طراحی الگوی سیرت نیکوی مدیران با استفاده از آموزه‌های نهج‌البلاغه (مورد مطالعه: دانشگاه فرهنگیان استان تهران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری مدیریت رفتار سازمانی، سازمان تأمین اجتماعی، کرمان، ایران

2 دانشیار، گروه مدیریت، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف طراحی الگوی سیرت نیکوی مدیران دانشگاه فرهنگیان استان تهران با استفاده از آموزه‌های نهج البلاغه انجام شده است. روش پژوهش کیفی و با استفاده از تحلیل مضمون بوده است. ابتدا متن نهج‌البلاغه در ارتباط با مضمون‌هایی که معرف سیرت نیکوی مدیران باشد، بررسی و 525 مضمون اولیه استخراج شد. سپس، با تلخیص و مقوله‌بندی به روش کدگذاری بر پایة مفاهیم مشترک 79 مضمون پایه با عنوان شاخص شناسایی شد؛ در ادامه با افزایش محدودة دسته‌بندی، تقسیم‌بندی مؤلفه‌ها و ابعاد، به روش دلفی، طی دو مرحله و با تکنیک نمونه‌گیری گلوله‌برفی انجام و 10 مضمون سازمان‌دهنده با عنوان مؤلفه از شاخص‌ها استخراج و با تکرار آن 3 مضمون فراگیر به عنوان ابعاد سیرت نیکوی مدیران شناسایی و تبیین شد. حاصل کار به صورت الگوی سیرت نیکوی مدیران بر مبنای آموزه‌های نهج‌البلاغه ارائه شد که شامل سه بعد اعتقادی، اخلاقی و رفتاری است. 

