تجارب زیسته دانش‌آموزان در خصوص اقدامات انگیزشی و ضد انگیزشی معلمان در فرآیند یاددهی- یادگیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد برنامه ریزی درسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 دانشیار گروه مطالعات برنامه درسی و آموزش، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 استاد گروه مطالعات برنامه درسی و آموزش، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی ، دانشگاه فردوسی مشهد ، مشهد، ایران

4 دکتری برنامه ریزی درسی، مدرس دانشگاه، مشهد، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تجارب زیسته‌ی دانش‌آموزان در خصوص اقدامات انگیزشی معلمان در فرآیند یاددهی – یادگیری انجام شده است. با توجه به ماهیت موضوع مورد مطالعه، پژوهش حاضر از حیث هدف در زمره پژوهش‌های کاربردی و از حیث روش پژوهش، از نوع پدیدار‌شناسی توصیفی با رویکرد کیفی است. میدان مطالعه این پژوهش، مدرسه دخترانه‌ی امام رضا (ع)، دوره اول متوسطه واقع در منطقه تبادکان مشهد بوده است و نمونه پژوهش دانش‌آموزان پایه هفتم، هشتم و نهم دبیرستان بوده که به صورت نمونه‌ی هدفمند مورد مطالعه قرار گرفتند. برای گردآوری داده‌ها، از مصاحبه نیمه ساختار یافته فردی تا رسیدن به اشباع نظری استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش سه مرحله‌ای کدگذاری اشتراوس و کوربین استفاده شده است. جهت کسب اعتبار پژوهش از روش‌های بررسی توسط مشارکت‌کنندگان، کدگذاری ثانویه، تبادل نظر با همتایان و تحلیل موارد منفی استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که اقدامات انگیزشی معلمان، شامل ۳ مرحله‌ی ایجاد انگیزه، تداوم انگیزه و ماندگاری انگیزه می باشد؛ و اقدامات ضد‌‌انگیزشی آنان شامل ۳ محوراست که عبارتند از: اقداماتی که سبب عدم برقراری ارتباط مناسب می شود، اقداماتی که سبب احساس عدم کفایت و شایستگی دردانش‌آموزان می شود و اقداماتی که سبب احساس عدم اعتماد در دانش‌آموزان می شود.

کلیدواژه‌ها