واکاوی پدیده ‏‏ی تحصیل‏ گریزی در دانش ‏آموزان مناطق مرزی ثلاث باباجانی: (مطالعه ‏ای پدیدارشناختی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد مدیریت آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 دکتری مدیریت آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

تحصیل ‏گریزی وضعیتی روانشناختی است که دانش ‏آموز علیرغم میل باطنی خود در مدرسه حضور دارد و اگر فشارهای موقعیتی وجود نداشت اقدام به ترک تحصیل می ‏کرد. هدف این پژوهش واکاوی پدیده تحصیل ‏گریزی در دانش آموزان مناطق مرزی شهرستان ثلاث باباجانی بود. روش انجام پژوهش کیفی و به روش پدیدارشناختی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کارشناسان، مدیران و دبیران مشغول به کار با حداقل 5 سال سابقه تدریس در مناطق مرزی در شهرستان ثلاث باباجانی بودند. تعداد 24 نفر به صورت هدفمند و با استفاده از روش نمونه‏ گیری گلوله برفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تعیین کفایت نمونه نیز از قاعده اشباع نطری استفاده شد. برای جمع‏ آوری داده ‏ها از مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته استفاده شد. برای تحلیل داده‏ ها از روش کدگذاری سه مرحله‏ ای استفاده شد. نتایج تحلیل داده‏ ها نشان داد که عوامل فردی، عوامل اقتصادی، عوامل آموزشی و عوامل فرهنگی از مهم‏ترین عوامل موثر بر تحصیل‏گریزی دانش‏ آموزان می ‏باشند، نگرش منفی به علم، اشتغال کاذب، آسیب های اجتماعی و امنیتی و تداوم محرومیت از مهم‏ترین پیامدهای تحصیل‏ گریزی هستند و آگاهی بخشی، تسهیلات ویژه برای دانش‏آموزان مناطق مرزی و ابزارهای قانونی از جمله مهم‏ترین راه‏ حل‏های کاهش پدیده تحصیل‏ گریزی هستند.

کلیدواژه‌ها


Animasahun, R. A. (2009). Psycho demographic predictors of school attendance behavior among academic achievement. Educational Evaluation and Policy Analysis, 31(4), 392-415. URL: https://docsdrive.com/?pdf=medwelljournals/sscience/2009/662-672.pdf
Arefi, A. (2004). predict dropping out and early school leaving among female students at secondary schools. Quarterly Journal of Women in Development and Politics, 2(1): 25-39. [in Persian]. URL:https://jwdp.ut.ac.ir/article_13258.html
Farazi, F., & Asgari, A. (2020). Presenting the Causal Model of Academic Avoidance in Relation to Meaning of Education and Academic Self-Efficacy: The Mediating Role of Educational Hope. Research in School and Virtual Learning8(1), 9-20. [In Persian]. https://doi.org/10.30473/etl.2020.52638.3209
Gase, L. N., Butler, K., & Kuo, T. (2015). The current state of truancy reduction programs and opportunities for enhancement in Los Angeles County. Children and Youth Services Review, 52, 17-25. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2015.02.008
Gholampoor, M., & Ayati, M. (2019). Narrative research of rural girl student dropout. Women Studies10(30), 49-70. [In Persian]. https://doi.org/10.30465/ws.2019.4837
Haiydari., F, Taheri., M, Amini Abdolyosefi., E, Geraei., Z. (2016). School truancy, solutions and treatment. The first national congress of social damage prevention, Esfrayen. [in Persian]. https://civilica.com/doc/901367/
Keshtvarz Kondazi, E., Hedayati, E., Kargar, F., & Mazahr, F. (2021). The mediating role of academic self-concept in the relationship between perception of school atmosphere and academic avoidance. Journal of Educational Psychology Studies18(42), 156-135. [In Persian] https://doi.org/10.22111/jeps.2021.641.
Khastar, H. (2009). A Method for Calculating Coding Reliability in Qualitative Research Interviews. Methodology of Social Sciences and Humanities15(58), 161-174. [In Persian]. URL: https://method.rihu.ac.ir/article_418.html
Rahpayma., S., Barani, H., & Khormaei, F. (2020). The relationship between hope to study and school avoidance, the mediating role of academic self-regulation. Evolutionary psychology of Iranian psychologists, 15(59), 323-336. [In Persian]. DOR: 20.1001.1.18808436.1399.24.93.7.4
Saleh Ardestani, S. (2018). Explaining truancy based on parents' support and perception of the classroom environment: the mediating role of self-perception and achievement goals. Doctoral thesis, Shiraz University, Faculty of Educational Sciences. [in Persian]. https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/26e0818c114147b7d547bc560ce7b295
Seif, S., & Sha'aa Kazemi, M. (2003). School Truancy among the Female Students of Tehran City Secondary Schools. Women's Studies Sociological and Psychological1(2), 121-153. [In Persian] https://doi.org/10.22051/jwsps.2003.1251
Shahmohammadi, A., & Bahmani, M. (2020). Investigating Factors Affecting on Dropout of Rural Girls Based on Grounded Theory Approach: Case of Kurdistan Province. Research in Teaching8(3), 194-171. [In Persian] https://doi.org/20.1001.1.24765686.1399.8.3.8.7
Strand, P. S., & Lovrich, N. P. (2014). Graduation outcomes for truant students: An evaluation of a school-based, court-engaged community truancy board with case management. Children and Youth Services Review, 43, 138-144. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2014.05.008
Vaughn, M. G., Raynard, B. R., Salas-Wright, C. P., Perron, B. E., & Abdon, A. (2013). Prevalence and correlates of truancy in the US: Results form a national sample. Journal of Adolescence, 36, 767-776. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2013.03.015
Veenstra, R. Lindenberg, S., Tinga, F., Ormel, O. (2010). Truancy in late elementary and early secondary education: The influence of social bonds and self-control—the TRAILS study. International Journal of Behavioral Development, 34(4), 302-310. https://doi.org/10.1177/0165025409347987
Yarahmadi, Y., Yosefi, N., & Shirbgi, N. (2012). Develop and Test a Motivational Model to Predict the First Grade Guidance School and the Third Grade Junior High School Students’ Intention to Continue or Drop Out of School in Rural Areas of Sanandaj. Psychological Achievements19(1), 81-98. [In Persian]. URL: https://psychac.scu.ac.ir/article_11734.html
Zahed, A., Karimi Yousefi, S. H., & MoeiniKia, M. (2013). Psychometric Properties of the Scale of Interest in School. Educational and Scholastic studies2(4), 56-70. [In Persian] https://doi.org/20.1001.1.2423494.1392.2.4.3.8
Zarabiyan., F, Behzad., S, Sadeghi., S. (2016). Analyzing school truancy with an emphasis on the role of anxiety and providing solutions to solve the problem, a case study: elementary school boys in Pars Abad city in 2015. The fifth international conference on psychology and social sciences, Tehran. [in Persian]. URL: https://civilica.com/doc/526837/
Zokaee, M. S., & Noori, A. (2016). Living in the borderlands: a phenomenological study of nowsud city borderers. Sociological Cultural Studies6(4), 105-128. [In Persian]. https://socialstudy.ihcs.ac.ir/article_2073.html