اثربخشی برنامۀ بهبود خواندن مبتنی بر نظریۀ هوش (PASS) بر کاهش مشکلات خواندن دانش‌آموزان با اختلال یادگیری خاص

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 استادیار گروه روان‌شناسی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 استاد گروه روانشناسی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه بهبود خواندن مبتنی بر نظریۀ هوش (PASS) بر مشکلات خواندن کودکان با اختلال یادگیری خاص انجام شد. روش تحقیق این پژوهش بصورت مداخله‌ای و از نوع شبه‌آزﻣﺎﯾﺸﯽ با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کودکان 7 تا 9 سال پسر پایه دوم ابتدایی شهر لاهیجان در سال تحصیلی 00-1399 بود که سابقه ارجاع به مراکز اختلال یادگیری شهر رشت را داشتند (43 نفر). از بین جامعه مذکور تعداد 30 نفر به شیوه در دسترس و سپس بصورت تصادفی ‌به عنوان نمونه در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه جایدهی شدند. هر دو گروه از طریق نرم‌افزار ان‌بک دوگانه (N-Back Dual)، خرده‌آزمون فراخنای ارقام (Digit span) و آزمون خواندن محقق ساخته مورد ارزیابی قرار گرفتند. همچنین گروه آزمایش در 12 جلسه 45 دقیقه‌ای، 12 دفترچه حاوی تمرین‌های برنامه بهبود خواندن مبتنی بر نظریۀ هوش (PASS) را به عنوان مداخله آموزشی دریافت و تکمیل نمودند. در نهایت داده‌ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغییری (MANCOVA) و نرم‌افزار 16-SPSS مورد تجزیه و تحلیل واقع شد. یافته‌ها نشان داد اجرای برنامۀ مذکور ضمن تسهیل فرآیندهای پردازش متوالی و پردازش همزمان (01/0>P) که دو فرآیند زیربنایی در خواندن هستند، مشکلات خواندن دانش‌آموزان با اختلال یادگیری خاص را نیز کاهش (01/0>P) داده است. در نتیجه می‌توان برنامۀ بهبود خواندن مبتنی بر نظریۀ هوش (PASS) را به معلمان و درمانگران در جهت کمک به دانش‌آموزان و کودکان با مشکلات خواندن پیشنهاد داد.

کلیدواژه‌ها


American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed). Washington DC, American Psychiatric Association Press.
Amai-Muroya, N., & Maekawa, H. (2008). Reading remediation for japanese children with reading difficulties: PASS Reading Enhancement Program (PREP). The Japanese Association of Special Education. 45(6), 473-488. https://doi.org/10.6033/tokkyo.45.473
Chaudhury, P., Roy P. K., & Saha, P.K., (2019). Efficacy of PASS reading enhancement programme on neuropsychological functions of a child with mild vascular neurocognitive disorder and comorbid attention deficit hyperactivity disorder: A case study. Indian Journal of Psychologiv\cal Medicine; 41(35), 265-271. https://doi.org/10.4103/IJPSYM.IJPSYM_473_18
Das, J. P. (2005). PASS Reading Enhancement Program. Revised Research Edition. Edmonton: Canada: University of Alberta.
Das, J. P. (2009). Reading Difficulties and Dyslexia: an interpretation for teachers. California: SAGE Publications Inc.
Filickova, M., Kovalcikova, I., & Ropovik, I. (2015). The role of simultaneous and successive processing in EFL reading. International Journal of Psychology. 51(5): 383-391. https://doi.org/10.1002/ijop.12171
Ghamarani, A., & Samadi, M., (2017). Cognitive processes in children with special needs: introduction and applicatin of PASS’s neurosychological theory. Exceptional education. 117(1): 41-51. [In Persian] URL: http://exceptionaleducation.ir/article-1-982-fa.html
Hayward, D. V., Das, J. P., & Janzen, T. (2007). Innovative programs for improvement in reading through cognitive enhancement: a remediation study of canadian first nations children. Journal of Learning Disabilities. 40(5): 443–457. https://doi.org/10.1177/00222194070400050801
Hayward, D. V., Das, J. P., Georgiou, G. K., Janzen, T. & Boora, N. (2009). Comparing the effectiveness of two reading intervention programs for children with reading disabilities. Educación y Diversidad, 3(7), 15-36. https://doi.org/10.1891/194589508787381836
Kristy, D., Georgiou, G. K., & Das, J. P. (2018). The PASS to superior reading performance. Journal of High Ability Studies, 29(2), 135-148. https://doi.org/10.1080/13598139.2018.1507900
Kumar, P., & Darolia, C. R., (2016). Effectiveness of PASS based remedial programs for children with reading spelling and mathematical deficits. The Journal of Man In India, 96(4), 1037-1048. https://doi.org/10.2307/1511308
Lee, J., Yeo, K. E., Kim, J. k., & Chun, Y. H., (2003). Effects of PREP training on simultaneous, successive processing function and word reading of children with reading disability. The Journal of Korea Association on Developmental Disabilities. 7(2): 181-200. http://dx.doi.org/10.1177/002221948702000409
Mahapatra, S. (2016). Reading disabilities and PASS reading enhancement programme. Journal of Education and Practice, 7(5), 145-149. URL: https://iiste.org/Journals/index.php/JLLL/article/view/28317/29060
Yadollahi, S., Falsafinezhad, M., Borjali, A., & Farokhi, N. (2018). Determining profiles of Wechsler IQ scale using profile analysis based on multidimensional scale (PAMS). The Journal of Education Measurements, 9(34), 1-26. [In Persian] https://doi.org/10.22054/jem.2017.8464.1258
Wang, X., Georgiou, G. K., & Das, J. P. (2012). Examining the effects of PASS cognitive processes on chinese reading accuracy and fluency. Journal of Learning and Individual Differences. 5(22): 139-143. https://doi.org/10.1016/j.lindif.2011.11.006