اثربخشی اجرای طرح درس ریاضی با رویکرد درس پژوهی بر تفکر انتقادی (مورد مطالعه: دانش آموزان دختر و پسر پایه نهم شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی درسی، گروه علوم تربیتی واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

2 دانشیار، گروه علوم تربیتی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

3 استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

چکیده

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی اجرای طرح درس ریاضی با رویکرد درس پژوهی بر تفکر انتقادی در دانش آموزان دختر و پسر پایه نهم شهر تهران بود.این پژوهش در زمره طرح های آمیخته می باشد که با استفاده از روش کیفی از نوع مصاحبه نیمه استاندارد، تدریس درس ریاضی با رویکرد درس پژوهی تدوین شد و سپس با بهره گیری از روش کمی از نوع نیمه آزمایشی پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل با نقش تعدیل کننده جنسیت دانش آموزان پرداخته شد. ابزارهای جمع‌آوری داده ها؛ سؤالات جمعیت شناختی و پرسشنامه تفکر انتقادی استفاده شد. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری این پژوهش در بخش کیفی؛ سرگروه های درسی و یک دبیراز عضو گروه درس ریاضی مناطق 19 گانه شهر تهران با روش نمونه گیری تمام شماری که در مجموع 38 نفر و در بخش کمی 120 نفر دانش آموز دختر و پسر پایه نهم انتخاب شدند. برای بررسی فرضیه های پژوهش از آمار استنباطی از جمله تحلیل کواریانس تک متغیره (مانوا) ، تحلیل کواریانس چند متغیره (مانکوا) و تحلیل واریانس دو راهه استفاده شد. نتایج نشان داد در تاثیر اجرای طرح درس ریاضی پایه نهم با رویکرد درس پژوهی بر تفکر انتقادی و مؤلفه های آن )تجزیه و تحلیل، ارزشیابی، استنباط، استدلال استقرایی و استدلال قیاسی) مؤثر است و مؤلفه های جنسیت دانش آموزان نقش تعدیل کننده دارد.

