تأثیر سبک‌های دلبستگی در سرعت پردازش اطلاعات دانش‌آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه روان‌شناسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

2 دانشیار، گروه روان‌شناسی بالینی، دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، واحد خوراسگان، دانشگاه آزاد اسلامی، خوراسگان، ایران

4 دانشجوی کارشناسی‌ارشد روان‌شناسی بالینی، گروه روان‌شناسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر سبک­های دلبستگی در سرعت پردازش اطلاعات بوده است. پژوهش حاضر به روش توصیفی و علّی - ­مقایسه­ای انجام گرفته است. جامعة آماری دانش­آموزان مقطع متوسطة شهرستان نجف­آباد بودند که براساس جدول کرِجسی و مورگان، 300 نفر به روش نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله­ای انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه بود. دانش‌آموزان انتخاب‌شده، پرسشنامة سبک دلبستگی کولینز و رید (1990) را تکمیل کردند. در مرحلة بعد، براساس ملاک­های ورود و نمرات نهایی توزیع پرسشنامة سبک دلبستگی سه گروه 15 نفری (اضطرابی دوسوگرا، اجتنابی و ایمن) انتخاب شدند و با آزمون‌های سرعت پردازش زاهلن/ وربیندونگز اسؤالد و روس (1978)، و رمزگردانی کی­دی­تی سیتزول (1995) ارزیابی شدند. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری و آزمون­های تعقیبی بون­فرنی نشان داد مدت زمان پردازش اطلاعات در دانش­آموزان دارای سبک دلبستگی اضطرابی دوسوگرا بیشتر از دانش­آموزان دارای سبک دلبستگی اجتنابی و ایمن است. همچنین، نتایج نشان داد عملکرد دانش­آموزان دارای سبک دلبستگی ایمن بهتر از عملکرد دانش­آموزان دارای سبک دلبستگی اضطرابی دوسوگرا و اجتنابی بوده است. براساس یافته­های پژوهش حاضر می­توان گفت سبک­های دلبستگی در فرایندهای شناختی نقش محوری دارد. مهم­ترین کاربست عملی این پژوهش اصلاح سبک زندگی و آموزش شیوة شکل­گیری دلبستگی ایمن و روش­های صحیح برقراری ارتباط با فرزندان است.

