مقایسه اثربخشی روش گلینگهام-اورتون و روش تمرین و تکرار بر بهبود اختلال ویژه یادگیری نوشتن در دانش‌آموزان ابتدایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 آموزش و پرورش استان کرمانشاه

2 دبیر/ آموزش و پرورش مامور در دانشگاه فرهنگیان

3 روانشناسی بالینی، واحد علوم تحقیقات استان کرمانشاه

4 روان شناسی تربیتی، دانشگاه تبریز

چکیده

 هدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی دو روش گلینگهام-اورتون و تمرین و تکرار بر بهبود اختلال ویژه یادگیری نوشتن در دانش‌آموزان پایه سوم ابتدایی است. این پژوهش از نوع آزمایشی با گروه کنترل و انتساب تصادفی با پیش‌­آزمون و پس آزمون بود. جامعه موردمطالعه کلیه دانش‌آموزان پایه سوم ابتدایی دارای مشکلات ویژه یادگیری املای مراجعه‌­کننده به مرکز مشاوره و خدمات روان­شناختی استان کرمانشاه بوده که از میان آن­ها نمونه­‌ای شامل 45نفر (26 دختر و 19 پسر) به صورت نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شد و با انتساب تصادفی در سه گروه 15 نفری، دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه جایگزین شدند. ابزارهای ارزیابی شامل مقیاس تجدیدنظرشده هوشی وکسلر برای کودکان، فهرست وارسی تشخیصی مشکلات املا  DSM-IV-TR، آزمون املا، پرسشنامه بالینی، آزمون حافظه وکسلر، آزمون دیداری-حرکتی بندرگشتالت، بوده است. پس از اجرای پیش‌­­آزمون، هریک از گروه­های آزمایش 8 جلسه درمان (60 دقیقه­‌ای) دریافت کردند. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی توکی نشان می‌دهد که روش چندحسی گلینگهام- اورتون موجب بهبود عملکرد دانش‌آموزان دارای اختلال ویژه یادگیری املا نسبت به گروه گواه و گروه تمرین و تکرار می‌شود (005/0p<) و این روش 66درصد از تغییرات بهبود املا را تبیین می‌کند. همچنین، یافته‌ها نشان می‌دهد که استفاده از روش گلینگهام-اورتون اثر معناداری بر بهبود اختلال املا دارد و می‌تواند جایگزین مناسبی برای روش تمرین و تکرار در کار با دانش‌آموزان دارای اختلال نوشتن باشد.

کلیدواژه‌ها


احدی، حسن؛ کاکاوند، علیرضا (1389). اختلال‌های یادگیری: از نظریه تا عمل. (چاپ پنجم). تهران: نشر ارسباران.
افروز، غلامعلی (1387). اختلالات یادگیری. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
انجمن روان‌پزشکی آمریکا (2000). متن تجدیدنظرشده راهنمای تشخیصی و آماری اختلال­‌های روانی. نیکخو، محمدرضا و آوادیس یانس، هامایاک.  (مترجم،1381). چاپ چهارم. تهران: سخن.
بشاورد، سیمین (1382). آموزش ترمیمی برای دانش‌آموزان نارسانویس. تهران: پژوهشکده کودکان استثنایی.
بهرامی، فاطمه؛ آدم زاده، فاطمه؛ مختاری، سمانه (1390). «آموزش راهبردهای شناختی بر اساس مدل انگلرت و مدل سکستون در کارآمدی بیان نوشتاری دانش‌آموزان ابتدایی با علائم اختلال نوشتن». فصلنامه کودکان استثنایی، 11 (1) ، 23-32.
داکرل، جولی؛ مک‌شین، جان.(بی­تا). رویکردی شناختی به مشکلات یادگیری کودکان. احمدی عبدالجواد و اسدی، محمود رضا. (مترجم، 1376). تهران: رشد.
رمضانی، مژگان (1380). بررسی شیوع حساب نارسایی در دانش‌آموزان پایه‌های چهارم و پنجم مدارس ابتدایی شهر تهران. تهران: پژوهشکده کودکان استثنایی.
سواری، کریم (1387). «بررسی اختلال املا و روش‌های درمان آن». فصلنامه تعلیم و تربیت استثنایی، 79، 36- 45.
شهنی ییلاق، منیجه؛ کرمی، جهانگیر؛ شکرکن، حسین؛ و مهرابی زاده‌­هنرمند، مهناز (1384). «بررسی همه­‌گیرشناسی ناتوانی یادگیری املا در دانش‌آموزان دختر و پسر دوره ابتدایی شهر اهواز و اثر درمان چندحسی در کاهش ناتوانی یادگیری آنان»، مجله علوم تربیتی و روانشناسی، 10، 129-144.  
شهیم، سیما (1373). مقیاس تجدیدنظرشده هوشی وکسلر برای کودکان. شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز.
سادوک، ویرجینیا؛ سادوک، بنیامین (بی­تا). خلاصه روانپزشکی. رفیعی، حسن؛ رضاعی، فرزین و فغانی­‌جدیدی، نادیا (مترجم، 1389) تهران: ارجمند.
سادوک، بنجامین ­جیمز (2010). دستنامه روان­پزشکی بالینی. ارجمند، محسن و رضایی، فرزین (مترجم، 1392)، تهران: ارجمند.
صرامی، غلامحسین (1371). هنجاریابی آزمون حافظه وکسلر بر روی جمعیت ساکن در شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی (چاپ نشده). دانشگاه تربیت مدرس تهران.
کرک، ساموئل؛ چالفانت، جیمز (بی­تا). اختلالات یادگیری تحولی و تحصیلی. رونقی، سیمین؛ خانجانی، زینب و وثوقی­رهبری، مهین. (مترجم، 1377). تهران: انتشارات سازمان آموزش و پرورش استثنایی.
محمدی، فرهاد؛ کرمی، جهانگیر؛ هاشمی، تورج (1386). «تأثیر روش آموزش چندحسی فرنالد و تمرین و تکرار در بهبود اختلال ویژه یادگیری خواندن در دانش‌آموزان ابتدایی»،فصلنامه روان شناسی دانشگاه تبریز، 18(3)، 190-169.
نیازی، مجتبی (1383). نقش ناتوانی‌های یادگیری ویژۀ یادگیری در بزه‌­دیدگی. آموزه، 18، 28-37.
وست وود، پیتر (بی­تا). آموزش و پرورش کودکان با نیازهای ویژه. مکوندحسینی، شاهرخ و شیلاندری، فرح (مترجم، 1389). تهران: رشد.
یاریاری، فریدون (1377). طراحی و اجرای یک برنامه آموزشی جهت توان‌بخشی نارساخوانی رشدی دانش‌آموزان 12-8 ساله شهر تهران. رساله دکترای دانشگاه تربیت مدرس.
Association, A. P. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental Disorders, 5th Edition. (DSM-5).
Arum, R.; Roksa, J. & Cho, E. (2011). Improving undergraduate learning:” Findings and policy recommendations from the SSRC-CLA longitudinal project”. Social Science Research Council.
Barbara, P. G.; Steven, R. B. & Kenneth, E. G. (1993). Spelling improvement for college students are Dyslexic. Annals of Dyslexia, 43, 254-259.
Bara, F.; Gentaz, E. & Colé, P. (2007). Haptics in learning to read with children from low socio‐economic status families. British Journal of Developmental Psychology, 25(4), 643-663.
Bara, F. & Gentaz, E. (2011). Haptics in teaching handwriting: The role of perceptual and visuo-motor skills. Human movement science, 30(4), 745-759.
Berninger, V. W. & May, M. O. (2011). “Evidence-based diagnosis and treatment for specific learning disabilities impairing written and/or oral language”.  J. Learn Disabil, 44 (2), 167–83.
Boyd, D. (2007). Why youth (heart) social network sites: The role of networked publics in teenage social life. MacArthur foundation series on digital learning–Youth, identity, and digital media volume, 119-142.
Bryant, P. & Bradley, L. (1985). Children’s reading problems: Psychology and education: Blackwell Oxford.
De Smedt, F. & Van Keer, H. (2014). A research synthesis on effective writing instruction in primary education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 112, 693-701.
Dev, P. C.; Doyle, B. A. & Valente, B. (2002). Labels needn’t stick:” At-risk” first graders rescued with appropriate intervention. Journal of Education for Students Placed at Risk, 7(3), 327-332.
Dietrich, J. A. & Brady, S. A. (2001). Phonological representations of adult poor readers: An investigation of specificity and stability. Applied Psycholinguistics, 22(03), 383-418.
Fletcher, J. M., Lyon, G. R., Fuchs, L. S., & Barnes, M. A. (2006). Learning disabilities: From identification to intervention: Guilford Press.
Fredembach, B., de Boisferon, A. H., & Gentaz, E. (2009). Learning of arbitrary association between visual and auditory novel stimuli in adults: the “bond effect” of haptic exploration. PloS one, 4(3), e4844.
Ghassemzadeh, H. (1988). A pilot study of the Bender-Gestalt Test in a sample of Iranian normal children. Journal of Clinical Psychology, 44(5), 787-792.
Graham, S.; Harris, K. R. & Fink, B. (2000). Is handwriting causally related to learning to write? Treatment of handwriting problems in beginning writers. Journal of educational psychology, 92(4), 620-633.
Grigorenko, E. L. (2005). A conservative meta-analysis of linkage and linkage-association studies of developmental dyslexia. Scientific Studies of Reading, 9(3), 285-316.
Gillingham, A. & Stillman, B. W. (1997). The Gillingham manual: Remedial training for children with specific disability in reading, spelling, and penmanship (8th ed.). Cambridge, MA: Educators Publishing Service.
Graham, S. & Harris, K. R. (2009). Almost 30 years of writing research: Making sense of it all with the wrath of khan. Learning Disabilities Research & Practice, 24, 58–68.
Guyer, B. P.; Banks, S. R. & Guyer, K. E. (1993). Spelling improvement for college students who are dyslexic. Annals of Dyslexia, 43, 186–193.
Guyer, B. P. & Sabatino, D. (1989). The effectiveness of a multisensory alphabetic phonetic approach with college students who are learning disabled. Journal of Learning Disabilities, 22, 430-434.
Hallaham, D. P. & Kaffman, J. M. (2003). Exceptional children: Introduction to special education englewood cliffs. N. J: Prentice Hall International, INC.
Hook, P.; Macaruso, P. & Jones, S. (2001). Efficacy of Fast for Word training on facility acquisition of reading skills by children with reading difficulties: A longitudinal study. Annals of Dyslexia, 51, 75–96.
Jubran, S. (2012). Using multisensory approach for teaching english skills and its effect on students’ achievement at Jordanian schools. European Scientific Journal, 8(22). 50-62.
Joshi, R. M.; Dahlgren, M. & Boulware-Gooden, R. (2002). Teaching reading in an inner city school through a multisensory teaching approach. Annals of Dyslex. 229-242.
Karande, S.; Mehta, V. & Kulkarni, M. (2007). Impact of an education program on parental knowledge of specific learning disability. Indian Journal of Medical Sciences, 61(7), 398-406.
Katsafanas, J. D. (2006). The Roles and Responsibilities of Special Education Teachers. http://www. d- Scholarship.pitt.edu.
Koppitz, E. M. (1975). The Bender-Gestalt Test for young children: Research and Application, 1963-1973. New York: Grune & Stratton Press.
Kulkarni, M.; Karande, S.; Thadhani, A.; Maru, H. & Sholapurwala, R. (2006). Educational provisions and learning disability. The Indian Journal of Pediatrics, 73(9), 789-793.
Labat, H., Ecalle, J., Baldy, R., & Magnan, A. (2014). How can low-skilled 5-year-old children benefit from multisensory training on the acquisition of the alphabetic principle? Learning and Individual Differences, 29, 106-113.
Longcamp, M.; Zerbato-Poudou, M. T. & Velay, J. L. (2005). The influence of writing practice on letter recognition in preschool children: A comparison between handwriting and typing. Acta psychologica, 119(1), 67-79.
Longcamp, M.; Boucard, C.; Gilhodes, J. C. & Velay, J. L. (2006). Remembering the orientation of newly learned characters depends on the associated writing knowledge: A comparison between handwriting and typing. Human Movement Science, 25(4–5), 646–656.
