پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی براساس مؤلفه‌های خودارزشمندی در دانشجویان دانشگاه فرهنگیان آذربایجان شرقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران، مربی، گروه علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

2 استاد، گروه روان‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 استاد، گروه روان‌شناسی تربیتی، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تبریر، تبریز، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی بر اساس مؤلفه‌های خودارزشمندی در دانشجویان دانشگاه فرهنگیان آذربایجان شرقی بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود. جامعة آماری پژوهش، شامل همة دانشجومعلمان دختر و پسر دانشگاه فرهنگیان استان آذربایجان شرقی (پردیس‌های علامه امینی و فاطمه‌الزهرا) در سال تحصیلی 98-1397 به تعداد ۱۶۵۴ نفر بود. حجم نمونه براساس جدول مورگان ۲۹۱ نفر برآورد شد که از طریق نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامة خودارزشمندی کروکر و همکاران (۲۰۰۳) و مقیاس بهزیستی روان‌شناختی ریف (۱۹۸۹) استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه برای تحلیل داده‌ها اجرا شد. نتایج ضریب همبستگی نشان داد تمامی مؤلفه‌های خودارزشمندی به غیر از مؤلفة عشق خدایی، ارتباط معناداری با بهزیستی روان‌شناختی دارند و نتیجة رگرسیون چندگانه نشان داد حمایت خانواده با مقدار ۱۴۴/۰ B=، جنبة جسمانی و ظاهری با مقدار ۱۷۹/۰ B=، عشق خدایی با مقدار ۱۶۰/۰- B=، شایستگی علمی با مقدار ۱۲۲/۰ B=، تقوی و پرهیزکاری با مقدار ۱۷۷/۰ B=، موافقت از دیگران با مقدار ۲۹۷/۰ B=، قدرت پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی را دارند و متغیر رقابت و سبقت‌جویی توانایی پیش‌بینی را ندارد. در نتیجه، مؤلفه‌های خودارزشمندی، نقش مهمی در بهزیستی روان‌شناختی و بهداشت روانی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان دارند و درآینده می‌توانند در تربیت و تحصیل دانشجویان مؤثر باشند. 

