تدوین الگوی تلفیقی طراحی یادگیری و واکاوی یادگیری: رویکرد سازنده‌گرا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری تکنولوژی آموزشی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 دکتری تکنولوژی آموزشی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه تکنولوژی آموزشی، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

4 استادیار، گروه علوم کامپیوتر، دانشگاه ناتینگهام، نینگبو، چین

چکیده

پژوهش­ها نشان می‌دهد طراحی یادگیری و واکاوی یادگیری در کنار هم باعث هم­افزایی در بهبود یادگیری می‌شوند. هرچند در چگونگی این هم‌افزایی اختلاف نظر وجود دارد. در این پژوهش کیفی از روش تحلیل محتوا برای تدوین الگوی تلفیقی طراحی یادگیری سازنده‌گرا و واکاوی یادگیری استفاده شده است. بدین منظور، 14 نفر از متخصصان موضوعی به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و مورد مصاحبه قرار گرفتند. مبنای انتخاب این تعداد از متخصصان، قاعدة اشباع نظری بود که به معنای کفایت دادة جمع‌آوری است. اعتبار الگو از طریق نظرسنجی از 20 نفر از متخصصان موضوع انجام گرفت. ابزار جمع‌آوری داده‌ها شامل مصاحبه بدون ساختار و پرسشنامه سنجش اعتبار الگو بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها در سه مرحلة کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام شد. نتایج تحلیل داده‌ها منجر به شناسایی مؤلفه‌ها و ارائة الگوی تلفیقی طراحی یادگیری و واکاوی یادگیری مبتنی بر نظریة سازنده‌گرایی شد. طبق یافته های پژوهش پیشنهاد می‌شود از الگوی مزبور در کاربست واکاوی یادگیری در محیط‌های یادگیری سازنده‌گرا استفاده شود.

