مطالعه تجربی شرایط اجتماعی نظم خُرد بر موفقیت تحصیلی دانش آموزان در درس فیزیک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه آموزش علوم اجتماعی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

چکیده

در پژوهش حاضر تأثیر ابعاد اجتماعیِ موفقیت جوانان در یادگیری فیزیک آزمون تجربی شده است. رویکرد اصلی، نظریة تلفیقی و چندبُعدی نظم اجتماعی است؛ زیرا در آن، به ارتباط نکات محوری نظریه­های تربیتی توجه، و از تقلیل­گرایی مرسوم اجتناب شده است. روش انجام تحقیق، بنا به امکانات و ماهیت تحقیق، سنجش اجتماعی است؛ و عمدة گزارش تحقیق مبتنی بر نتایجِ پیمایش است. نمونة تحقیق شامل 398 دانش‌آموز دورة دوم متوسطه است که به‌روش نمونه‌گیری خوشه‌ای از سطح استان البرز انتخاب شده‌اند. نتایج تحقیق، با توان تبیین 70 درصد از تغییرات نمرة فیزیک دانش­آموزان، چگونگی تأیید فرضیه­های تحقیق را آشکار می­کند. نتایج تحلیل رگرسیونی چندگامه حاکی از آن است که از میان متغیرهای سطح فرد، متغیرهای علاقه به درس فیزیک و هوش ریاضی بیشترین نقش تقویت‌کننده را در کسب نمرة فیزیک دارا هستند. در میان متغیرهای سطح خانواده، اقتدار اخلاقی والدین، درآمد سرپرست خانواده، و نحوة مدیریت مادران پُرتجربه مهم­ترین عوامل تقویت‌کنندة نمرة فیزیک جوانان می­باشند. از میان متغیرهای سطح مدرسه، متغیرهای تدریس کاربردی توسط معلم فیزیک، عدم غیبت در طول ترم، و مشارکت در امور سیاحتی و تفریحی توسط دانش­آموزان بیشترین نقش را در تقویت نمرة فیزیک دارا هستند.

