بررسی تطبیقی «ارائة خدمات آموزشی و پرورشی به فرزندان شهدا، جان‌باختگان، جانبازان و رزمندگان» در کشورهای مختلف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران‌شمال، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه مدیریت آموزشی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران‌شمال، تهران، ایران

3 استادیار، گروه مدیریت آموزشی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران‌شمال، تهران، ایران

چکیده

هدف این پژوهش مقایسة تطبیقی نحوة خدمات آموزشی و پرورشی به فرزندان شهداء و جان‌باختگان، جانبازان و رزمندگان» در کشورهای مختلف بود؛ بنابراین، از روش پژوهش تطبیقی استفاده شد. جامعة پژوهش شامل 27 کشورهای جهان بود که کشورهای ایران، آلمان، ژاپن، انگلیس، روسیه، عراق، کویت، فرانسه، کرواسی، تایوان، ارمنستان، آمریکا، لیبی، الجزایر، ترکمنستان، آذربایجان، چین، کرة شمالی، کرة جنوبی، لبنان، هندوستان، پاکستان، استرالیا، ویتنام، ترکیه، تاجیکستان، کانادا و سوریه به روش هدفمند انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از مشاهده و بررسی اسنادی استفاده شد. داده‌های پژوهش از طریق تحلیل محتوای کیفی، رعایت قواعد مقوله‌بندی و با استفاده از نرم‌افزار مکس‌کیو‌دی‌ای 12 تحلیل شد. براساس یافته‌های این پژوهش در کشورهای مختلف حدود 80 نوع خدمت آموزشی و تربیتی به فرزندان شهدا، جانبازان و رزمندگان ارائه می‌شود که بیشترین آن به کشورهای ایران، لبنان، تایوان، انگلیس و الجزایر و کمترین میزان به کشورهای کویت، پاکستان، هندوستان، آلمان اختصاص دارد. بیشترین خدمات آموزش و پرورشی شامل پذیرش بدون آزمون در دانشگاه و آموزشگاه‌های فنی دولتی و غیره، کمک‌های مالی و پرداخت هزینه تحصیلی و بورسیة تحصیل در خارج از کشور و کمترین خدمات به آموزش شغلی، دریافت رایگان کتب درسی، مدارس بزرگسالان ایثارگران، طرح پراکنده و امکان تحصیل پس از 2 بار مردودی اختصاص دارد. 9 خدمت آموزشی و پرورشی بین ایران و کشورهای دیگر مشترک است، 3 خدمت مدارس شاهد، مدارس بزرگسالان ایثاگران و طرح پراکنده شاهد خاص ایران است، 6 خدمت در دیگر کشورها ارائه می‌شود که در ایران مد نظر قرار نگرفته است. متناسب با یافته‌های یادشده پیشنهاد می‌شود ضمن تقویت و ارتقای خدمات آموزشی و تربیتی خاص کشور، زمینه‌های لازم برای بهره‌گیری از خدمات آموزشی و تربیتی ارائه‌شده در کشورهای دیگر فراهم شود.