کلیدواژه‌ها


Amini Khandaghi, M. & Pakmehr, H. (2011). Relationship between mental health and critical thinking of Mashhad University of Medical Sciences students. Journal of Principles of Mental Health, 13(2), 123-114. [In Persian] https://doi.org/10.22038/JFMH.2011.1013
Amini, M.; Madani, Sida and Asgarzadeh, Z. (2013). Evaluation and analysis of critical thinking skills of engineering students. Iranian Engineering Education Quarterly, 16 (63), 39-59. [In Persian] DOR: 20.1001.1.16072316.1393.16.63.4.3
Athari, Z; Sharif, M.; Nemat Bakhsh, M. and Babamohammadi, H. (2009). Evaluation of critical thinking skills and its relationship with national university entrance exam rank in medical students of Isfahan. Iranian Journal of Educational Studies in Psychology, 11 (2), 103-120. [In Persian] http://ijme.mui.ac.ir/article-1-924-en.html
Azimi, R., Namdari Pejman, M., & Hosseini, S. R. (2024). A Analysis of the professional development process based on the life experiences of lesson studier teachers. Educational and Schoolastic Studies, 13(1), 37-53. [In Persian] https://doi.org/10.48310/PMA.2023.3129
Badrigargari, R., Fathiazar, I., Hosseininasab, S. D., & Moghadam, M. (2007). Investigating the critical thinking skills of student teachers in teacher training centers in Tabriz. New Psychological Research Quarterly, 2(7), 1-24. [In Persian] https://psychologyj.tabrizu.ac.ir/article_4359_697.html?lang=en
Bakhtiari, A; Mossadegh Nik; K. (2012). Research lesson (research teaching) method of improving teaching culture. Tehran: Avay-e-Noor. [In Persian]
Dlucia, M. (2018). The impact of Lesson Study on teacher attitude and belief as a from of professional development. Digital Commons. University of Nebraska- Lincol
Dwyer, C. P., Hogan, M. J., & Stewart, I. (2018). The effects of argument mapping-infused critical thinking instruction on reflective judgement performance. Thinking Skills and Creativity16, 11-26. https://doi.org/10.1016/j.tsc.2014.12.002
Fernandez, M. L. (2010). Investigation how and what peospective teachers learn thought microteaching lesson study. Teaching and teache education, 29(2), 351-362. https://doi.org/10.1016/j.tate.2009.09.012
Gedik, H. (2013). Social studies teacher candidates’ critical thinking skills. Procedia-Social and Behavioral Sciences93, 1020-1024.‏  https://doi.org/ 10.1016/j.sbspro.2013.09.322
Javidi Kalate Jafarabadi, T., & Abdoli, A. (2009). The evolution process of critical thinking of students of Ferdowsi University of Mashhad. Educational Psychology Quarterly, 11(2), 103-120. [In Persian] https://doi.org/ 10.22067/IJAP.V11I2.8075
Kass, P. H. (2016). Critical Thinking, Now More Than Ever. Advances in Small Animal Medicine and Surgery, 29(8), 1-3.‏ https://doi.org/ 10.1002/9781444305173.ch2
Khakbaz A. (2016). The consequences of using lesson research in the professional development of mathematics teachers in the educational guidance course of the 2nd district of Kerman. Master's thesis, Shahid Bahnar University, Kerman.
Khodamoradi, K., Seyed Zakerin, M., Shahabi, M., Yaghmaie, F., & Alavi Majd, H. (2011). Comparing critical thinking skills of first- and last-term baccalaureate students of nursing, midwifery and occupational therapy of medical Universities of Tehran city. Medical Sciences, 21 (2), 134-140. [In Persian] https://tmuj.iautmu.ac.ir/article-1-456-fa.html
Manalo, E., Kusumi, T., Koyasu, M., Michita, Y., & Tanaka, Y. (2013). To what extent do culture-related factors influence university students’ critical thinking use?. Thinking Skills and Creativity10, 121-132. https://doi.org/10.1016/j.tsc.2013.08.003
Naghizadeh, F., Hashemi, T., & Ghafari, A. (2023). Effectiveness of Critical Thinking Strategies Training in the Questioning, Evaluation, Logical Reasoning and Problem Solving Abilities among High School Students. Cognitive Strategies in Learning, 11(21), 71-88. https://doi.org/10.22084/J.PSYCHOGY.2023.28035.2598
Namdari Pejman, M., Ghanbarian, P., Ghanbari, S., & Basiri, I. (2017). Effectiveness of Lesson Study on Teachers Professional Skills in Hamadan Province Exceptional Education. New Educational Approaches  12(1), 46-74. https://doi.org/10.22108/nea.2017.21750
Pitt, V., Powis, D., Levett-Jones, T., & Hunter, S. (2018). The influence of critical thinking skills on performance and progression in a pre-registration nursing program. Nurse education today35(1), 125-131.‏ https://doi.org/10.1016/j.nedt.2014.08.006
Roshan Qiyas A, Sharifzadeh H, Yazidi P. (2013). Investigating the impact of pedagogy on the classroom management skills of primary school teachers in one Sari district. The third annual national conference of modern management sciences. pp. 43-65. [In Persian]
Sarkar Arani, M. (2013). The culture of teaching and learning, an ethnographic research with an educational approach. Tehran: School. [In Persian]
Sehgal, P., Nambudiri., R. & Mishra, S. K. (2017). Teacher effectiveness through self-efficacy, and learning student. International Journal of Educational Management. International Journal of Educational Management, 31(4), https://doi.org/10.1108/IJEM-05-2016-0090
Shahlai H. (2013). Examining the status of study programs in primary schools of the 13th education region of Tehran and providing constructive solutions to improve it. Master thesis of Islamic Azad University, Tehran branch. [In Persian]
Shamim, T. (2017). Critical-thinking skills. The Journal of the American Dental Association148(1), 4-5.‏ https://doi.org/ 10.1016/j.adaj.2016.11.006
Skaalvik, E. M. (2016). Teacher Stress and Teacher Self-Efficacy as Predictors of Engagement, Emotional Exhaustion, and Motivation to Leave the Teaching Profession. International Journal for Lesson and Learning Studies, 6(3), 300-330. https://doi.org/10.4236/ce.2016.713182
Sternberg, R. J. (2002). Theory and practice. New York: W. H. Freeman.
Zare H, Nahravanian P. (2017). The Eٍffect of Training on Problem-Solving Style and Self-Directed Learning. Advances in Cognitive Sciences, 19(2), 85-96. [In Persian] http://icssjournal.ir/article-1-541-fa.html