آسیب‌شناسی برنامة کارورزی دانشگاه فرهنگیان بر اساس مدل تحلیلی سه‌شاخگی «3c»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس، گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

2 استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر آسیب‌شناسی کارورزی دانشگاه فرهنگیان بر اساس مدل سه‌شاخگی و ارائة مدلی مفهومی بر اساس روابط بین ابعاد سه‌گانة ساختاری، رفتاری و زمینه‌ای است. جامعة آماری پژوهش را همة مدرسان، معلمان راهنما و دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید باهنر کرمان در سال تحصیلی 98-1397 تشکیل دادند که تعداد 125 دانشجو بااستفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی و بر اساس جدول مورگان، به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسشنامة محقق‌ساخته گردآوری شد که پس از تأیید روایی صوری و محتوایی آن توسط صاحب‌نظران، پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ برابر با 97/0 محاسبه شد. داده‌های پژوهش با آزمون تی تک‌نمونه‌ای و آزمون فریدمن و با نرم‌افزار SPSS تحلیل شد. با توجه به اینکه آسیب‌های رفتاری در اولویت اول آسیب‌ها قرار دارند، به نظر می‌رسد دانشگاه باید برنامه‌ها و سیاست‌های خود را در برقراری ارتباط مناسب با آموزش و پرورش، ایجاد برنامة درسی مناسب، توسعة مدارس وابسته و انگیزش بیشتر معلمان و اساتید و فراهم‌سازی فرصت‌هایی برای آماده‌سازی کادر آموزش ارتقا دهد.

کلیدواژه‌ها


پریشانی، ندا، خروشی، پوران، و قربانی، سمیه (۱۳۹۵). آسیب‌شناسی درس کارورزی از نظر اساتید دانشگاه فرهنگیان (مطالعة موردی: پردیس فاطمة زهرا (س) و شهید رجایی اصفهان). دومین همایش ملی تربیت معلم، اصفهان، دانشگاه فرهنگیان، دانشگاه اصفهان.
تاتاری، محسن، تاجیک، فاطمه، و تاتاری، فهیمه (1395). ارزیابی و مطالعة جایگاه برنامة درسی کارورزی در دانشگاه فرهنگیان. مقالات برگزیدة نخستین همایش کشوری کارورزی پردیس شهید بهشتی دانشگاه فرهنگیان خراسان رضوی (صفحات 2-4).
حجازی، اسد، و بختیاری، ابوالفضل (1397). تحلیل پدیدارشناسانة ادراک و تجربة زیستة اعضای هیئت علمی و مدرسان دانشگاه فرهنگیان از برنامة درس‌پژوهی در تربیت معلم. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 24، 76-53.
خروشی، پوران (۱۳۹۵). چارچوب نظری آموزش کارورزی مبتنی بر رویکرد ساخت و سازگرایی. دومین همایش ملی تربیت معلم، اصفهان، دانشگاه فرهنگیان.
داودی، آذر، کشتی آرای، نرگس، و یوسفی، علیرضا (1394). تبیین پدیدارشناسانة اصول برنامة درسی «تجربة تدریس» (کارورزی) در دانشگاه فرهنگیان. نظریه و عمل در برنامة درسی، 3(5)، 28-6.
رستگاری، نرجس، موسی‌پور، نعمت‌الله، و ناطقی، فائزه (1396). شناسایی عوامل تأثیرگذار بر اجرای آموزش بالینی دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان و ارائة الگویی برای اجرای مؤثر آن. پژوهش در تربیت معلم، 2، 55-85.
 رستگاری، نرجس، موسی‌پور، نعمت‌الله، و ناطقی، فائزه (1397). تحلیل ساختاری مؤلفه‌های آموزش بالینی در تربیت و آماده‌سازی دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان. مطالعات برنامة درسی ایران، 13(50)، 196-167.

سرمدی انصار، حسن (1396). آسیب‌شناسی برنامة درسی با تأکید بر تبارشناسی مسائل و مشکلات از نظرگاه دانش‌آموختگان دانشگاه فرهنگیان. دوازدهمین همایش ملی ارزیابی کیفیت در نظام‌های دانشگاهی، تهران، دانشگاه الزهرا.

عارف‌نژاد، سعید، و امامعلی‌پور، شهین (1398). شناسایی آسیب‌های برنامة درسی کارورزی دانشگاه فرهنگیان. مطالعات کارورزی در تربیت معلم، 1(1)، 33-7.
 قربانی، محمدرضا، غلامی، اعظم، و اندیشمند، نیکو (1397). شناسایی آسیب‌ها و کارکردهای برنامة درسی کارورزی از دیدگاه دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان: یک مطالعة موردی در گروه‌های علوم پایه. پویش در آموزش پایه، 4(13)، 57-44.