کلیدواژه‌ها


استیگلر، جیمز، و هیبرت جیمز (1384). شکاف آموزشی؛ بهترین ایده‌ها از معلمان جهان برای بهبود آموزش در کلاس درس. ترجمة محمدرضا سرکارآرانی و علی­رضا مقدم، تهران: انتشارات مدرسه.
چلبی، مسعود (1375). جامعه­شناسی نظم: تشریح و تحلیل نظری نظم اجتماعی. چاپ اول، تهران: نشرنی.
سفیری، خدیجه، و اسدپور، عهدیه (1395). بازنمایی بحران در خانواده در نقاشی­های کودکان 12-7 ساله. تحلیل اجتماعی، 4/71، 106-71.
سنایی، ملیحه (1395). بررسی شرایط جامعه­پذیری اجتماعی نخبگان علمی؛ با تأکید بر نقش مدرسه (مقایسة مراکز استعدادهای درخشان و مدارس عادی). پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی.
شعبانی، حسن (1395). مهارت­های آموزشی و پرورشی: روش­ها و فنون. چاپ 29، تهران: انتشارات سمت.
نقدی دورباطی، وحید (1391الف). بررسی تأثیر هنجارهای اخلاقی و تربیتی بر خشونت جوانان. پژوهش­های انتظام اجتماعی، 4(3)، 40-7.
نقدی دورباطی، وحید (1391ب). بررسی جامعه­شناختی تربیت اخلاقی در آموزش و پرورش ایران: با تأکید بر هنجارهای اخلاقی انصاف و صداقت، رسالة دکتری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی.
نقدی دورباطی، وحید (1392). کندوکاوی در مورد نظریة اجتماعی اخلاق: با تأکید بر نظریه نظم اجتماعی. رشد علوم اجتماعی، 61، 29-24.
نقدی دورباطی، وحید (1393).تدریس علوم تحلیلی: با تأکید بر بُعد اجتماعی و تربیتی تدریس فیزیک. در پانزدهمین کنفرانس آموزش فیزیک در ایران و پنجمین کنفرانس فیزیک و آزمایشگاه، در شهریور 1393، شماره ثبت: 300/6؛ 08/06/1393.ن.
نقدی دورباطی، وحید (1394). اقدام‌پژوهی در مدرسه. رشد علوم اجتماعی، 17(3)، 28-24.
نقدی دورباطی، وحید (1395). تحلیل تجربی اخلاق عملی با تأکید بر تعهد تعمیم­یافته به­مثابة وجه عملی اخلاق اجتماعی. تحلیل اجتماعی، 4/71: 36-1.
واتانابه، ماساکو (1391). پرورش هنر استدلال: الگوهای تبیین اندیشه در فرهنگ آموزش ژاپن و آمریکا، ترجمة محمدرضا سرکار آرانی، علیرضا رضایی و زینب صدوقی، چاپ اول، تهران: مؤسسة فرهنگی منادی تربیت.
وایت، مری (1388). مطالبات آموزشی در ژاپن (احساس تعهد نسبت به کودکان). ترجمة مارینا فرهودی­زاده، چاپ اول، تهران: مؤسسة فرهنگی آموزشی نور مبین.
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (1394) برنامة درسی دوره: کارشناسی پیوستة رشتة آموزش علوم اجتماعی (خاص دانشگاه فرهنگیان)، گروه برنامه‌ریزی تربیت معلم.
Alcaniz, J., Carvalho, G. C., Bernui, A., Carvalho, J. C., & Benetti, M. (2017). Measuring baryon acoustic oscillation with angular two-point correlation function. In Bagla, Jasjeet Singh and Sunu Engineer, Gravity and the Quantum; Pedagogical Essays on Cosmology, Astrophysics, and Quantum Gravity, Springer International Publishing: 11-20.
Brown, A. H., & Green, T. D. (2016). The essentials of instructional design: Connecting fundamental principles with process and practice. 3rd ed., Routledge.
Cuff, E. C., Sharrock, W. W., & Francis, D. W. (2006). Perspectives in sociology. 5th ed., Routledge.
Feynman, R. (2000). Selected papers of Richard Feynman: With commentary. Vol.27 of Series in 20th Century Physics, Edit by Laurie M. Brown, Publisher World Scientific.
Findlay, L. C., Girardi, A., & Coplan, R. J. (2006). Links between empathy, social behavior, and social understanding in early childhood. Early Childhood Research Quarterly, 21, 347-359.
Frønes, I. (2016). The autonomous child theorizing socialization. New York: Springer Cham Heidelberg.
Hart, L. C., Alston, A. S., & Murata, A. (2011). Lesson study research and practice in mathematics education; Learning together. New York: Springer.
Hill, Jr., & Thomas, E. (2006). Kantian normative ethics. In Copp, David, the Oxford Handbook of Ethical Theory, Oxford University (pp. 480-514).
Kim, T. (2009). Confucianism, Modernities and Knowledge: China, South Korea and Japan", In Cowen, Robert and Andreas M. Kazamias, International Handbook of Comparative Education, Springer Dordrecht Heidelberg London (pp. 857-872).
Kimberly, L. K. (2004a). Social Measurement: H to O. Vol. 2, Elsevier.
Kimberly, L. K. (2004b). Social Measurement: P to Z. Vol. 3, Elsevier.
Kimberly, L. K. (2005). Social measurement: A to G. Vol.1, Elsevier.
Lasnik, V. E. (2011). Developing prescriptive taxonomies for distance learning instructional design. In Instructional Design: Concepts, Methodologies, Tools, and Applications, Information Resources Management Association USA (pp.270-287).
Lawler, E. J., Thye, Sh. R., & Yoon, J. (2014). Emotion and Group Ties in Social exchange. In Stets, Jane E. and Jonathan H. Turner, Handbook of the sociology of emotions, Vol.II, Springer Science+Business, 77-102.
Matsuba, M. K. (2008). Moral exemplars. In Power, F. Clark and Ronald J. Nuzzi and Darcia Narvaez and Daniel K. Lapsley and Thomas C. Hunt. Moral education, Vol.1. First Published, Praeger Publisher.
Narlikar, J. V. (2017). Relativistic paths: A Feynman problem. In Bagla, Jasjeet Singh and Sunu Engineer, Gravity and the Quantum; Pedagogical Essays on Cosmology, Astrophysics, and Quantum Gravity, Springer International Publishing (pp. 317-338).
Shulman, L. S. (1986) Paradigms and research programs in the study of teaching: A contemporary perspective. In Wittrock, Merlin C., Handbook of research on teaching, 3rd ed., A Project of the American Educational Research Association, Macmillan Publishing Company: 3-36.
Stets, J. E., & Ryan, T. (2014). Emotion in identity theory. in Stets, Jane E. and Jonathan H. Turner, Handbook of the sociology of emotions, Vol. II, Springer Science+Business (pp. 33-50).
Szymanski, A. (2013). Gifted education. In Ainsworth James, Sociology of education: An A to Z guide, by Sage (pp. 321-323).
Turner, J. H. (1999). Toward a general sociological theory of emotions. The Social Behavior, 29(2), 133-162.
Welch, A. (2009). Mammon, Markets, and Managerialism – Asia-Pacific Perspectives on Contemporary Educational Reforms", in Cowen, Robert and Andreas M. Kazamias, International handbook of comparative education. Springer Dordrecht Heidelberg London New York (pp. 587- 600).