ارزیابی کتابخانه‌های دانشگاه فرهنگیان بر اساس استانداردهای کتابخانه‌های دانشگاهی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی‌ ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه قم، قم، ایران

2 دانشیار، گروه آموزشی علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه قم، قم، ایران

3 استادیار، گروه آموزشی علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه قم، قم، ایران

4 دانشجوی دکتری مطالعات انقلاب اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر درصدد بررسی تطبیقی وضعیت نیروی انسانی، مجموعه و فضای کتابخانه‌های مراکز آموزشی دانشگاه فرهنگیان با استاندارد کتابخانه دانشگاهی ایران است. این تحقیق از نوع مطالعةکاربردی است که با استفاده از روش پیمایشی - توصیفی و با به‌کارگیری ابزار پرسشنامه محقق‌ساخته، بر اساس استاندارد کتابخانه دانشگاهی انجام شده است. جامعة آماری آن را 64 کتابخانه‌‌ پردیس و۳۴ کتابخانه مرکز آموزش‌عالی دانشگاه فرهنگیان تشکیل می‌دهد. به طور کلی 69 کتابخانه دانشگاهی فرهنگیان در شهرهای مختلف برای پرسشنامه پاسخ دادند. یافته‌ها نشان داد کتابخانه‌های دانشگاه فرهنگیان از نظر نیروی انسانی 29درصد، از نظر مجموعه‌سازی 23درصد و از نظر فضا 54 درصد با استانداردهای کتابخانه دانشگاهی مطابقت دارند. کتابخانه‌های دانشگاه فرهنگیان از لحاظ کمی در شاخص‌‌‌های نیروی انسانی و مجموعه منابع اطلاعاتی با استاندارد کتابخانه‌های دانشگاهی فاصلة چشمگیری دارند. اما در شاخص فضا، کتابخانه‌ها از وضعیت نسبتاً مطلوبی در مقایسه با دو شاخص دیگر برخوردارند. جذب نیروی متخصص کافی و تخصیص اعتبار مورد نیاز برای استانداردسازی مجموعة منابع و فضای کتابخانه‌ها تصمیم‌های جدی است که باید سرلوحه امور قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


بنی‌اقبال، ناهید (1380). نیروی انسانی متخصص کتابخانه‌های دانشگاه تهران. تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 35(37)، 137-121.
پورحمزه، افسانه (1379). ارزیابی مجموعة کتابخانه‌های دانشگاه شیراز. علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 15(2)، 216-205.
تعاونی، شیرین (1390). استاندارد کتابخانه‌های دانشگاهی ایران. تهران: نشر کتابدار.
خادمی‌زاده، شهناز، و فرج‌پهلو، عبدالحسین (1397). ارزشیابی مجموعه‌های کتابخانه‌های دانشگاهی ایران بر اساس استاندارد کتابخانه‌‌‌های دانشگاه‌های ایران (SOUL).‌ مطالعات‌کتابداری و علم‌اطلاعات، ۱۰(۲۶)، 70-55.
رادمهر، علی، و حیاتی، زهیر (1386). بررسی وضعیت نیروی انسانی در کتابخانه‌های دانشگاهی و تحقیقاتی کشور. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، ۱۸(۲)، 84-69.
فیض‌آبادی، منصوره، و اکرمی، رحیم (1393). ارزیابی کتابخانة مرکزی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار براساس استانداردهای کتابخانه‌های دانشگاهی. مجلة دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 22(3)، 531-523.
قاضی‌میرسعید، سیدجواد، گلبادی‌نژاد، کمیل، رستگاری‌مهر، بابک، بنی‌صفار، مریم، و محمدی، مسعود (1394). بررسی تطبیقی کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی گلستان با استاندارد کتابخانه‌های دانشگاهی ایران. مجلة علمی علوم پزشکی صدرا، 3(4)، 169-159.
قبادی، مینو (1397). بررسی تطبیقی کتابخانه‌های دانشگاه رازی بر اساس استانداردهای کتابخانه‌های آموزش عالی ایران. پایان‌نامة کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور، دانشکدة علوم انسانی.
گیلوری، عباس؛ یوسفی، احمد، شهمیرزادی، طیبه، بشیری، جواد، و کولاییان، فردین (1395). رعایت استانداردهای کتابخانه‌ها در کتابخانه‌های مراکزآموزشی وزارت جهاد کشاورزی در سراسر کشور، مطالعات ملی کتابداری وسازماندهی اطلاعات، 27(4)، 156-143.
موسوی‌زاده، زهرا (1377). وظایف پژوهشی کتابخانه‌های دانشگاهی. تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، ۲۸-۲۹، 106-95.
Gurganus, A. S. (2015). Virtual reference in a community college library: Patron use of instant messaging and Log-in chat services. Doctoral Dissertation, Pepper Dine University.
Lorenel, D., & Marilin, L. (2015). Functionality of an academic library using standard for Philippine academic libraries model. Asia Pacific Journal of Education. Arts and sciences, 2(2),68-75