قنبری، مهدی، نیکخواه، محمد، و نیکبخت، بهاره (1396). آسیب‌شناسی کارورزی دانشگاه فرهنگیان: یک مطالعة آمیخته. نظریه و عمل در برنامة درسی، 5(10)، 64-33.

کامرانی، محمد (1383). شناسایی آسیب‌های منابع انسانی صنعت برق منطقة تهران با تمرکز بر بهبود. تهران: مؤسسة پژوهش و مدیریت.
محمدیان، معصومه، صالحی عمران، ابراهیم، و درزی، عذرا (1395). سیستم کارورزی دانشگاه فرهنگیان: قوت، ضعف، فرصت، تهدید. دومین همایش ملی پژوهش‌های مدیریت و علوم انسانی در ایران، تهران، مؤسسة پژوهشی مدیریت مدبر، آبان 1395.
ملکی، صغری (1395). آشنایی با فرایند کارورزی در کانادا و استرالیا. نشست علمی – تخصصی، مرکز شهید باهنر دانشگاه فرهنگیان، 10 بهمن‌ماه 1395.
مهرمحمدی، محمود (1392). بازاندیشی فرایند یاددهی یادگیری و تربیت معلم. تهران: مدرسه.
مهرمحمدی، محمود (1392). برنامة درسی تربیت معلم و الگوی اجرایی مشارکتی آن؛ راهبرد تحولی برای تربیت معلم در ایران. نظریه و عمل در برنامة درسی، 1(1)، 26-5.
مهرمحمدی، محمود (1393). کارورزی بزرگ‌ترین پروژة دانشگاه فرهنگیان. آموزشنامه، 1(4).
مهرمحمدی، محمود، و موسی‌پور، نعمت‌الله (1397). مطالعة تجربیات حاصل از اولین دورة کارورزی اجرای برنامة کارورزی به منظور شناسایی نقاط قوت و ضعف برای بازنگری برنامة کارورزی در دانشگاه فرهنگیان. طرح پژوهشی دانشگاه فرهنگیان.
میرزایی اهرنجانی، حسن (1381). طرح تفصیلی گسترش افق نو در شناخت و آسیب‌شناسی سازمان‌های عمومی و دولتی ایران. تهران: مرکز پژوهش‌های کاربردی دانشکدة مدیریت دانشگاه تهران.

میرزایی اهرنجانی، حسن، و سرلک، محمدعلی (1384). نگاهی به معرفت‌شناسی سازمانی: سیر تحول مکاتب و   کاربردهای مدیریتی. پیک نور، 11، 69-78.

نجفی، عاطفه، و غلامی، کلثوم (1395). نقش کارورزی در تربیت معلم فکور. همایش کارورزی، کارآفرینی و توسعة شایستگی‌های حرفه‌ای، گرگان: دانشگاه فرهنگیان، خرداد 1395.
Bukaliya, R. (2012). The potential benefits and challenges of internship programmes in an ODL institution: A case for the Zimbabwe Open University. New Trends in Education and Their Implications, 3(1), 118-133
Darling-Hammond, L. (2006). Professional development schools: Schools for a developing profession (pp. 103–119). New York, NY: Teachers College Press.
Darling-Hammond, L. (2014). Strengthening clinical preparation: The holy grail of teacher education. Peabody Journal of Education, 89(4), 547-561.
Darling-Hammond, L., & Macdonald, M. (2000). Where there is learning there is hope: The preparation of teachers at the Bank Street College of Education. In L. Darling-Hammond (Ed.), Studies of excellence in teacher education: Preparation at the graduate level (pp. 1–95). Washington, DC: American Association of Colleges for Teacher Education.
Gault, J., Leach, E., & Duey, M. (2010). Effects of business internships on job marketability: The employers’ perspective. Education & Training, 52(1), 76–88.
 Grossman, P. (2010). Learning to practice: The design of clinical experience in teacher preparation.Policy Brief, May 1010. American Association of Colleges for Teacher Education and National Education Association: Washington DC.
Kriewaldt, J., & Turnidge, D. (2013). Conceptualising an approach to clinical reasoning in the education profession. Australian Journal of Teacher Education, 38(6), 102-115.
National Council for Accreditation of Teacher Education (2010). Transforming teacher education through clinical practice: A national strategy to prepare effective teachers. Available at www.ncate.org.
Richter, D., Kunter, M., Klusmann, U., Lüdtke, O., & Baumert, J. (2011). Professional development across the teaching career. Teaching & Teacher Education, 27(1), 116- 126.
Salerni, A., Sposetti, P., & Szpunar, G. (2014). Narrative Writing and University Internship Program. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 140, 133-137
Waddell, J., & Vartuli, S. (2015). Moving from traditional teacher education to a field-based urban teacher education program: One program’s story of reform. University of Missouri, Kansas City.
Zeichner, Z. (2015). Rethinking the connections between campus courses and field experiences in college-and university-based teacher education. Teacher Education, 61(1-1), 89-99.