شناسایی موانع اجرای اثربخش خط‌مشی‌های وزارت آموزش و پرورش با استفاده از روش دلفی فازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، مازندران، ایران

2 گروه مهندسی صنایع، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، مازندران، ایران

3 استادیار، گروه مدیریت، دانشکدة علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف شناسایی موانع اجرای اثربخش خط‌مشی‌های وزارت آموزش و پرورش انجام گرفت. پژوهش حاضر کاربردی بوده و از نظر روش آمیخته، بر مبنای پژوهش‌های کیفی و کمی و از نوع پژوهش‌های قیاسی- استقرایی است. جامعة پژوهش خبرگان وزارت آموزش و پرورش هستند که با استفاده از روش هدفمند و براساس اصل کفایت نظری 36 نفر از آنان به عنوان مشارکت‌کنندگان انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کیفی مصاحبه و در بخش کمی پرسشنامه بود که روایی و پایایی آن­ها به ترتیب، با استفاده از شاخص CVR و آزمون کاپای کوهن و روایی محتوایی و پایایی آزمون مجدد تأیید شد. داده‌های پژوهش با استفاده از روش دلفی فازی تحلیل شد. نتایج پژوهش مشتمل بر شناسایی موانع اجرای اثربخش خط‌مشی‌های وزارت آموزش و پرورش در قالب سی و سه عامل است. همچنین، نتایج پژوهش دربرگیرندة بیست و دو راهکار است که برای از بین بردن موانع اجرای اثربخش خط‌مشی‌های وزارت آموزش و پرورش ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


