مدل ساختاری توسعة فردی معلمان مدارس استثنایی (مورد: استان همدان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت آموزشی، دانشکدة مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه مدیریت آموزشی، دانشکدة مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف ارائة مدل ساختاری توسعة فردی معلمان استثنایی استان همدان انجام شد. روش پژوهش توصیفی- همبستگی و از نوع مدل‌یابی معادلات ساختاری بوده است. جامعة آماری پژوهش شامل تمامی معلمان مدارس استثنایی استان همدان به تعداد 240 نفر بوده است که از میان آن‌ها، 144 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامة محقق‌ساخته با پایایی (98/0=α) استفاده شد که شش بعد توسعة فردی را در 89 سؤال بررسی می‌کند. نتایج مدل‌یابی معادلات ساختاری، به کمک نرم‌افزار لیزرل، نشان داد مدل ساختاری توسعة فردی معلمان استثنایی شامل شش بعد از جمله عوامل فردی، عوامل سازمانی، فرایند، راهبردهای توسعة فردی، همچنین، توسعة شخصی و توسعة حرفه‌ای است. براساس تحلیل روابط بین این ابعاد می‌توان گفت، عوامل فردی (36/0=γ)، بر فرایند توسعة فردی معلمان استثنایی تأثیرگذار بوده است. عوامل سازمانی (60/0=γ) بر فرایند توسعة فردی معلمان استثنایی تأثیر داشته است. فرایند توسعة فردی معلمان نیز (82/0=β) بر راهبردهای توسعة فردی اثر گذاشته است. در نهایت، راهبردهای توسعة فردی بر توسعة شخصی با ضریب مسیر (68/0=β) و بر توسعة حرفه‌ای (58/0=β) تأثیرگذار بوده است.

کلیدواژه‌ها


ابیلی، خدایار، مزاری، ابراهیم، و زمانی، مهسا (1398). برنامه‌ریزی توسعة فردی (راهنمای عمل خودتوسعه‌ای مدیران و کارکنان). تهران: ابجد.
ابیلی، خدایار، و مزاری، ابراهیم (1394). توسعة منابع انسانی (جلد اول: با تأکید بر مفاهیم خودتوسعه‌ای، خودرهبری و خودمدیریتی). تهران: انتشارات امید.
جعفری، حسن، ابوالقاسمی، محمود، قهرمانی، محمد، خراسانی، اباصلت، و قبادیان، مسلم (1397). عوامل محتوایی توسعة حرفه‌ای معلمان ابتدایی مدارس استثنایی گروه کم‌توان ذهنی شهر تهران. کودکان استثنایی، 18(2)، 86-77.
حجازی، یوسف، پرداختچی، محمدحسن، و شاه‌پسند، محمدرضا (1388). رویکردهای توسعة حرفه‌ای معلمان. چاپ اول، تهران: دانشگاه تهران.
سرکارآرانی، محمدرضا (1394). درس‌پژوهی ایده‌ای جهانی برای بهسازی آموزش و غنی‌سازی یادگیری. چاپ اول، تهران: انتشارات مرآت.
سرمدی انصار، حسن (1395). پژوهش کارراهة توسعة حرفه‌ای معلمان در عرصة تعلیم و تربیت. مجموعة الکترونیکی همایش توسعة حرفه‌ای؛ نگاهی نو به تکریم معلم.
قربانیان، پروین (1400). ارائة مدلی برای توسعة فردی معلمان دورة ابتدایی مدارس استثنایی؛ مورد: استان همدان. رسالة دکتری، دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات تهران.
قلی‌پور، آرین، فقیهی، ابوالحسن، شاه‌حسینی، محمدعلی، و سفیدگران، بهارک (1397). تبیین الگوی تدوین برنامة توسعة فردی مدیران منابع انسانی در صنعت بانکداری. آموزش و توسعة منابع انسانی، 5(18)، 24-1.
کمیزی، اکبر، خراسانی، اباصلت، و کامکاری، کامبیز (1398). طراحی و اعتباریابی مدلی برای تدوین برنامة توسعة فردی در بانک انصار. آموزش و توسعة منابع انسانی، 6(20)، 103-81.
گندمی، فهیمه (1395). به سوی رویکردی مدرسه‌بنیان در حوزة رشد و بالندگی حرفه‌ای معلمان: تعیین عناصر اصلی یک رویکرد اساسی اثربخش. تربیت معلم فکور، 2، 140-119.
مهاجری، مژده (1391). رابطة بین قابلیت‌های حرفه‌ای معلمان دورة ابتدایی با عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان در شهر اصفهان. رویکردهای نوین آموزشی، 15، 48-27.
Beausaert, S., Segers, M., Fouarge, D., & Gijselaers, W. (2013). Effect of using a personal development plan on learning and development. Workplace Learning, 25(3), 145–158.
Bozkus, K., & Bayrak, C. (2019). The Application of the dynamic teacher professional development through experimental action research. IEJEE, 11(4), 335-352.
Coldwell, M. (2017). Exploring the influence of Professional development on teacher careers: A path model approach. Teaching and Teacher Education, 61, 189-198.
Early, D. M., Maxwell, K. L., Ponde, B. D., & Pan, Y. (2017). Improving teacher- child interactions: A randomized controlled trial of making the Most of Classroom Interactions and My Teaching Partner Professional development models. Early Childhood Research Quarterly, 38, 57-70.
Gallo-Fox, J., & Scantlebury, K. (2016). Co- teaching as Professional development for Cooperating teacher. Teaching and Teacher Education, 60, 191-202.
Lum, S., Burud, I., Shirahatti, R., & Barua, A. (2019). Students and faculty perspective of a good medical teacher in the Asian context. Surg Res, 2(3), 54-59.
Patel, S., Kitchen, G., & Barrie, J. (2013). Personal development plans: Practical pitfalls. Trends in Anesthesia and Critical Care Journal, 220-223.
Poell, R., & Krogt, F. (2017). Why is organizing human resource development so problematic? Perspectives from the learning-network theory (Part I). The Learning Organization, 24(3), 180-193.
Scully-Russ, E., & Torraco, R. (2020). The changing nature and organization of work: An integrative review of the literature. Human Resource Development Review, 19(1), 39-65.
Silander, C., & Stigmar, M. (2019). Individual growth or institutional development? Ideological perspectives on motives behind Swedish higher education teacher training. High Educ, 77, 265–281.