ارائه مدلی برای ارتقاء اثربخشی دوره های کارورزی دانشگاه فرهنگیان (مورد مطالعه استان تهران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، گروه مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاداسلامی، تهران، ایران.

2 استاد، گروه مدیریت، دانشکده بهداشت، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه مدیریت، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

4 دانشیار، گروه مدیریت آموزشی، دانشکده علوم انسانی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش ارائه مدلی برای ارتقاء اثربخشی دوره‌های کارورزی دانشگاه فرهنگیان می‌باشد. این مطالعه به روش کیفی و کمی (آمیخته) و اکتشافی از نوع متوالی انجام شد. جامعه آماری شامل 1143 دانشجو معلم، ورودی (۱۳۹۶) بود، و بر اساس جدول مورگان 299 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب گردیدند. با استفاده از مصاحبه نیمه‌ساختار یافته باز پاسخ، 15 نفر از صاحب‌نظران حوزه کارورزی به‌طور هدفمند انتخاب شده، سپس با استفاده از نرم افزار Atlas. ti کد گذاری باز انجام گردید. پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مؤلفه‌های استخراج شده از مصاحبه انجام شده، 110 گویه‌ای بر مبنای طیف پنج گزینه‌ای لیکرت، تهیه گردید و برای دانشجویان گروه هدف ارسال و داده‌های آن گردآوری شد. روایی صوری و محتوایی آن توسط اساتید متخصص تأیید گردید و پایایی آن با آلفای کرونباخ 99% محاسبه شد. به‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق از آزمون تحلیل عاملی اکتشافی، تأییدی و t تک نمونه‌ای با استفاده از نرم افزار SPSS 19 و LISREL نسخه 8/8 استفاده گردید. با توجه به ابعاد و مؤلفه‌های به دست آمده در دانشگاه فرهنگیان مدلی برای ارتقاء اثر بخشی دوره‌های کارورزی ارائه شد.

