تحلیل محتوای کتاب‌های درسی ریاضی دوره ابتدایی در موقعیت‌های مبتنی بر تقریب و تخمین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه آموزش ریاضی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889-14665 تهران، ایران

2 گروه ریاضی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

چکیده

هدف این پژوهش تحلیل محتوای کتاب‌های درسی ریاضی دوره ابتدایی در موقعیت‌های مبتنی بر تقریب و تخمین به روش تحلیل محتوای کمی-کیفی است. تحلیل محتوا به روش کریپوندرف و با جامعه آماری محتوای کتاب‌های درسی ریاضی پایه اول تا ششم ابتدایی چاپ سال 1401 انجام شده است. مطالب کتاب‌ها بر حسب مولفه‌های تخمین ( اندازه‌گیری، کمیت، محاسبات و محوراعداد) دسته‌بندی و مورد مطالعه قرارگرفته است. بر اساس یافته‌های این پژوهش با مقایسه بین تعداد موقعیت‌های مربوط به تقریب و تخمین در کتاب‌های درسی ریاضی دوره ابتدایی می‌توان گفت که مولفان کتاب‌های درسی ریاضی ابتدایی به این مبحث که یکی از اهداف برنامه درسی حوزه یادگیری ریاضی است، توجه داشته‌اند. اما موقعیت‌های ذکر شده، بیشتر در راستای تخمین محاسبات و محوراعداد بوده و به تخمین اندازه‌گیری و کمیت، کمتر پرداخته‌اند. به علاوه در بین پایه‌های مختلف میزان موقعیت‌های تخمین موجود در پایه اول و سوم کم‌رنگ‌تر است. همچنین به تخمین برخی مفاهیم مانند طول، مساحت، حجم، جرم، زمان، شمارش و تقریب اعداد ( طبیعی، کسری، اعشاری) اشاره شده است، ولی به تخمین مفاهیمی مانند دما (درجه حرارت)، زاویه و محورهای مختصات پرداخته نشده است که با توجه به اهمیت آن‌ها در ریاضیات و زندگی روزمره، آموزش این موارد نیز توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها