طراحی ، ساخت و اعتباریابی ابزار سنجش اثربخشی فرایند تدریس دانشجو معلمان برای اساتید کارورزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 دانشیار، گروه مطالعات برنامه درسی و آموزش، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

چکیده

هدف از انجام پژوهش حاضر، ساخت و اعتباریابی ابزاری برای سنجش اثربخشی فرایند تدریس دانشجو معلمان در درس کارورزی ۴ بود. پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع ابزارسازی است. جهت طراحی ابزار موردنظر، از روش تحلیل محتوا استفاده شد. ابتدا سرفصل‌ها و درس‌نامه‌های موجود کارورزی ۴ در دانشگاه فرهنگیان مورد تحلیل قرار گرفت و کدهای معنایی که دربردارنده‌ی مفهوم اثربخشی تدریس در حیطه‌های مختلف آن (طراحی، اجرا، ارزشیابی) بودند انتخاب شدند. ۶۶ واحد معنایی استخراج گردید و بعد از اخذ نظرات متخصصان و اعمال اصلاحات، ۶۶ گویه به ۵۶ گویه تقلیل پیدا کرد. در اجرای مقدماتی، ابزار موردنظر در میان نمونه‌ای ۴۲ نفری اجرا و سؤال‌هایی که نیاز به بازنگری داشت اصلاح شد و در نهایت در مرحله بعد ۳۸۴ نفر از دانشجو معلمانی که درس کارورزی ۴ را در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ به پایان رسانده بودند به تکمیل پرسش‌نامه پرداختند. روایی محتوایی پژوهش توسط ده تن از اساتید صاحب‌نظر و روایی سازه‌ی آن به وسیله‌ی تحلیل عاملی بررسی گردید. بر اساس تحلیل عاملی اکتشافی با چرخش واریماکس ۵۶ گویه در ۴ عامل قرار گرفتند که این چهار عامل در مجموع ۶۱.۵۷۴ درصد از واریانس کل نمرات را تبیین می‌کنند. شایان‌ذکر است که نتایج تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول و دوم و ضرایب آلفای کرونباخ از ساختار ۴ عاملی ۵۶ گویه‌ای ابزار حمایت کرده و روایی و پایایی آن را تأیید نمودند.

کلیدواژه‌ها