Longcamp, M.; Boucard, C., Gilhodes, J. C.; Anton, J. L.; Roth, M.; Nazarian, B. et al. (2008). Learning through hand- or type-writing influences visual recognition of new graphic shapes: Behavioral and functional imaging evidence. Journal of Cognitive Neuroscience, 20(5), 802–815.
Martinet, C.; Valdois, S. & Fayol, M. (2004). Lexical orthographic knowledge develops from the beginning of literacy acquisition. Cognition, 91, 11-22.
Mcquillan, M. K.; Tucker, C. R; & Thompson, A. L. (2009). Guidelin for identifying children with learning disability. Connecticut State: Department of Education.
Montgomery, Jennifer & Lynn, Montgomery (2013). A Case Study of the Preventing Academic Failure Orton-Gillingham Approach with Five students who are Deaf or Hard of Hearing using the Mediating Tool of Cued speech. http:// www. Academic commons. columbia.edu /download/ fedora content/ download/ ac.
Noel, Chia, Kokhwee & Stephen Houghton (2011). The effectiveness of Orton-Gillingham-based instruction with Singaporean children with specific reading disability (dyslexia). British Journal of Special Education, 38, 3.
Oakland, T.; Black, J. L.; Stanford, G., Nussbaum, N. L. & Balise, R. R. (1998). An evaluation of the Dyslexia Training Program: A multisensory method for promoting reading in students with reading disabilities. Journal of Learning Disabilities, 31, 140–147.
Palluel-Germain R.; Bara F.; de Boisferon A. H.; Hennion B.; Gouagour P. & Gentaz E. (2007). A Visuo-Haptic Device-Telemaque-Increases Kindergarten Children’s Handwriting Acquisition. Proceedings of the Second Joint Euro Haptics Conference and Symposium on Haptic Interfaces for Virtual Environment and Teleoperator Systems. 22-24 March 2007, Tsukuba, 72–77.
Pennington. R. C. (2016). Write on! Using assistive technology and systematic instruction to teach sentence writing to students with moderate to severe disability. Journal of Special Education Technology, 6, 1-8.
Richardson, S. O. (2001). Specific developmental dyslexia: Retrospective and prospective views McIntyre & J. S. Pickering (eds.), Clinical studies of multisensory structured language education for students with dyslexia and related disorders (pp.1-15). International Multisensory Structured Language Education Council. Dallas, TX.
Ritchey, K. D. & Goeke, J. L. (2006). Orton-Gillingham and Orton-Gillingham-based reading instruction: A review of the 511 literature. The Journal of Special Education, 40, 171–183.
 Sheffield, B.; Betty (1991). The structured flexibility of Orton-Gillingham, Annals of Dyslexia.41(1), 41-44.
Sherman, Gordon (2007). Can Neuroscience Help to Demystify Dyslexia? Schwab Learning. http://www.schwablearning.org.
Singer, W. (1995). Development and plasticity of cortical processing architectures. Science, 270(5237), 758-764.
Stainback, W. & Stainback, S. (1984). A rationale for the merger of special and regular education. Exceptional children, 51, 102-111.
Stockdale, Margaret, E. (2007). Teachers’ use of sensory activities in primary literacy lessons: A study of teachers trained in Accelerated Literacy Learning. http://www. scholarcommons.usf.edu.
Stoner, J. C. (1991).Teaching at-risk students to read using specialized techniques in the regular classroom. Reading and Writing. An Interdisciplinary Journal, 3(1), 19-30.
Shapiro, B. K. & Gallico, R. P. (1993). Learning disabilities. Pediatric Clinics of North America, 40, 491- 505.
Shaywitz, S. E.; Shaywitz, B. A.; Pugh, K. R.; Fulbright, R. K.; Constable, R. T.; Mencl, W. E. & Gore, J. C. (1998). Functional disruption in the organization of the brain for reading in dyslexia. Proceedings of the National Academy of Sciences, 95(5), 2636-2641.
Swan, G. E.; Morrison, E. & Eslinger, P. J. (1990). Interrater agreement on the Benton Visual Retention Test. Clin Neuropsychol. 4, 32–44.
Tessie, E.; Rose, T. E. & Zirkel, P. (2007). Orton-Gillingham Methodology for Students with Reading Disabilities 30 Years of Case Law. The Journal of Special Education, 41(3), 171-185.
Vinter, A. & Chartrel, E. (2010). Effects of different types of learning on handwriting movements in young children. Learning and Instruction, 20(6), 476–486.