مفهوم‌پردازی فلات تحصیلی و شناسایی عوامل زمینه‌ای مؤثر بر آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکدة مدیریت و حسابداری، موسسة غیر انتفاعی طلوع مهر قم، قم، ایران

چکیده

امروزه یکی از معضلات مهم آموزش عالی ایران، کاهش انگیزة دانشجویان دکتری به پایان داده رسالة دکتری در زمان مناسب و قانونی است که این امر هزینه بسیار زیادی برای دانشجویان، آموزش عالی و کشور به دنبال دارد. این پدیده با توجه به مفهوم فلات، فلات تحصیلی نامیده شد. بنابراین، هدف پژوهش حاضر مفهوم‌پردازی فلات تحصیلی و شناسایی عوامل زمینه‌ای ایجادکنندة آن بود. پژوهش حاضر از نوع بنیادی، و از نظر نحوة گردآوری داده‌، توصیفی- پیمایشی بود. جامعة پژوهش همة دانشجویان دکتری بودند که پروپوزال خود را تصویب کرده بودند. از این میان، در نهایت، 660 دانشجو به روش در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامة نیمه‌باز پژوهش را پاسخ دادند. داده‌ها با ترسیم جدول توافقی و رگرسیون لجستیک تحلیل شد. نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد حدود 19 درصد از پاسخگویان دچار پدیدة فلات تحصیلی هستند. همچنین، نتایج نشان داد از هفت متغیر زمینه‌ای مورد بررسی پژوهش (شامل جنسیت، تعداد نیم‌سال اخذ رساله، وضعیت تأهل، وضعیت اشتغال، نوع دانشگاه (شهریه‌ای یا بدون شهریه) و اهمیت مدرک دکتری برای ارتقا در شغل یا کسب شغل، و علاقه به موضوع رساله)، دو متغیر وضعیت تأهل و نوع دانشگاه در فلات تحصیلی تأثیرگذار نبودند و سایر متغیرها تأثیرگذار بودند و از این میان، علاقه به موضوع رساله تأثیر بیشتری با ضریب نسبت به سایر متغیر‌ها داشت.

کلیدواژه‌ها


بیگدلی، مژگان، کرامتی، محمدرضا، و بازرگان، عباس (1391). بررسی رابطة بین رشتة تحصیلی با وضعیت اشتغال دانش آموختگان دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران. برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 18(3)، 131-111.
حیدری‌، سکینه، و مکتبی، غلامحسین (1390). مقایسة هوش فرهنگی، احساس تنهایی، فرسودگی تحصیلی و سلامت روان در دانشجویان دختر کارشناسی ارشد بومی و غیر بومی. زن و فرهنگ، 3(9)، 57-45.
دشت‌بزرگی، زهرا (1395). رابطة تعلل‌ورزی و کمال‌گرایی تحصیلی با فرسودگی تحصیلی و عملکرد تحصیلی در دانشجویان پزشکی. راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 9(1)،41-34.
سلطانی، زیبا، صادقی محبوب، سمانه، قاسمی جوبنه، رضا، و یوسفی، نجف (1395). نقش سرمایة روان‌شناختی در فرسودگی تحصیلی دانشجویان. راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 9(2)، 162-156.
عظیمی، محمد، پیری، موسی، و زوار، تقی (1392). رابطة فرسودگی تحصیلی و یادگیری خودتنظیمی با عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دورة متوسطه. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 10(11)، 128-116.

قائمی‌طلب، فرشته (1396). آیا اهمال کاری بر فرسودگی تحصیلی دانش‌آموزان تأثیرگذار است؟ (مطالعة موردی). در دسترس در http://behinegi.com (در تاریخ 10/2/1400)

کمالپور، سمیه، عزیززاده فروزی، منصوره، و تیرگری، بتول (1398). ارتباط فرسودگی تحصیلی با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان پرستاری. طب پیشگیری، 6(2)، 81-74.
مولوی، پرویز، صمدزاده، مهدی، شهباززادگان، بیتا، و یوسفی، کامل (1392). عوامل فردی و محیطی مؤثر بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل. سلامت و مراقبت، 15(3)، 47-38.
Adler, I., Schwartz, L., Madjar, N., & Zion, M. (2018). Reading between the
lines: The effect of contextual factors on student motivation throughout
an open inquiry process. Science Education, 102(4), 820-855.
Agustin, M. (2011). Permasalahan belajar Dan inovasi pembelajaran. Refika Aditama.
Balkis, M., & Duru, E. (2009). Prevalence of academic procrastination behavior among pre-service teachers and its relationship with demographic and individual preferences. Qual Res Health Science, 2(2), 90-104.
Capan, E. (2010). Relationship among perfectionism, academic procrastination and life satisfaction of university student. Social Behavior Science, 5(2), 1665-1671.
Ciampa, K. (2014). Learning in a mobile age: an investigation of student
motivation. Computer Assisted Learning, 30(1), 82-96.
Faruk sirin, E. (2011). Academic procrastination among undergraduates attending school of physical education and sports: Role of general procrastination, academic motivating, and academic self-efficacy. Educational Research Review, 6(5), 111-124.
Fitrotin, K. (2018). Hubungan antara motivasi berprestasi dan dukungan sosial orang tua dengan kejenuhan belajar siswa. 121. Program Studi Magister Psikologi
Sekolah Pascasarjana. Universitas Muhammadiyah Surakarta.
Kusuma, Y. (2016). Pengembangan Media Kartu u“no…kejenuhan belajar” untuk siswa smp negeri 3 babat. Universitas Negeri Surabaya (pp.1-7).
Makara, K., & Karabenick, S. (2017). Longitudinal high school research revealed: Using surveys to assess student motivation and social networks. In: SAGE Research Methods Cases Part 2 [online]. SAGE Publications.
Mann, M. D. (2017). Increasing student motivation to learn by making
computer game technology more engaging: Measurable outcomes
that determine success. Contemporary Issues in Education Research,
10(2), 117-12.
Mirzaei, M., Zoghi , M., & Davatgari Asl, H. (2017). Understanding the language learning plateau: A grounded-theory study. Teaching English Language, 11(2), 195-222.
Rush, Sh. (1994). Analysis factors that place student at risk. Educational Research, 4(3), 38-42.
Salmela-Aro, K., & Tynkkynen, L. (2012). Gendered pathways in school
burnout among adolescents. Adolescence, 35, 929–939.
Sand holtz, K. (2003). Are you in danger of plateauing? Available http:// www.Happycareer.com/html/are-you-in-daneger of plateauing.
Satrio, B. A., & Agustin, I. M. (2019). Tendency for learning plateau: Literature study in grade five at Bandung regency primary school. 3rd International Conference on Learning Innovation and Quality Education (ICLIQE 2019).
Wilkesmann, U., & Virgillito, A. (2015). Academic motivation of students - The German case.
Xu, Q. (2009). Moving beyond the intermediate EFL learning plateau. Asian
Social Science, 5(2), 65-68.
Yi, F. (2007). Plateau of EFL learning: A psycholinguistic and pedagogical
study. Retrieved from http://citeseerx.ist.psu.edu/.
Zheng, S., Rosson, M. B., Shih, P. C., & Carroll, J. M. (2015).
Understanding student motivation, behaviors and perceptions in
MOOCs. In Proceedings of the 18th ACM Conference on Computer
Supported Cooperative Work & Social Computing
(pp. 1882-1895). ACM.