طراحی چارچوب برنامۀ درسی آموزش میان‌فرهنگی برای دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه روش‌ها و برنامه‌های درسی و آموزشی، دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 استادیار، گروه مطالعات برنامۀ درسی، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف طراحی چارچوب برنامۀ درسی آموزش میان‌فرهنگی برای دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان انجام شد. این پژوهش مبتنی بر رویکرد کیفی و به روش پدیدارشناسی انجام شد. میدان پژوهش متخصصان برنامة درسی، متخصصان علوم اجتماعی بودند که با حضور 18 مشارکت‌کننده به روش هدفمند و با انجام مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته انجام شد. داده‌‌های لازم با روش کدگذاری تجزیه و تحلیل شدند. برای اعتباربخشی چارچوب از گروه‌‌های کانونی با بهره‌گیری از نظرات خبرگان بهره‌برداری شده است. تحلیل عمیق مصاحبه‌ها به شناسایی و دسته‌بندی ویژگی‌‌های عناصر برنامة درسی آموزش میان‌فرهنگی منتج شد. مضامین ناظر بر اهداف برنامۀ درسی آموزش میان‌فرهنگی در سه بعد اساسی (شناختی، عاطفی/ نگرشی و مهارتی) تأکید دارد. در بخش محتوای آموزشی مواردی از جمله ترویج احترام به ارزش‌ها و تفاوت‌ها، تأکید بر حفظ و انتقال میراث فرهنگی، ضررت تأکید بر پرهیز از نژادپرستی، انطباق با هویت تاریخی محلی اقوام مختلف، توجه به انسجام ملی و قومی، توجه به تکثرفرهنگی، توجه به آموزش زبان‌‌های بومی و محلی، توجه به پرورش خودآگاهی فرهنگی، ترویج عدالت و برابری، توجه به ادیان مختلف آسمانی، پذیرش تفاوت‌ها. در بخش روش‌‌های یاددهی یادگیری، ایفای نقش، روش نمایشی، روش پروژه، روش تدریس همیاری، روش تدریس گردش علمی، روش تکیه‌سازی، روش بارش مغز، روش حل مسئله، روش محاکم قضائی و در نهایت، عنصر ارزشیابی در قالب آزمون عملکردی، ارزشیابی مشاهده‌ای، ارزشیابی شفاهی، آزمون مداد کاغذی، تکالیف مهارت‌محور،خودسنجی، و همسال‌سنجی شناسایی شدند.

کلیدواژه‌ها


صادقی، علیرضا، و نجفی، حسن (1396). تدوین راهبردهای برنامة درسی و چندفرهنگی تربیت معلم ایران بر اساس تجارب کشورهای استرالیا، کانادا، مالزی و هندوستان. پژوهش در تربیت معلم، 1(1)، 146-127.
کاوسی، اسماعیل، و ستوده یگانه داود (1394). الگوی توسعة روابط میان‌فرهنگی در عصر جهانی‌شدن. مطالعات میان‌فرهنگی، 10(25)، 95-125.
Banks, J. A. (1993). Multicultural education: Development, dimensions, and challenges. The Phi Delta Kappan, 75(1), 22-28.‏ ‏
Banks, J. A. (2015). Cultural diversity and education: Foundations, curriculum, and teaching. Routledge.
Banks, J. A., & Banks, C. A. M. (Eds.). (2009). Multicultural education: Issues and perspectives. John Wiley & Sons.
Barrett, M. & Byram, M. et al. (2014). Developing intercultural competence through education. Strasbourg: Council of Europe.
Bennett, C.I. (2003). Comprehensive multicultural education: Theory and practice. Boston: Pearson Education Inc.
Bodycott, P., Mak, A. S., & Ramburuth, P. (2014). Utilizing an internationalized curriculum to enhance students’ intercultural interaction, engagement and adaptation. The Asia-Pacific Education Researcher, 23(3), 635-643.
Bunăiaşu, C. M. (2015). Development perspectives of the intercultural curriculum in Romania. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 180, 42-48.
Cooper, D. L., Howard-Hamilton, M., F., & Cuyjet, M., J. (2011). Multiculturalism on campus. Stylus. Publishing, LLC.
Cushner, K., & Mahon, J. (2009). Intercultural competence in teacher education. The SAGE handbook of intercultural competence, 304-320.‏
Dănescu, E. (2015). Intercultural education from the perspective of training didactic competences. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 180, 537-542.‏
Fantini, A. E. (2010). Assessing intercultural competence: Issues and tools. In D. K. Deardorff (Ed.). The SAGE handbook of intercultural competence. Thousand Oaks, CA: Sage, 15, 456–476.
Fowers, B. J., & Davidov, B. J. (2006). The virtue of multiculturalism: Personal transformation, character, and openness to the other. American Psychologist, 61, 581–594.
Gorski, P. C. (2009). What we're teaching teachers: An analysis of multicultural teacher education coursework syllabi. Teaching and Teacher Education, 25(2), 309-318
Hachfeld, A., Hahn, A., Schroeder, S., Anders, Y., & Stanat, P. (2011). Assessing teachers’ multicultural and egalitarian beliefs: the teacher cultural beliefs scale. Teaching and Teacher Education, 27, 986–996.
Lafraya, S. (2011). Intercultural learning in non-formal education: Theoretical frameworks and starting points (Vol. 13). Council of Europe.‏
Niculescu, M., & Percec, D. (2015). Intercultural Education in the Pre-service and In-service Teacher Training and Development. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 180, 892-898
O'Brien, B., Tuohy, D., Fahy, A., & Markey, K. (2019). Home students' experiences of intercultural learning: A qualitative descriptive design. Nurse Education Today, 74, 25-30.
Pasquale, G. (2015). Towards a new model of intercultural education into Italian school. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 191, 2674-2677.‏
Passiatore, Y., Pirchio, S., Carrus, G., Maricchiolo, F., Fiorilli, C., & Arcidiacono, F. (2019). Intercultural practices and inclusive education in Europe: can migration be a resource for individual and societal development?. European Journal of Psychology of Education, 34(1), 209-224.
Polat, S., & Barka, T. O. (2012). Multiculturalism and Intercultural Education: A Comparative Study with a Sample of Swiss and Turkish Candidate Teachers. World Applied Sciences Journal, 18(9), 1180-1189
Rathje, S. (2007). Intercultural competence: the status and future of a controversial concept. Language and Intercultural Communication, 7(4), 254–266.
Skutnabb-Kangas, T., Maffi, L., & Harmon, D. (2003). Sharing a world of difference: The earth's linguistic, cultural and biological diversity. Unesco.
Unesco. Education Sector. (2006). UNESCO guidelines on intercultural education. Unesco.
Valeeva, R., & Valeeva, A. (2017). Intercultural education from Russian research perspective. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 237, 1564-1571.
Wereszczyńska, K. (2018). Importance of and need for intercultural education according to students: future teachers. Polish Journal of Educational Studies, 71(1), 212-228.‏
Wood, P., & Landry, C. (2008). The intercultural city: Planning for diversity advantage. Routledge.‏
Yazici, S., Başol, G., & Toprak, G. (2009). Öğretmenlerin çokkültürlü eğitim tutumları: bir güvenirlik ve geçerlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(37), 229-242.‏
Zhang, X., & Zhou, M. (2019). Interventions to promote learners’ intercultural competence: A meta-analysis. International Journal of Intercultural Relations, 71, 31-47.