اثربخشی آموزش بازسازی شناختی در اصلاح سبک‌های اسنادی دانش‌آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 روان‌شناسی دانشگاه لرستان

2 دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه لرستان

3 کارشناس آموزش‌و‌پرورش استان اصفهان

چکیده

پژوهش حاضر به‌منظور تعیین اثربخشی آموزش بازسازی شناختی در اصلاح سبک‌های اسنادی دانش‌آموزان دبیرستانی انجام شده است. روشِ این مطالعۀ نیمه‌آزمایشیْ طرح پیش‌آزمون‌ـ پس‌آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعۀ آماریْ کلیۀ دانش‌آموزان مقطع متوسطه در شهر اصفهان بودند که نمونه‌ها به‌صورت تصادفی، خوشه‌ای و مرحله‌ای انتخاب شدند و حجم نمونه سی تن از دانش‌آموزانی بودند که سبک اسنادی منفی غربال‌گری داشتند و به‌صورت تصادفی در دو گروه پانزده نفریِ آزمایشی و کنترل جایگزین شدند. در طی هشت جلسۀ نوددقیقه‌ای به گروه آزمایشی، آموزش بازسازی شناختی دادند و آن‌ها را با پرسشنامۀ سبک اسنادی آزمودند و ارزیابی کردند. آن‌گاه داده‌های آماری را با استفاده از روش تحلیل کواریانس تجزیه‌و‌تحلیل کردند. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد تفاوت معناداری میان میانگین گروه کنترل و آزمایش وجود دارد (0005/0p<) و میزان اندازۀ اثر آن 47درصد از کل واریانس را تبیین کرد. بنابراین، نگارندگان این مقاله به این نتیجه رسیدند که آموزش بازسازی شناختیْ باعث افزایش اسنادهای مثبت و کاهش اسنادهای منفی شده است.

کلیدواژه‌ها


احدی، بتول؛ نریمانی، محمد و ابوالقاسمی، عباس (1388). بررسی ارتباط هوش هیجانی، سبک اسناد و خودکارآمدی با رضایت از زندگی در زنان شاغل. مطالعات تربیتی و روان‌شناسی. دورۀ 10. شمارۀ 1: 117-127.
حیدری، سکینه؛ مکتبی، غلامحسین و شهنی ییلاق، منیجه (1391). مقایسۀ دانش‌آموزان دختر موفق و ناموفق دبیرستانی ازلحاظ سبک‌های اسنادی و خودناتوان‌سازی با کنترل هوش، در شهر اهواز. دستاوردهای روان‌شناختی. دانشگاه شهید چمران اهواز. بهار و تابستان. دورۀ 4. شمارۀ 1: 43-62.
سیف، علی‌اکبر (1388). روانشناسی پرورشی نوین. چاپ پنجم. تهران: نشر دوران.
 
Abramson, L. Y.; Seligman, M. E. P. & Teasdale, J. D. (1978). Learned Helplessness in Humans: Critique and Reformulation. Journal of Abnormal Psychology. Vol. 87: 49-74.
Bandura, A. (2001). Social cognitive theory: An agentive perspective. Annual Review of Psychology. Vol. 52: 1-26.
Beck, A. T.; Emery, G. & Greenberg, R. L. (2005). Anxiety Disorders and Phobias: A Cognitive Perspective. Basic Books.
Bridges, K. R. (2001). Using Attributional Style to Predict Academic Performance: How does it Compare to Traditional Methods. Personality and Individual Differences. Vol. 31: 723-773.
Chapin, M. & Dyke, D. G. (2002). Persistence in Children's Reading Behavior as a Function ofLength and Attribution Retraining. Journal of Abnormal Psychology. Vol. 85: 511-515.
Evans, D. L.; Foa, E. B.; Gur, R. E.; Hendin, H.; Obrien , C. P.; Seligman, M. E. P. & Walsh, B. T. (2005). Treating and Preventing Adolescent Mental Health Disorders: What We Know and What We don’t Know. New York: Oxford University Press.
Forsterling, F. (2004). Attribution Retraining. Journal of Educational Psychology. Vol. 41(4): 82-262.
 Geek, B. (2001). Analysis of Cognitive and Meta Cognitive Skills in Solving Mathematics Problems. Journal of Applied Behavior. Vol. 36: 21–33.
Marian, M. & Filimon, L. (2010). Cognitive Restructuring and Improvement of Symptoms with Cognitive-Behavioral Therapy and Pharmacotherapy in Patients with Depression. Annals of General Psychiatry. Vol. 9(1): S173
Peterson, C. & Seligman, M. E. P. (1984). Causal Explanations as a Risk Factor for Depression: Theory and Evidence. Psychological Review. Vol. 91: 347-374.
Petri, H. L. (1996). Motivation Theory, Research and Application (4th Edition). London: Bookseller Publishing Company.
Sanjuan, P. & Magallares, A. (2009). A Longitudinal Study of the Negative Explanatory Style and Attributions of Uncontrollability as Predictors of Depressive Symptoms. Personality and Individual Differences. Vol. 46: 714-718.
Santrock, J. W. (2004). Educational Psychology (3rd Edition). New York: McGraw Hill.
Sauter, F. M.; Heyne, D. & Westenberg, P. M. (2009). Cognitive Behavior Therapy for Anxious Adolescents: Developmental Influences on Treatment Design and Delivery. Clinical Child and Family Psychology Review. Vol. 12(4): 310-335.
Seligman, M. E. P. & Rosenhan, D. L. (1998). Abnormality. New York: W.W. Norton.
Tamanaiefar, M. (2000). The Relationship between Learned Helplessness and Depression in Children and the Effect of Drug Treatment and Behavioral Cognitive Treatment. PhD. Thesis. Alameh Tabatabaie University.
Terry, D. (1994). Determinants of Coping the Role of Stable and Situational Factor. Journal of Personality and Social Psychology. Vol. 66:895-910.
Tyler, A. (2008). The Relationship between Optimistic and Women Depression. European Journal of Personality. Vol.23: 71-84.
Weiner, B. (2000). An Attribution Theory of Motivation and Emotion. New York: Springer Verlag.
Woolfolk, A. E. (2004). Educational Psychology (5th Edition). USA: Allyn and Bacon.
Zealand, A. (2004). Relationships among Achievement, Perceptions of Control, Self Regulation and Self-Determination of Students with and without the Classification of Learning Disabilities. PhD dissertation. School of Arts and Sciences. Columbia University.