تبیین رویکرد زمینه محور در برنامه درسی علوم تجربی پایه ششم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه آموزش علوم پایه، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

2 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تبیین رویکرد زمینه محور در برنامه درسی علوم تجربی پایه ششم انجام شد و از نظر هدف کاربردی، از نظر نحوه گردآوری داده‌ها توصیفی و از نظر نوع پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری شامل معلمان پایه ششم ابتدایی شهرتهران به تعداد750 نفر است، حجم نمونه‌ با جدول کرجسی– مورگان، تعداد 256 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده تعیین شدند. برای جمع آوری داده‌ها از پرسشنامه استاندارد 34 سوالی استفاده شد. این پرسشنامه هفت بعد(یادگیری‌معنا دار، کسب شایستگی علمی، ایجاد موقعیت‌های واقعی حل مساله، درگیرنمودن دانش‌آموزان در کارهای گروهی، ایجاد زمینه جهت رشد و توسعه استدلال های علمی دانش آموزان، برقرای ارتباط بین چهار عرصه خود، خالق، خلق و خلقت، ارزشیابی به عنوان یک فرایند) را مورد بررسی قرار داد. روایی پرسشنامه به وسیله روایی صوری مورد تایید خبرگان قرار گرفت و پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از ضریب آلفا‌کرانباخ(86/ 0) تایید شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌های آماری با استفاده از نرم‌افزار اس‌پی‌اس‌اس، آمار توصیفی(شاخص‌های آماری فراوان، میانگین، انحراف استاندارد و نمودار) و آمار استنباطی(آزمون تی تک‌نمونه‌ای) استفاده شد. نتایج نشان داد که در اجرای برنامه درسی علوم تجربی پایه ششم با رویکرد زمینه – محور، امکان یادگیری معنا‌دار، کسب شایستگی علمی، ایجاد موقعیتهای واقعی حل مساله، ایجاد زمینه لازم جهت رشد و توسعه استدلال های علمی و برقرای ارتباط بین چهار عرصه خود، خالق، خلق و خلقت فراهم شده است ولی امکان ارزشیابی به عنوان یک فرایند برای دانش‌آموزان فراهم نشده است و این رویکرد دانش آموزان را درگیر در کار گروهی نکرده است.

کلیدواژه‌ها


Ahmadi, G. (2001). Examining the degree of congruence and harmony between the three planned, implemented and achieved programs in the new science education program of the elementary school, research project, Research Institute of Education and Training. [In Persian]
 Amini, M. (2018). Sixth grade science analysis based on Plesk's creativity model (investigating the level of learner engagement with the content). New developments in psychology, educational sciences and education and research, 1(7), 18-31. https://www.jonapte.ir/fa/downloadfilepdf-43af557370a0f00c194ac50b5976ad2d
Avargil, S., Herscovitz, O., & Dori, Y. J. (2012). Teaching thinking skills in context-based learning: Teachers’ challenges and assessment knowledge. Journal of science education and technology, 21(2), 207-225.‏ https://doi.org/10.1007/s10956-011-9302-7
Bazzi, A., Jalalinia, M., & Nahari, H. (2016). Iinvestigation of the thematic approach in the teaching of experimental sciences, the fourth national conference on sustainable development in educational sciences and psychology, social and cultural studies, Tehran. [In Persian]
Fathi Vajargah, K. (2014). Basic principles and concepts of curriculum planning. Tehran: Science of Teachers. [In Persian]
Holbrook, J. (2014). A context-based approach to science teaching. Journal of Baltic Science Education, 13(2), 1648-3898.‏ https://doi.org/10.33225/jbse/14.13.152
Holman, J., & Pilling, G. (2004). Thermodynamics in context: A case study of contextualized teaching for undergraduates. Journal of Chemical Education, 81(3), 373.‏ https://doi.org/10.1021/ed081p373
Kazeni, M. M. M. (2012). Comparative effectiveness of context-based and traditional teaching approaches in enhancing learner performance in life sciences. [Doctoral dissertation], University of Pretoria.‏
King, D., Winner, E., & Ginns, I. (2011). Engaging middle school students in context-based science: one teacher's approach. In Proceedings of the 1st International Conference of STEM in Education 2010 (pp. 1-18). Science, Technology, Engineering and Mathematics in Education, Queensland University of Technology.‏
Kortland, J. (2011). Scientific Literacy and Context-Based Curricula: Exploring the Didactical Friction between Context and Science Knowledge. D. Höttecke, Naturwissenschaftliche Bildung als Beitrag zur Gestaltung partizipativer Demokratie, 17-31.‏
Malaki, H., Delavar, A., Ahmad, G. A. I., & Hajitabar Firouzja’i, M. (2012). The Degree of Correspondence among Intended, Implemented, and Attained Curricula of Social Studies in the First Year of Tehran High Schools. Educational Psychology8(26), 106-154. [In Persian] https://jep.atu.ac.ir/article_2463.html
Mandipour, D. (2013) Investigating the implementation of application-oriented programs in the sixth grade experimental science programs of public schools in Karaj city, Alborz province, from the teachers' point of view. [Master thesis], Shahid Rajaei University of Education. [In Persian]
McFarlane, D. A. (2013). Understanding the challenges of science education in the 21st century: New opportunities for scientific literacy. International letters of social and humanistic sciences, (04), 35-44.‏ https://doi.org/10.18052/www.scipress.com/ILSHS.4.35
Overman, M., Vermunt, J. D., Meijer, P. C., Bulte, A. M. W., & Brekelmans, M. (2014). Students’ Perceptions of Teaching in Context-based and Traditional Chemistry Classrooms: Comparing content, learning activities, and interpersonal perspectives. International Journal of Science Education36(11), 1871–1901. https://doi.org/10.1080/09500693.2013.880004
Panek, H. S. (2012). Context Based Science Instruction. [Doctoral dissertation in Department of Education and Human Development of the State University of New York], College at Brockport.
Parchmann, I., & Luecken, M. (2010). Context-based Learning for Students and Teachers: Professional development by participating in school innovation projects. In Leibniz Institute for Science and Mathematics Education (IPN), Kiel Paper presented at the International Seminar, Professional Reflections, National Science Learning Centre, York.‏
Putter-Smits, L. G. A. (2012). Science teachers designing context-based curriculum materials: developing context-based teaching competence. [Doctoral dissertation], Eindhoven University of Technology.‏
Salighedar, L. (2018). Engaging learning: A context-centered approach to instructional design. Technology Growth, (34)1, 7-4.
Shabani, Z. (2003), evaluating the curriculum compiled, implemented and acquired in the fifth grade of the Qur'an, Journal of Human Sciences, (17) 179:235-177. [In Persian]
Sheikholeslami, H., Ahmadi, G., Assareh, A., Reyhani, E. (2019). Analyses of 10th mathematics textbook and teacher guide book based on context base Mathematics approach. Theory and Practice in Curriculum, 13(7), 172-151. [In Persian] http://cstp.khu.ac.ir/article-1-2910-fa.html
Tural, G. (2013). The functioning of context-based physics instruction in higher education. In Asia-Pacific. Forum on Science Learning and Teaching. 14(1), 3-23. https://www.eduhk.hk/apfslt/download/v14_issue1_files/tural.pdf