کلیدواژه‌ها


پاکدامن، شهلا (1380). بررسی ارتباط بین دلبستگی و جامعه­طلبی در نوجوانی. رسالة دکتری روان­شناسی، دانشکدة روان­شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
خورشیدی، فاطمه، و فتحی­اقدم، قربان (1397). رابطة خودکارآمدی عمومی و سبک­های دلبستگی با تصویر بدنی دانش‌آموزان دختر. نشریةروان­پرستاری، 6(7)، 33-25.
رستگار فرج­زاده، لیلا، و محمدیان، ابوالفضل (1398). نقش میانجی سبک­های دلبستگی در رابطة بین صفات شخصیت و یادگارخواهی. مجلة شفای خاتم، 7(2)، 55-44.
شیرزادی­فرد، میثم (1392). سبک پردازش­های اطلاعات، ادارک روابط والد - کودک و بهزیستی ذهنی: نقش واسطه‌ای باورهای اساسی. پایان­نامة کارشناسی‌ارشد روان‌شناسی، دانشگاه تهران، دانشکدة روانشناسی و علوم تربیتی.
کرمی باغطیفونی، زهرا، فرخی، نورعلی، ابراهیمی قوام، صغری، و مهاجر، یحیی (1391). مدل­یابی علّی خلاقیت براساس متغیرهای مکنون هوش، سرعت پردازش اطلاعات و باز بودن نسبت به تجربه­ها در دانشجویان شهر تهران. رسالة دکتری روان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی.
محسنی، نیکچهره (1393). نظریه­ها در روان­شناسی رشد: شناخت، شناخت اجتماعی، شناخت و عواطف. تهران: جاجرمی.
Abdul Kadir, N. B., & Bifulco, A. (2013). Insecure attachment style as a vulnerability factor for depression: recent findings in a community-based study of Malay single and married mothers. Psychiatry Research, 30(3), 919-24.
Alexander, K. W., & O’Hara, K. D. (2009). An integrated model of emotional memory: Dynamic transactions in development. In J. A. Quas, & R. Fivush (Eds.), Emotion and memory in development: Biological, cognitive, and social considerations (pp. 221–255). New York: Oxford University Press.
Alexander, K. W., Goodman, G. S., Schaaf, J. M., Edelstein, R. S., Quas, J. A., & Shaver, P. R. (2002). The role of attachment and cognitive inhibition in children’s memory and suggestibility for a stressful event. Journal of Experimental Child Psychology, 83(4), 262–290.
Alexander, K. W., Quas, J. A., & Goodman, G. S. (2002). Theoretical advances in understanding children’s memory for distressing events: The role of attachment. Developmental Review, 22(3), 490–519.
Beaudreau, S. A., & O’Hara, R. (2009). The association of anxiety and depressive symptoms with cognitive performance in community dwelling older adults. Psychology Agin, 24(2), 507-512.
Bowlby, J. (1980). Attachment and loss, Vol. 3: Loss: Sadness and depression. New York: Basic Books
Bruck, M., & Melnyk, L. (2004). Individual differences in children’s suggestibility: A review and synthesis. Applied Cognitive Psychology, 18(8), 947-996.
Cassidy, J. (1988). Child–mother attachment and the self in six-year-olds. Child Development, 59(1), 121–134.
Chae, Y., Goodman, G. S., & Edelstein, R. S. (2011). Autobiographical memory development from an attachment perspective: The special role of negative events. In J. B. Benson (Ed.). Advances in child development and behavior (Vol. 40, pp.1–49). Burlington, VT: Academic Press.
Deary, I. J. (1995). Auditory inspection time and intelligence: What is the direction of causation? Developmental Psychology,31(2), 237–250.
Doinita, N. E. & Mariab, N. D. (2015). Attachment and Parenting Styles. Procedia. Social and Behavioral Sciences, 203(1), 199–204.
Drew, M. A., Starkey N. J., & Islar R. B. (2009). Examining the link between information processing speed and executive functioning in multiple sclerosis. Arch Clin Neuropsychol, 24(1), 47-58.
Dykas, M. J., & Cassidy, J. (2011). Attachment and the processing of social information across the life span: Theory and evidence. Psychological Bulletin, 137(1),19–46.
Fivush, R. (1993). Emotional content of parent–child conversations about the past. In C. A. Nelson (ed.), Memory and affect in development (pp. 39–77). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
Fraley, R. C., & Roisman, G. I. (2019). The development of adult attachment styles: four lessons. Current Opinion in Psychology, 25(1), 26-30.
George, C., & Solomon, J. (1999). Attachment and caregiving: The attachment behavioral system. In J. Cassidy & P. R. Shaver (Eds.), Handbook of attachment: Theory, research, and clinical applications (pp. 649–670). New York: Guilford Press.
Goodman, G. S., Quas, J. A., Batterman-Faunce, J. M., Riddles Berger, M. M., & Kuhn, J. (1997). Children’s reactions to and memory for a stressful event: Influences of age, anatomical dolls, knowledge, and parental attachment. Applied Developmental Science, 1(2), 54–75.
Goossens, L., Braet, C., Bosmans, G., & Decaluwe, V. (2011). Loss of control over eating in pre-adolescent youth: The role of attachment and self-esteem. Eating Behaviours, 12(4), 289-95.
Haden, C. A., Hayne, R. A., & Fivush, R. (1997). Developing narrative structure in parent– child reminiscing across the preschool years. Developmental Psychology, 33(2), 295–307.
Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2007). Attachment in adulthood: structure, dynamics, and change. New York: Guilford Press.
Miniati, M., Callari, A., & Pini, S. (2017). Adult attachment style and suicidality. Psychiatria Danubina, 29(3), 250-259.
Rindermann, H., & Neubauer, A. C. (2004). Processing speed, intelligence, creativity, and school performance: Testing of causal hypotheses using structural equation models. Intelligence, 32(6), 573–589.
Schaaf, J. M., Alexander, K. W., & Goodman, G. S. (2008). Children’s false memory and true disclosure in the face of repeated questions. Journal of Experimental Child Psychology, 100(3), 157–185.
Sitzwohl, E. M. (1995). Konstruction und Empirische Uberprufung eines Papier-Bleistift-Tests zur Erfassung von Information sverarbeitungs gesch windigkeit: Der Coding-Test. Unpublished Diploma’s thesis, University of Graz, Austria.
Wido, C. S.,  Czaja, S. J., Kozakowski, S. S., & Chauhan, P. (2018). Does adult attachment style mediate the relationship between childhood maltreatment and mental and physical health outcomes?. Child Abuse & Neglect, 76(1), 533-545.