کلیدواژه‌ها


بیانی، علی‌اصغر، محمدکوچکی، عاشور، و بیانی، علی (۱۳۸۷). روایی و پایایی مقیاس بهزیستی روان‌شناختی ریف. روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، 14(2)، 151-146.
زکی، محمدعلی (1391). آزمون و اعتباریابی پرسشنامة خودارزشمندی در بین دانش‌آموزان دختر و پسر دبیرستان‌های شهر اصفهان. روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، 2(7)، 85-63.
سلیمانی‌زاده، لاله، سلیمانی‌زاده، فرزانه، جوادی، مصطفی، و عباس‌زاده، عباس (۱۳۹۰). ارتباط بین سلامت روان و عوامل استرس‌زای آموزشی در بین دانشجویان دانشکدة پرستاری و مامایی رازی کرمان. آموزش در علوم پزشکی، 11(3)، 209-200.
عرب­نژاد، شادی، مفاخری، عبدالله، و رنجبر، محمدجواد (1397). نقش انسجام خانواده و خودارزشمندی در پیش‌بینی گرایش به رفتارهای پرخطر در دانش‌آموزان مقطع متوسطة اول. مطالعات روان‌شناختی، 14(5)، 162-147.
مرزبان، عباس، کاوه فارسانی، ذبیح­الله، و بهرامی، فاطمه (1392). بررسی روایی و پایایی مقیاس خودارزشمندی مشروط در میان دانش­آموزان دبیرستانی شهر اصفهان. مطالعات روان‌شناختی، 9(4)، 45-31.
مؤمنی، خدامراد، کرمی، جهانگیر، شهبازی راد، افشین (۱۳۹۱). رابطة معنویت، تاب‌آوری و راهبردهای مقابله‌ای با بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان. مجلة دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه (بهبود)، 16(8)، 634-626.
Adams, K. E., Tyler, J. M., Calogero, R., & Lee, J. (2017). Exploring the relationship between appearance-contingent self-worth and self-esteem: The roles of self-objectification and appearance anxiety. Body Image, 23(19), 176-182.
Campbell-Sills, L., Cohan, S. L., & Stein, M. B. (2006). Relationship of resilience to personality, coping, and pshchiatric symptoms in young adults. Behaviour Research and Therapy, 44, 585-599.
Ceccatelli, C., Marianacci, R., & Tateo, A. (2010). Lisrel model for a confirmatory analysis: Relationship between low self-worth level and victim of bullying. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 9, 1612-1616.
Chamberlain, J., Watt, S., Mohide, P., Muggah, H., Trim, K., & Kyomuhendo, G. B. (2007). Women's perception of self-worth and access to health care. Gynecology and Obstetrics, 98(1), 75-79.
Chow, H. P. (2007). Psychological well-being and scholastic achievement among university students in a Canadian Prairie City. Social Psychology of Education, 10(4), 483-493.
Crocker, J., & Wolfe, C. T. (2001). Contingencies of self-worth. Psychological Review, 108(3), 593-623.
Crocker, J., Luhtanen, R. K., Cooper, M. L., & Bouvrette, S. (2003). Contingencies of self-worth in college students: Theory and measurement. Journal of Personality and Social Psychology, 85, 894-908.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). A motivational approach to self: Integration in personality. In R. Dienstbier (Ed.), Nebraska Symposium on Motivation: Vol. 38. Perspectives on motivation (pp. 237 288). Lincoln: University of Nebraska Press.
Demetriou, S. (2013). Meaning in life and subjective well-being among Turkish university students. Procedia Social and Behavioral Sciences, 55, 612-617.
DiBartolo, P.M., Frost, R. O., Chang, P., LaSota, M., & Grills, A. E. (2004). Shedding light on the relationship between personal standards and psychopathology: The case for contingent self-worth. Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 22(4),237-250
George, L. K. (2010). Still happy after all these years: research frontiers on subjective well-being in later life, Gerontology Series B, 65(3), 331-339.
Hoffmann, M. L., Powlishta, K. K., & White, K. J. (2004). An examination of genderdifferences in adolescent adjustment: The effect of competence on gender role differences in symptoms of psychopathology. Sex Roles, 50,795-810.
Huberty, J., Vener, J., Gao, Y., Matthews, J., M., Ransdell, L., & Elavsky, S. (2013). Developing an instrument to measure physical activity related self-worth inwomen: Rasch analysis of the Women’s Physical Activity Self-Worth Inventory(WPASWI).
Liu, Y. LN. (2008). An Examination of three models of the relationships between parental attachments and adolescents’ social functioning and depressive symptoms. Youth and Adolescence, 37(8), 941-952.
Mlotafet, G., Khayer, M. (2012). The relationship between student perceptions of teachers' behavioral style psychological well-being. Behavioral Sciences, 6(3), 263-270.
Neff, K. D., & Vonk, R. (2009). Self-Compassion versus global self-esteem: Two different ways of relating to oneself. Personality, 77, 23-50.
Roothman, B., Kirsten, D. K., & Wissing, M. P. (2001). Gender differences in aspects of psychological well-being. Doctoral Dissertation, Potchefstroom University for Christian Higher Education).
Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081.
Ryff, C. D. (1995). Psychological well-being in adult life. Current Directions in Psychological Science, 4(4), 99-104.
Stephens, T., Dulberg, C., & Joubert, N. (1999). Mental health of the Canadian population: a comprehensive analysis. Chronic diseases in Canada, 20(3), 118-126.
Van Ryzin, M. J., Gravely, A. A., & Roseth, C. J. (2009). Autonomy, belongingness, and engagement in school as contributors to adolescent psychological well-being. Youth and Adolescence, 38,1–12.
World Health Organization (2012). preventing suicide: A global imperative. World Health Organization: Geneva, Switzerland.