اشتریان، کیومرث (1385). آسیب‌شناسی فرایند سیاست‌گذاری عمومی در ایران. سخنرانی در دفتر مطالعات سیاسی وزارت کشور، 19 دی‌ماه 1385.
اعرابی، سیدمحمد، و رزقی رستمی، علیرضا (1384). آسیب‌شناسی اجرای خط‌مشی‌های صنعتی کشور. سومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، صص 1-18
اکبری، احمد، نویدبخش، سیما، و بختیاری، منصوره (1395). الگوی پیشنهادی نظام‌مند برای سیاست‌گذاری در آموزش و پرورش. مدیریت و حسابداری، 2(3)، 179-172.
الوانی، سیدمهدی، و شریف‌زاده، فتاح (1383). فرایند خط‌مشی‌گذاری عمومی.  چاپ سوم، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
باقرنژاد، پیمان، طاهرپور، حبیب، و بهرامی، حمید (1396). شناسایی عوامل مؤثر بر اجرای موفق خط‌مشی حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان، فرایند مدیریت و توسعه، 29(4)، 114-79.
جهانیان، رمضان (1391). بررسی و تحلیل سیاست‌های توسعه­ای آموزش و پرورش ایران در دورة معاصر. علوم سیاسی، 19(2)، 116-93.
حاجی‌پور، ابراهیم، فروزنده، لطف‌الله، دانایی‌فرد، حسن، و  فانی، اصغر (1394). طراحی الگوی آسیب‌شناسی اجرای خط‌مشی عمومی در ایران. مدیریت نظامی، 15(3)، 176-159.
دانایی‌فرد، حسن،  فروزنده، لطف‌الله، حاجی‌پور، ابراهیم، و فانی، اصغر (1394). طراحی الگوی آسیب‌شناسی اجرای خط‌مشی عمومی در ایران. مدیریت نظامی، 15(4)، 23-1.
دانش‌فرد، کرم‌الله (1392). مبانی خط‌مشی‌گذاری عمومی. چاپ اول، تهران: نشر نیاز دانش.
رجب‌بیگی، مجتبی (1378). موانع دستیابی به اجرای کامل خط‌مشی‌های عمومی. مدیریت دولتی، 45 و 46، 84-74.
رزقی رستمی، علیرضا (1379). اجرا، حلقة مفقود فرایند خط‌مشی عمومی. مدیریت دولتی، 50(1 ، 62-51.
رنگریز، حسن، و مؤذنی، بهرام (1396). شناسایی و اولویت‌بندی موانع اجرای خط‌مشی‌های عمومی در سازمان‌های دولتی با استفاده از مدل‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره. خط‌مشی‌گذاری عمومی در مدیریت، 8(4)، 43-27.
شورای عالی وزارت آموزش و پرورش (1368). کلیات نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران. تهران: وزارت آموزش و پرورش. 
عباسی، عباس، معتضدیان، رسول، و میرزایی، محمدقاسم (1395). بررسی موانع اجرای خط‌مشی‌های عمومی در سازمان‌های دولتی. پژوهش‌های مدیریت منابع سازمانی، 6(2)، 230-211
قلی‌پور، رحمت‌الله (1387). تصمیم‌گیری سازمانی و خط‌مشی‌گذاری عمومی. تهران: انتشارات سمت.
قلی‌پور، رحمت‌اله (1393). تصمیم‌گیری سازمانی و خط‌مشی‌گذاری عمومی. چاپ پنجم، تهران: انتشارات سمت.
قلی‌پور، رحمت‌اله، دانایی‌فرد، حسن، زارعی متین، حسن، و جندقی، غلامرضا (1390). ارائة مدلی برای اجرای خط‌مشی‌های صنعتی؛ مطالعة موردی در استان قم. مدیریت فرهنگ سازمانی، 9(2)، 130-103.
کرمی‌پور، محمدرضا (1382). جهانی‌شدن در مدیریت و رهبری آموزشی.چاپ اول، تهران: انتشارات سازمان پرورش و برنامه‌ریزی.
کاظمی، محمد، قاسمی، حمید، و رستم‌بخش، محمدرضا (1390). شناسایی و تحلیل موانع رفتاری کارآفرینی سازمانی در سازمان تربیت بدنی کشور. پژوهش‌های مدیریت ورزشی و علوم حرکتی، 1(2)، 121-100.
گیوریان، حسن، و ربیعی مندجین، محمد (1381). تصمیم‌گیری و تعیین خط‌مشی دولتی. چاپ اول، تهران: انتشارات یکان.
مخزن، بنفشه (1394). آسیب‌شناسی کارکرد‌های نظام برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در بخش آموزش وپرورش کشور.  چهارمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت؛ پیشرفت ایران؛ گذشته، حال، آینده، 30 و 31 اردیبهشت‌ماه، تهران.
مقدس‌پور، سعید، دانایی‌فرد، حسن، و کردنائیچ، اسدالله (1393). واکاوی عوامل کلیدی در عدم موفقیت برخی خط‌مشی‌های عمومی در ایران. مدیریت فرهنگ سازمانی، 11(3)، 111-91.
نیازآذری، کیومرث، اسماعیلی شاد، بهرنگ، ربیعی دولابی، مجید (1390). سیاستگذاری و فرایند خط‌مشی عمومی در نظام آموزشی. قائم‌شهر: انتشارات مهرالنبی.
هومن، محمد (1368). رهنمودهایی برای برنامه‌ریزی توسعه. چاپ اول، تهران: انتشارات صدرا.
Anderson, E. J. (2011). Public policymaking: an introduction. Boston: Wadsworth Publishing.
Bartholomew, U., & Chukwuemeka, E. E. O. (2013). The obstacles to effective policy implementation by the public bureaucracy in developing nations: The case of Nigeria/Singaporean. Business Economics and Management Studies, 1(8), 34-43.
Batsuuri, G. (2016). Foreign investment policy implementation effective: A case study from Mongolia. Imperial Jounal of Interdisciplinary Research, 2(3), 309-320.
Chompucot, M. C. (2011). Major factors affecting educational policy implementation effectiveness for the three southern most provinces of thailand as perceived by school directors. Doctoral Dissertation, National Institute of Development Administration.
Costa, M. (2016). Water policy implementation in the state of São Paulo, Brazil: Key challenges and opportunities, Environmental Science & Policy, 60, 1–11.
Konsult A. (2009). Barriers to implementation. The Kon SULT Knowledgebase, 16(3), 296-307.
Lester, J. P., & Goggin, M. L. (1998). Back to the future: The rediscovery of implementationstudies. Policy Currents, 8(3), 1–9.