کلیدواژه‌ها


ابراهیمی، ایوب، زین‌آبادی، حسن‌رضا، و هداوندی، محمدرضا (1397). مطالعة کیفی عوامل مؤثر در میل به ماندگاری دانشجو- معلمان دانشگاه فرهنگیان در وزارت آموزش و پرورش: مورد مطالعه استان تهران. مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، 6(17)، 146-121.
اردلان، محمدرضا، و سلطان‌زاده، وحید (1395). سیرت نیکویی مدیران عاملی اثرگذار در ارتقای رفتارهای مثبت سازمانی کارکنان؛ تأکید بر مبانی اسلامی. اسلام و مدیریت، 5(10)، 27-5.
پیرزهی، مهسا، و ناستی‌زایی، ناصر (1398). تأثیر منش نکوی مدیران بر اثربخشی کار تیمی با نقش میانجی اعتماد سازمانی. اخلاق زیستی، 9(31)، 33-21.
تولایی، روح‌الله (1386). الگویی برای شناخت مدیریت اسلامی. توسعة انسانی پلیس، 4(11)، 71-53.
خسروآبادی، حمیدرضا، و رضایی‌منش، بهروز (1394). طراحی الگوی تصمیم‌گیری اخلاقی مدیران مبتنی بر آموزه‌های نهج‌البلاغه. پژوهشنامة نهج‌البلاغه، 3(11)، 94-67.
دشتی، محمد (1397). ترجمة نهج‌البلاغه. قم: انتشارات مسجد مقدس جمکران.
دیاری، سمانه، و سیدی، سیدحسن (1399). بررسی روابط معنایی واژة صدق در نهج‌البلاغه. پژوهشنامة نهج‌البلاغه، 8(30)، 19-36.
رحیمی، غلامرضا، و هدایت فسندوز، علی (1396). بررسی الگوی علی روابط بین سیرت نیکوی مدیران، کیفیت زندگی کاری با تعهد سازمان (مطالعة موردی: کارکنان سازمان تامین اجتماعی آ.غ). پژوهش ملل، 2(23)، 126-115.
رزمجو، حسین (1375). انسان آرمانی و کامل در ادبیات حماسی و عرفانی فارسی. تهران: انتشارات امیرکبیر.
رستمی، بابک، کریمی، فریبا، و هادیان شیرازی، عبدالرسول (1397). شناسایی مؤلفه‌های رهبری اخلاقی در قرآن و نهج‌البلاغه. پژوهشنامة اخلاق، 11(41)، 88-65.
صمدی، عباس، و مهدوی‌خو، رضا (1388). بررسی تأثیر اخلاق مدیریتی بر تعهد سازمانی کارکنان ادارة کل امور مالیاتی استان همدان. مالیات، 4(1)، 71-45.
عابدی شربیانی، علی اکبر (1394). بررسی ارتباط بین سیرت نیکو با تعهد سازمانی و سکوت سازمانی. چشم‌انداز مدیریت دولتی، 23(1)، 130-107.
قربانی، علی، اشرف سمنانی، بهمن، و حسینی، میرزاحسن (1398). طرح مدل غلبه بر حصار شیشه‌ای مدیریت از دیدگاه امام علی (ع) با استفاده از تحلیل مضمون نهج‌البلاغه و کتاب غررالحکم و دررالحکم. پژوهشنامة نهج‌البلاغه، 7(27)، 77-97.
کوشکی، منیژه، قلاوندی، حسن، و قلعه‌ای، علیرضا (1396). رابطة سیرت نیکو به منزلة یک اصل اخلاقی با رفتار شهروندی سازمانی. در حوزة اخلاق، 7(27)، 90-73.
مختاران، ماهرخ (1395). تأثیر سیرت نیکوی مدیران بر تعهد سازمانی کارکنان (مورد مطالعه: سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران). مدیریت فردا، 15(1)، 76-66.
نجفی، محمد، نصرتی هشی، کمال، و حاتمی، مصطفی (1394). تأثیر سیرت نیکوی استادان و مؤلفه‌های آن بر انگیزش تحصیلی دانشجویان دانشگاه اصفهان. رویکردهای نوین آموزشی، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه اصفهان، 10(1)، 22-1.
نژاد حاجی علی ایرانی، فرهاد، و هدایت فسندوز، علی (1396). نقش میانجی رفتار اخلاقی در مدلسازی تأثیر سیرت نیکو بر معنویت در محیط کار. واکاوی دیدگاه معلمان. مهندسی مدیریت، 6(1)، 88-77.
نصر اصفهانی، علی (1389). سنجش سیرت نیکوی مدیران. چشم‌انداز مدیریت دولتی. 1(1)، 115-127.
نصر اصفهانی، علی، فرخی، مجتبی، و امیری، زینب (1391). تأثیر سیرت نیکوی مدیران بر شادی کارکنان بر اساس آموزه‌های اسلامی، مدیریت اسلامی، 20(1)، 79-6.
نصر اصفهانی، علی، و شکرچی‌زاده، زهرا (1394). بررسی تأثیر سیرت نیکو بر اثربخشی کار گروهی (مورد مطالعه: گروه‌های هنری شهر اصفهان). پژوهش‌های مدیریت در ایران، 20(1)، 173-155.
هویدا، رضا، شول، سجاد، و عارف‌نژاد، محسن (1393). رابطة سیرت نیکو و کیفیت زندگی کاری با رفتار شهروندی سازمانی. پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری. 1(1)، 54-39.
 
Arthur, J. (2014). Being of good character. The Jubilee Centre for Character & Virtues, University of Birmingham, 1-5.
Braine, R. D., &Verrier, D. (2007). Leadership character and its development: A qualitative exploration. Human Resource Management, 5(1), 1-10.
Chen, X., & Schmidt, L. A. (2019). Temperament and personality. Handbook of Child Psychology and Developmental Science.
Cohen, T. R., & Morse, L. (2014). Moral character: What it is and what it does? Research in Organizational Behavior, 1-71.
Cugueró-Escofet, N., & Rosanas, J. M. (2017). The ethics of metrics: Overcoming the dysfunctional effects of performance measurments through justice. Business Ethics, 140, 615-631.
Lickona, T. (1991). Educating for character: How our school can teach respect and responsibility. New York, NY: Bantam, Toronto, London, Sydney, Aucland: Bantam Books.
Malagas, K., Gritzalis, S., Nikitakos, N., & Fragoudaki, A. (2017). The implementation of goffee and jones types of organizational culture in a greek state-owned organization that introduced new thecnologies. Foundations of Management, 9(10), 225-244.
Pala, A. (2011). The need for character education. International Journal of Sciences and Humanity Studies, 3(2), 23-32.
Ruch, W., Bruntsch, R., & Wagner, L. (2017). The role of character traits in economic games. Personality and Individual Differences, 108, 186-190,
Spring, G. (2018). Good Hope through Grace: Or distinguishing traits of christian character. American Tract Society, New York: Nassau-Street.
Sturm, R., Vera, D., & Crossan, M. (2017). The entanglement of leader and leader competence and its impact on performance. The Leadership Quarterly, 28(3), 349-366.