کلیدواژه‌ها


بنی‌هاشم، سیدکاظم (1396). موج سوم: واکاوی یادگیری. فناوری آموزشی، 4(6و7)، 12-1.
بنی‌هاشم، سیدکاظم (1399). شناسایی مؤلفه‌های واکاوی یادگیری در آموزش و ارائةه چارچوب مفهومی برای بهینه‌سازی یادگیری. فناوری آموزشی، 14(4)، 948-937.
چراغ‌ملایی، لیلا. کدیور، پروین. صرامی، غلامرضا. منتظر، غلامعلی، و انصاری، علیرضا (1395). ارائة مدل مفهومی طراحی آموزشی مبتنی بر شبکه‌های اجتماعی و اعتبارسنجی آن. مطالعات برنامة درسی ایران، 10(40)، 32-7.
رضایی، عیسی (1395). تدوین و اعتباریابی الگوی طراحی آموزشی دوره‌های برخط آزاد انبوه مبتنی بر نظریة یادگیری ارتباط‌گرایی در نظام آموزش عالی. رسالة دکتری، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی.
Badali, M., Hatami, J., Farrokhnia, M., & Noroozi, O. (2022). The effects of using Merrill’s first principles of instruction on learning and satisfaction in MOOC. Innovations in Education and Teaching International, 59(2), 216-225.
Bakharia, A., Corrin, L., de Barba, P., Kennedy, G., Gašević, D., Mulder, R., ... & Lockyer, L. (2016). A conceptual framework linking learning design with learning analytics. In Proceedings of the Sixth International Conference on Learning Analytics & Knowledge (pp. 329-338). ACM.
Banihashem, K., & Macfadyen, L. P. (2021). Pedagogical Design: Bridging Learning Theory and Learning Analytics. Canadian Journal of Learning and Technology, 47(1), 1-22.
Banihashem, S. K., Aliabadi, K., Ardakani, S. P., Delaver, A., & Ahmadabadi, M. N. (2018). Learning analytics: A critical literature review. Virtual Learning in Medical Sciences, 9(2), 1-10.
Banihashem, S. K., Aliabadi, K., Pourroostaei Ardakani, S., Nili AhmadAbadi, M. R., & Delavar, A. (2019). Investigation on the Role of Learning Theory in Learning Analytics. Interdisciplinary Virtual Learning in Medical Sciences, 10(4), 14-27.
Banihashem, S. K., Farrokhnia, M., Badali, M., & Noroozi, O. (2021). The impacts of constructivist learning design and learning analytics on students’ engagement and self-regulation. Innovations in Education and Teaching International, 1-11.
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in psychology, 3(2), 77-101.
Bybee, R. W., Taylor, J. A., Gardner, A., Van Scotter, P., Powell, J. C., Westbrook, A., & Landes, N. (2006). The BSCS 5E instructional model: Origins and effectiveness. Colorado Springs, Co: BSCS Science Learning.
Chatti, M. A., Dyckhoff, A. L., Schroeder, U., & Thüs, H. (2012). A reference model for learning analytics. Technology Enhanced Learning, 4(5-6), 318-331.
Corbin, J., & Strauss, A. (2014). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Sage.
Dawson, S., Gašević, D., Siemens, G., & Joksimovic, S. (2014, March). Current state and future trends: A citation network analysis of the learning analytics field. In Proceedings of the fourth international conference on learning analytics and knowledge (pp. 231-240). ACM.
De Freitas, S., Gibson, D., Du Plessis, C., Halloran, P., Williams, E., Ambrose, M., ... & Arnab, S. (2015). Foundations of dynamic learning analytics: Using university student data to increase retention. British Journal of Educational Technology, 46(6), 1175-1188.
Dick, W., Carey, L., & Carey, J. O. (2005). The systematic design of instruction. Boston: Massachusetts: Pearson/Allyn and Bacon.
Dunbar, R. L., Dingel, M. J., & Prat-Resina, X. (2014). Connecting analytics and curriculum design: process and outcomes of building a tool to browse data relevant to course designers. Journal of Learning Analytics, 1(3), 223-243.
Ferguson, R. (2012). Learning analytics: drivers, developments, and challenges. Technology Enhanced Learning, 4(5-6), 304-317.
Fiaidhi, J. (2014). The next step for learning analytics. IT Professional, 16(5), 4-8.
Gašević, D., Dawson, S., & Siemens, G. (2015). Let’s not forget: Learning analytics are about learning. Technology Trends, 59(1), 64-71.
Gašević, D., Dawson, S., Rogers, T., & Gasevic, D. (2016). Learning analytics should not promote one size fits all: The effects of instructional conditions in predicting academic success. The Internet and Higher Education, 28, 68-84.
Greller, W., & Drachsler, H. (2012). Translating learning into numbers: A generic framework for learning analytics. Educational Technology & Society, 15(3), 42–57.
Heinich, R., Molenda, M., Russell, J., & Smaldino, S. (1999). Educational media and technologies for learning. Pearson College Div.
Hernández‐Leo, D., Martinez‐Maldonado, R., Pardo, A., Muñoz‐Cristóbal, J. A., & Rodríguez‐Triana, M. J. (2019). Analytics for learning design: A layered framework and tools. British Journal of Educational Technology, 50(1), 139-152.
Jonassen, D. H. (1999). Designing constructivist learning environments. In C. M. Reigeluth (Ed.), Instructional design theories and models: A new paradigm of instructional theory (pp. 215-239). Mahwah, NJ, USA: Lawrence Erlbaum Associates.
Koh, E., Shibani, A., Tan, J. P. L., & Hong, H. (2016, April). A pedagogical framework for learning analytics in collaborative inquiry tasks: an example from a teamwork competency awareness program. In Proceedings of the Sixth International Conference on Learning Analytics & Knowledge (pp. 74-83). ACM.
Mangaroska, K., & Giannakos, M. N. (2018). Learning analytics for learning design: A systematic literature review of analytics-driven design to enhance learning. IEEE Transactions on Learning Technologies, 12(4), 516-534.
Merrill, M. D. (2002). First principles of instruction. Educational technology research and development. 50(3), 43-59.
Reigeluth, C. M. (Ed.). (2013). Instructional design theories and models: An overview of their current status. Routledge.
Shibani, A., Knight, S., & Shum, S. B. (2019, March). Contextualizable Learning Analytics Design: A Generic Model and Writing Analytics Evaluations. In Proceedings of the 9th International Conference on Learning Analytics & Knowledge (pp. 210-219). ACM.
Siemens, G. (2013). Learning analytics: The emergence of a discipline. American Behavioral Scientist, 57(10), 1380-1400.
Siemens, G., & Long, P. (2011). Penetrating the fog: Analytics in learning and education. EDUCAUSE Review, 46(5), 30-40.
Smith, P. L., & Ragan, T. J. (2005). Instructional design. New York, USA: Wiley & Sons.
Stewart, C. (2017). Learning Analytics: Shifting from theory to practice. Empowering Teaching Excellence, 1(1), 95-105.
Wise, A. F. (2014). Designing pedagogical interventions to support student use of learning analytics. In Proceedings of the Fourth International Conference on Learning Analytics and Knowledge (pp. 203-211). ACM.
Wise, A. F., & Jung, Y. (2019). Teaching with Analytics: Towards a Situated Model of Instructional Decision-Making. Journal of Learning Analytics, 6(2), 53-69.
Wong, J., Baars, M., de Koning, B. B., van der Zee, T., Davis, D., Khalil, M… & Paas, F. (2019). Educational theories and learning analytics: From data to knowledge. In Utilizing Learning Analytics to Support Study Success (pp. 3-25). Springer, Cham.