقانی، علیرضا (1395). بررسی رابطة بین سبک‌های رهبری (تحول‌آفرین، تبادلی) و عدالت سازمانی (توزیعی و رویه‌ای) با اعتماد کارکنان. اجلاس بین‌المللی تحقیق و توسعه در علوم انسانی، مدیریت و اقتصاد.
Alajmi, S. A. (2016). Linking psychological empowerment to job satisfaction and organizational commitment: Investigating the mediating effect of organizational trust. International Journal of Business and Management, 11(10), 120-140.
Arokiasamy, A. (2017). The Influence of Transformational Leadership on Organizational Health of Secondary School Teachers in Malaysia: School Culture as a Moderator. Saudi Journal of Humanities and Social Sciences, 2(4), 328-335.
Asencio, H. (2016). Leadership, trust and organizational performance in the public sector. Transylvanian Review of Administrative Sciences, 12(SI), 5-22.
Demetriou, C., Ozer, B. U., & Essau, C. A. (2014). Self‐report questionnaires. The Encyclopedia of Clinical Psychology, 1-6.
Erdem, F., & Özen-Aytemur, J. (2014). Context-specific dimensions of trust in manager, subordinate and co-worker in organizations. Arts and Humanities, 3(10), 28-40.
Farahani, M. F., Mirzamohamadi, M. H., Afsouran, N. R., & Saied Mohammadi, S. (2014). The study of the relationship of organizational health of the schools and that of the student's′ academic achievement (A Case Study of High schools of Kohkilouie and Boierahmad Province, Iran 2011). Procedia-Social and Behavioral Sciences, 109, 628-633.
Gocen, A., & Terzi, R. (2019). The Causal Effect of Spiritual Leadership on Organizational Health in Educational Organizations. International Online Journal of Educational Sciences, 11(2), 100-117.
Ince, F. (2018). The effects of organizational trust on organizational toxicity and performance. International Journal of Current Research, 10(3), 67315-67318.
LAN, T. S., Chang, I., Ma, T. C., Zhang, L. P., & Chuang, K. C. (2019). Influences of transformational leadership, transactional leadership, and patriarchal leadership on job satisfaction of cram school faculty members. Sustainability, 11(12), 34-65.
Purwana, D. (2015). The Effect of transformational leadership, academic culture and organizational health on managerial effectiveness: A study of an Indonesian public higher education institution, Review of Integrative. Business & Economics Research, 4(4), 367-380.
Rahayuningsih, I. (2019). The Positive Impact of Organizational Trust: A Systematic Review. Educational, Healthand Community Psychology, 8(1), 122-143.
Raya, R. P., & Panneerselvam, S. (2013). The healthy organization construct: A review and research agenda. Indian Journal of Occupational and Environmental Medicine, 17(3), 89.
Reza, M. H. (2019). Components of transformational leadership behavior. EPRA International Journal of Multidisciplinary Research, 5(3).119-124.
Rua, M. M. D. L., Manuel, O., & Costa Araújo, J. M. (2016). Linking transformational leadership and organizational trust: has organizational commitment a mediating effect on it? Cuadernos de Gestion, 16(1), 43-62.
Sheibani, S. (2014). The effect of management style on organizational health in terms of organizational climate: A case study in Toranj Gaz Company. European Online Journal of Natural and Social Sciences: Proceedings, 2(three (s)), pp-2944.
Tewari, S., Gujarathi, R., & Maduletty, K. (2019). Leadership styles and productivity. Asian Social Science, 15(4).
Toprak, M., Inandi, B., & Colak, A. L. (2015). Do Leadership Styles Influence Organizational Health? A Study in Educational Organizations. International Journal of Educational Methodology, 1(1), 19-26.
Tosunoglu, H., & Ekmekci, O. T. (2016). Laissez-Faire leaders and organizations: how do Laissez-Faire leader erode the trust in organizations? Journal of Economics, Finance and Accounting, 3(1), 89-99.
Wen, T. B., Ho, T. C., Kelana, B. W. Y., Othman, R., & Syed, O. R. (2019). Leadership Styles in Influencing Employees’ Job Performances. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 9(9), 55-65.
Yadollahi, S., Pakseresht, M., Akbari, M., Dashti-Kalantar, R., Shahi, S., & Asadizaker, M. (2020). Assessing the relationship between leadership styles and organizational health in Ilam’s Teaching Hospitals in 2018. PJMHS,14(1),703-707.
Yasir, M., Imran, R., Irshad, M. K., Mohamad, N. A., & Khan, M. M. (2016). Leadership styles in relation to employees’ trust and organizational change capacity: Evidence from non-profit organizations. Sage Open, 6(4), 2158244016675396.