کلیدواژه‌ها


ابراهیمی، ایوب؛ عباسیان، حسین؛ آراسته، حمیدرضا؛ زین‌آبادی، حسن‌رضا (1400). طراحی الگوی مربی‌گری فرایند کارورزی دانشجومعلمان در دانشگاه فرهنگیان. مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، 10(2)، 7-39.
احمدی، آمنه؛ الهامیان، نگار (1399). بررسی برنامه‏ درسی کارورزی با رویکرد تربیت معلم فکور از منظر اساتید دانشگاه فرهنگیان. مطالعات سیاست گذاری تربیت معلم، 3(2)، 9-37.
امرائی، فرید؛ معظمی گودرزی، فاطمه؛ کامیاب، سهیلا (1400). بررسی آسیب‌ها و موانع درس کارورزی در دانشگاه فرهنگیان و مدرسه. اولین همایش ملی کارورزی و دانش‌آفرینی در دانشگاه فرهنگیان، گرگان.
بادله، علیرضا (۱۳۹۹). شناسایی مؤلفه­های مؤثر بر ارتقای کیفیت اجرای کارورزی و ارزیابی وضع موجود در دانشگاه فرهنگیان استان مازندران. مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، ۹(۴)، 8-35.
بهادری، علی؛ صفری میاندره، شیوا؛ فلاحی نصرت‌آبادی، طاهره (1395). اثرپذیری راهبرد الگوی نوین کارورزی دانشگاه فرهنگیان از الگوهای نوین توسعه حرفه‌ای معلمان (اقدام‌پژوهی، روایت‌پژوهی، درس‌پژوهی). دومین همایش ملی تربیت‌معلم، دانشگاه فرهنگیان، اصفهان
ترابی، مهدی (1402.12.06). کارورزی در خدمت آمادگی شغلی دانشجویان، قابل دسترسی در سایت https://vista.ir/
تلخابی، محمود؛ فقیری، محمد (۱۳۹۳). تحلیل گفتمان. آموزشنامه دانشگاه فرهنگیان، ۱(۵)، 13-8.
جعفری کمانگر، فاطمه؛ احسانی تیلمی، سلمی (1399). ارزیابی کیفیت اجرای برنامه کارورزی در دانشگاه فرهنگیان استان مازندران. مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، 9(4)، 261-289.
جمشیدی‌توانا، اعظم؛ امام‌جمعه، محمدرضا (1395). بررسی تأثیر کارورزی فکورانه در برنامه درسی تربیت‌معلم بر رشد شایستگی‌های دانشجومعلمان. پژوهش‌های برنامة درسی، 6(1)، 1-20.
حجازی، اسد (۱۳۹۷). واکاوی موانع پیاده‌سازی موفق برنامة جدید کارورزی در دانشگاه فرهنگیان. نوآوری آموزشی،17(67)، 47-70.
خاکی، غلامرضا (1391). روش پژوهش با رویکرد پایان نامه نویسی. تهران: نشر فوژان.
خروشی، پوران (۱۳۹۹). رویکرد سازنده­گرایی و برنامه درسی کارورزی دانشگاه فرهنگیان مطالعات کارورزی تربیت‌معلم، 1(2)، 9-30.
خروشی، پوران؛ پریشانی، ندا؛ قربانی، سمیه (1399). بررسی مسایل و مشکلات درس کارورزی از نظر مدرسین دانشگاه فرهنگیان (مطالعه موردی: دانشگاه فرهنگیان اصفهان). مطالعات سیاست گذاری تربیت معلم، 3(1)، 13-39.
خنیفر، حسین؛ میرزایی، نقی؛ پریشانی علی؛ پوربهروزان، علی (1397). آسیب‌شناسی پژوهش‌های داخلی در زمینه مسئولیت‌پذیری اجتماعی با رویکرد فراترکیب. مدیریت سازمان­های دولتی، 6(3)، 83-98.
داوودی، آذر؛ کشتی‌آرای، نرگس؛ یوسفی، علیرضا (1394). تبیین پدیدارشناسانه اصول برنامه درسی «تجربه تدریس» (کارورزی) در دانشگاه فرهنگیان. نظریه و عمل در برنامه درسی، 3(6 )، 5-28.
روشندل، طاهر (1397). کارورزی نقطه عطف برنامه تربیت معلم، نشست کارورزی دانشگاه فرهنگیان. ویژه­نامه تخصصی کارورزی شماره اول، معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی، ۸-۱.
صالحی‌زاده، مریم؛ قورچیان، نادرقلی؛ محمدداودی، امیرحسین (1399). ارائه مدل مفهومی عوامل مؤثر بر کیفیت تدریس حرفه­ای اساتید دانشگاه فرهنگیان با رویکرد مبتنی بر نظریه داده‌بنیاد. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 11(43)، 69-92.
علیدادی، علیرضا؛ کشت‌ورز کنداری، احسان؛ دهقان‌نژاد، امیرحسین (1398). ارزیابی کیفیت اجرای کارورزی جدید ازنظر دانشجویان رشته علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان فارس. مطالعات کارورزی، 1(1)، 145-168.
فتحی، معصومه؛ سعدی‌پور، اسماعیل؛ ابراهیمی قوام، صغری؛ دلاور، علی (1402). شناسایی ابعاد و مؤلفه‎های شایستگی‎ حرفه‎ای معلمان و ارائه مدل مفهومی در تراز جمهوری اسلامی ایران. تربیت اسلامی، 18(46)، 125-146.
فرامرز قراملکی، احد (1395). اخلاق حرفه‌ای. تهران: مجنون.
کرامتی، انسی؛ احمدآبادی، زهرا (1396). تبیین دیدگاه مدیران و دبیران دبیرستان‌ها درمورد مشارکت در درس کارورزی: یک مطالعه پدیدارشناختی. مطالعات سیاست‌گذاری تربیت معلم، 1(1)، 101-125.
ملکی، صغری؛ احمدی، غلامعلی؛ مهرمحمدی، محمود؛ امام‌جمعه، محمدرضا (۱۳۹۹). ارزیابی برنامه کارورزی دانشگاه فرهنگیان از منظر تجارب جهانی علوم اجتماعی. نظریه و عمل در برنامه درسی، 8(15)، 383-424.
منتهای آبکنار، نرگس؛ آراسته، حمیدرضا؛ جمالی، اختر (۱۴۰۰). ارائه الگوی بهبود کیفیت کارورزی در دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی واحد تهران. فصلنامه علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ۳۱ (۱)، 107-120.
نامداری پژمان، مهدی؛ میرکمالی، سیدمحمد؛ پورکریمی، جواد؛ فراستخواه، مقصود (1401). الگوی تضمین کیفیت آماده‌سازی دانشجو-معلمان در نظام تربیت معلم ایران. فصلنامه تعلیم و تربیت، ۳۸ (۴)، 7-28.
نامداری، پژمان، مهدی؛ میرکمالی، سیدمحمد؛ پورکریمی، جواد؛ مقصود فراستخواه (1398). شناسایی مؤلفه‌های اثرگذار در تضمین کیفیت آماده­سازی دانشجومعلمان در دانشگاه فرهنگیان: رویکرد کیفی. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 10(38)، 1-34.
هومن، حیدرعلی (1393). مدل‌یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار لیزرل. تهران: سمت.
Balyer, A., & Özcan, K. (2014). Choosing Teaching Profession as a Career: Students' Reasons. International Education Studies, 7(5), 104-115. DOI:10.5539/ies.v7n5p104
Ellis, V., & Childs, A. (2018). Innovation in teacher education: Collective creativity in the development of a teacher education practicum. Teaching and Teacher Education, 77, 277–286. DOI:10.1016/j.tate.2018.10.020
Faikhamta, C., & Clarke, A. (2018). Thai cooperating teachers' motivations and challenges in supervising student teachers during their practicum program. Kasetsart Journal of Social Sciences, 1-7. DOI:10.1016/j.kjss.2017.12.018
Gault, J., Leach, E., & Duey, M. (2010). Effects of business practicums on job marketability:the employers’ perspective. Education + Training, 52(1), 76–88. DOI:10.1108/00400911011017690
Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1989). Fourth generation evaluation. Newbury Park, CA: Sage.
Phipps, L. J., Osborne, E. W., Dyer, J.E., & Ball, A. (2008). Handbook on Agricultural Education in Public Schools. Thomson Delmar Learning, USA.
Purnomo, E., Pratama, Y., Rezani, R. (2020). The effectiveness of practicum information system application in vocational high school. Journal of Physics: Conference Series. 1446. 012032. DOI:10.1088/1742-6596/1446/1/012032.
Rodríguez-Bonces, M., & Ortiz, K.P. (2016). Using the Cognitive Apprenticeship Model with a Chat Tool to Enhance Online Collaborative Learning. Gist: Education and Learning Research Journal, 13, 166-185. DOI: 10.26817/16925777.318
Ruhanen, L. A. (2013). A foreign assignment: practicums and international students. Journal of hospitality and tourism management, 20, 1-4. DOI:10.1016/j.jhtm.2013.05.005
Tas, T., Houtveen, Th., & Van de Grift, W. (2019). Effects of data feedback in the teacher training community. Journal of Professional Capital and Community, 5(1), 27-50. DOI:10.1108/JPCC-09-2019-0023