کلیدواژه‌ها


احمدزاده، غلامحسین، و ملکیان، آزاده (1382). مقایسة پرخاشگری، اضطراب و رشد اجتماعی در فرزندان نوجوان جانبازان  PTSDو نوجوانان غیر فرزند جانباز شهرستان اصفهان. یافته، 5(4)، 67-63.
اسماعیلی، مریم (1394). مقایسة اثربخشی مداخلة متمرکز بر تروما و آموزش مهارت‌های اجتماعی بر توانایی و مشکلات رفتاری دختران شاهد و ایثارگر. پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری، 5(2)، 142-127.
 آقازاده، احمد (1396). آموزش و پرورش تطبیقی. تهران: سمت.
جهان‌تاب، اسحاق (1397). بررسی رابطة مهارت‌های سهگانة معلمان طرح پراکندة با انگیزش پیشرفت تحصیلی دانشآموزان طرح پراکندة شاهد منطقة 16 آموزش و پرورش شهر تهران سال 97-96. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه آزاد شهر ری.
چمنکار، محمدجعفر (1398). تأثیرات اقتصادی جنگ جهانی دوم بر بنادر و جزایر خلیج فارس و دریای عمان (بر اساس آرشیو سازمان اسناد ملی ایران). تاریخنامة ایران بعد از اسلام، 21، 95-33.
حسینی‌نسب، سیدداود، و لطف‌الهی، مهری (1390). بررسی رابطة بین هوش فرهنگی با بهره‌وری مدیران در مدارس شاهد استان آذربایجان غربی. آموزش و ارزشیابی، 13(4)، 44-4.
داریاپور، زهرا، کتابی، محمد، و طالبی، هوشنگ (2003). جایگاه سنت و مدرنیته در نظام ارزشی جوانان و بزرگسالان شهر تهران. روان‌شناسی بالینی و شخصیت، 1(1)، 40-25.
رضاپور میرصالح، احمدی اردکانی، و شیری، محمدجواد (1397). اثربخشی مداخلة مبتنی بر تغییر سبک زندگی با تأکید بر سبک زندگی تحصیلی بر خودپندارة تحصیلی دانش‌آموزان فرزند جانباز. طب‌ نظامی، 20(5)، 553-546.‎
سرایداران، محمدحسین، سپهری‌منش، مرضیه، شکری‌زاده، طاهره، و موسوی، سیدمحمدهادی (1396). گذری بر سرنوشت سربازان جنگ در ملل مختلف. شیراز: نامة پارسی.
ضیایی، عبدالحمید (1391). بررسی تحلیلی – تطبیقی عملکرد سازمان‌های جهانی و کشورها در خدمت‌رسانی به خانواده‌های قربانیان جنگ.
عزیزی، عزیزالله (1392). کتاب فرهنگ جنگ‌های ایران. مشهد: انتشارات فردوسی.
علایی، حسین، و درودیان، محمد (1388). تاریخ تحلیلی جنگ ایران و عراق. تهران: مرز و بوم
علوی، فریده، و رضوان‌طلب، زینب (1392). جنگ به روایت زنان: بررسی روایت جنگ الجزایر در آثار آسیه جبار. زن در فرهنگ و هنر، 5(3)، 431-415.
فتحی، آیت‌الله، عامری، محمدعلی، رستمی، حسین، خدائی، حسن، و پورحاتم، ریحانه (1400). تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر امیدواری، سلامت اجتماعی و بهزیستی روانی جانبازان. روان‌شناسی نظامی، 12(47)، 88-63
کیانی، قمر، و کاکاوند، علیرضا (1392). اثربخشی آموزش هوش هیجانی بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر سال اول متوسطة شهر زنجان. مطالعات روانشناختی، 9(2)، 171-153.
کاظمی، آمنه‌سادات، بنی‌جمالی، شکوه‌السادات، احدی، حسن، و فرخی، نورعلی (1391). بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی-رفتاری در کاهش علائم اختلال استرس پس از ضربة ثانویه (STSD) و مشکلات روان‌شناختی همسران جانبازان مبتلا به PTSD مزمن ناشی از جنگ تحمیلی. مجلة علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، 129-122.
محمدی الموتی، محسن (1388). معناکاوی جنگ نامتعارف. حصون، 20، 185-158.
مرادی، حجت‌اله، باصری، احمد، و معاون جولا، راضیه (1398). تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی (حل مسئله، تصمیم‌گیری، تفکر خلاق) بر شادکامی فرزندان شاهد و ایثارگر شهر تهران. روا‌‌ن‌شناسی نظامی، 10(39)، 49-43.
مروت، برزو، و نظری، خسرو (1400). تکریم رزمندگان و بازماندگان جنگ در ایران و سایر ملل. تهران: انتشارات دانشگاه فرهنگیان.
معدنی‌، سعید، و پیرخائفی، علیرضا (1381).‌ بررسی چگونگی تکریم از رزمندگان و ایثارگران جنگ در سایر ملل‌. تهران: نشر شاهد.
نامجو، ‌فرهاد، سجادیان، ‌ایلناز، و گل‌پرور، محسن (1399). اثربخشی درمان پردازش‌شناختی بر تنظیم شناختی هیجان و رشد فردی فرزندان خانواده‌های شاهد و ایثارگر. خانوادهدرمانی کاربردی، 4(1)، 17-1.
Elliott, T. R., & Shewchuk, R. M. (1995). Social support and leisure activities following sever physical disability: testing the mediating effects of depression. Basic and Applied Social Psychology, 16(4), 471-487.
Forrest, W., Edwards, B., & Daraganova, G. (2018). The intergenerational consequences of war: anxiety, depression, sociality, and mental health among the children of war veterans. International Journal of Epidemiology, 47(4), 1060-1067.
Hughes, A. A., Furr, J. M., Sood, E. D., Barmish, A. J., & Kendall, P. C. (2009). Anxiety, mood, and substance use disorders in parents of children with anxiety disorders. Child Psychiatry and Human Development, 40(3), 405-419.
Johnson, B. (1990). The investigation of fathers on interaction and effects on children personality. Mental Health and Family, 45(3), 24-35.
Karam, E. G., Fayyad, J., Karam, A. N., Tabet, C. C., Melhem, N., Mneimneh, Z., & Dimassi, H. (2008). Effectiveness and specificity of a classroom-based group intervention in children and adolescents exposed to war in Lebanon. World Psychiatry, 7(2), 103-109.
Killam, W. K., & Degges‐White, S. (2018). Understanding the education‐related needs of contemporary male veterans. Adultspan, 17(2), 81-96.
Kinney, A. R., Graham, J. E., & Eakman, A. M. (2020). Factors distinguishing veterans participating in supported education services from veterans on campus: Evidence supporting modifiable intervention targets. Psychiatric Rehabilitation Journal, 43(3), 261-269.
Lauraferd, J., Friedlander, J. R., & Cribbie, R. (2017). Social support, self- esteem, and stress as predictors of adjustment to university among first-year undergraduates. College Student Development, 48(3), 295-274.
Perkins, D. F., Aronson, K. R., Morgan, N. R., Bleser, J. A., Vogt, D., Copeland, L. A., ... & Gilman, C. (2020). Veterans’ use of programs and services as they transition to civilian life: Baseline assessment for the Veteran Metrics Initiative. Social Service Research, 46(2), 241-255.
Polley, M. (2003). An AZ of Modern Europe since 1789. Routledge.
Rattray, N. A., True, G., Natividad, D. M., Salyers, M. P., Frankel, R. M., & Kukla, M. (2019). The long and winding road to postsecondary education for US veterans with invisible injuries. Psychiatric Rehabilitation, 42(3), 284-295.
Shenoda, S., Kadir, A., Pitterman, S., & Goldhagen, J. (2018). Section on international child health. the effects of armed conflict on children. Pediatrics,142(6), e20182585.
Thabet, A. A., Tawahina, A. A., El Sarraj, E., & Vostanis, P. (2008). Exposure to war trauma and PTSD among parents and children in the Gaza strip. European Child & Adolescent Psychiatry, 17(4), 191-199.