رابطه‌ی پیوند والدینی و رفتارهای آسیب‌زای تحصیلی با میانجی‌گری ایمنی هیجانی و خودتنظیمی تحصیلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش روان‌شناسی تربیتی، دانشکده‌ی علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 بخش روان‌شناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

3 گروه آموزش روان‌شناسی و مشاوره، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر تبیین رفتارهای آسیب‌زای تحصیلی بر‌ اساس پیوند والدینی با میانجی‌گری ایمنی هیجانی و خودتنظیمی تحصیلی در دانش‌آموزان بود. مشارکت کنندگان در پژوهش شامل 503 نفر (272 دختر و 231 پسر) از دانش‌آموزان دوره‌ی متوسطه‌ی اول شهر بوشهر بود که با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل ابزار پیوند والدینی (پارکر و همکاران، 1979)، مقیاس ایمنی هیجانی (فورمن و دیویس، 2005)، پرسشنامه‌ی خودتنظیمی تحصیلی (بوفارد، 1995) و مقیاس رفتارهای آسیب‌زای تحصیلی (کشکولی و همکاران، 1400) بود. داده‌ها با استفاده از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری و نرم ‌افزارهای SPSS-21 و Amos-21 تحلیل شدند. یافته‌های پژوهش حاکی از آن بود که متغیرهای پیوند والدینی، ایمنی هیجانی و خودتنظیمی تحصیلی بر رفتارهای آسیب‌زای تحصیلی دارای اثری مستقیم بودند و همچنین پیوند والدینی توانست با میانجی‌گری ایمنی هیجانی و خودتنظیمی تحصیلی بر رفتارهای آسیب‌زای تحصیلی اثری غیرمستقیم داشته باشد. علاوه براین، ایمنی هیجانی بر‌ خودتنظیمی تحصیلی هم دارای اثر مستقیم بود. بنابراین، نتیجه‌گیری می‌شود که پیوند والدینی هم با میانجی‌گری و هم بدون میانجی‌گری ایمنی هیجانی و خودتنظیمی تحصیلی، رفتار‌های آسیب‌زای تحصیلی را پیش‌بینی و تبیین می‌نمایند. با توجه به یافته‌های پژوهش حاضر، پیشنهاد می‌شود که در برنامه‌های آموزشی، پرورشی، سلامت روان و فعالیت‌های پژوهشی به نقش پیوند والدینی، ایمنی هیجانی و خودتنظیمی تحصیلی در رفتارهای آسیب‌‌زای تحصیلی به‌طور ویژه توجه گردد.

کلیدواژه‌ها