اثربخشی رویکرد حل مسئله در آموزش درس کارورزی بر ارتقای صلاحیت‌های حرفه‌ای دانشجومعلمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای برنامه ریزی درسی دانشگاه آزاد تبریز

2 استادیار گروه مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد تبریز

چکیده

هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین اثربخشی رویکرد حل مسئله در درس کارورزی بر ارتقای صلاحیت­های حرفه‌ای دانشجومعلمان است. روش پژوهش شبه­آزمایشی با استفاده از طرح گروه کنترل-آزمایش بوده است. جامعة آماری پژوهش 107 نفر از دانشجومعلمان ورودی سال 1391 دانشگاه فرهنگیان پردیس علامه­طباطبایی شهرستان ارومیه است که 42 نفر از آنان به‌صورت تصادفی ساده در دو گروه به شکل ِ21 نفر گروه آزمایش-رویکرد نوین آموزش کارورزی- و 21 نفر گروه کنترل –رویکرد سنتی آموزش کارورزی- تقسیم شدند. ابزار گردآوری داده­ها پرسشنامة صلاحیت­های حرفه‌ای دانیلسون و استرانگ است که بعد از برگزاری کارورزی توزیع شد. در گروه آزمایش، برای آموزش کارورزی از بستة آموزشی منطبق بر سرفصل نوین دوره‌های کارورزی سازمان مرکزی­ دانشگاه ­فرهنگیان­ استفاده شده و در گروه کنترل از برنامة آموزش سنتی کارورزی استفاده شده است. نتایج آزمون T گروه‌های مستقل، دلالت بر وجود تفاوت معنی­دار صلاحیت­ حرفه­ای معلمان دو گروه است. همچنین در مؤلفه‌های مهارت‌های پیش‌نیاز معلمی، نظارت بر پیشرفت دانش­آموزان، مسئولیت‌های حرفه­ای، برنامه‌ریزی و آمادگی، سازمان‌دهی کلاس درس، ویژگی­های شخصیتی و ارتقای آموزش و تدریس نیز بین دو گروه تفاوت معنی­داری مشاهده شد. نتیجة تحقیق این است که استفاده از رویکرد نوین آموزش کارورزی بر ارتقای صلاحیت­های حرفه­ای دانشجومعلمان مؤثرتر است و استفاده از آن برای مدرسان درس کارورزی پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها


منابع
آقازاده، محرم (1394). روش­های نوین تدریس. تهران: آییژ.
 آل­حسینی، فرشته (1394). «بررسی ماهیت تجربه». فصلنامة تربت معلم فکور. دورة 1، شمارة 1: 3-14.
امانی، فرزانه (1394).« ابعاد تأمّل و اهمیت آن در تربیت معلم فکور». فصلنامة تربیت معلم فکور. دورة 1، شمارة 1: 52-37
جمشیدی توانا، اعظم و امام­جمعه، محمدرضا (1395). «بررسی تأثیرکارورزی فکورانه در برنامة درسی تربیت معلم بر ­رشد ­شایستگی­های ­دانشجو­معلمان». مجلة پژوهش­های برنامة درسی، انجمن مطالعات برنامة درسی. دورة 6، شمارة 1: 1-20.
خروشی، پوران و محمدی وندیشی، زهره (1395). «بررسی صلاحیت­های حرفه­ای دانشجومعلمان از دیدگاه مدرسان و دانشجویان دانشگاه فرهنگیان اصفهان». فصلنامة علمی­تخصصی توسعة حرفه­ای معلم، دورة 2، شمارة 2: 44-59.
خوشبخت، فریبا و لطیفیان، مرتضی (1390). «بررسی رابطة بین ویژگی­های معلم و تدریس و عملکرد ریاضی دانش­آموزان». فصلنامة روان­شناسی معاصر، دورة 2، شمارة 6: 85-97.
دانش­پژوه، زهرا و فرزاد، ولی­الله (1385). «ارزشیابی مهارت­های حرفه­ای معلمان دورة ابتدایی». فصلنامة نوآوری­های آموزشی، دورة 5، شمارة 18: 135-170.
 رستگاری، نرجس و موسی­پور، نعمت الله (1394). «ارتقای مهارت حرفه­ای دانشجویان مراکز تربیت معلم با تأکید بر­ تربیت هنری در قالب برنامة درسی پنهان». فصلنامة تربیت معلم فکور، دورة 1، شمارة 1: 67-78.
زرین­آبادی، حسن­رضا و کاوسی، طهماسب (1394). «کاربست رویکرد حل مسئله در ارزشیابی کیفیت برنامة درسی در آموزش عالی». فصلنامة مدیریت بر آموزش سازمان­ها، سال 4، شمارة 1: 127-161.
صفدری، زهرا (۱۳۹۵). «الگوهای نوین توسعة حرفه­ای معلمان (روایت­پژوهی-درس­پژوهی-اقدام­پژوهی)، دومین همایش ملی تربیت معلم، اصفهان، دانشگاه فرهنگیان، دانشگاه اصفهان: https://www.civilica.com/Paper-CPHE02-CPHE02_107.html .
عبدالهی، بیژن؛ دادجوی توکلی، عطیه و یوسلیانی، غلام­علی (1393). «شناسایی و اعتبارسنجی شایستگی­های حرفه­ای معلمان اثربخش». فصلنامة نوآوری­های آموزشی، دورة 13، شمارة 1: 25-48.
عدلی، فریبا (1394). «ارتقای ­صلاحیت حرفه­ای معلم با رویکرد pck». فصلنامة تربیت معلم فکور. دورة 1، شمارة 1: 79-87.
کدخدایی، محبوبه­السادات (1395). «آموزش[WU1]  معلم: چیستی، چندگونگی و چگونگی». نشریة راهبردهای نوین تربیت معلمان.  دورة 2، شمارة 3: 27-44.
کریمی، فریبا (1387). مطالعة ­صلاحیت­های­حرفه­ای ­معلمان­ دورة ­ابتدایی. ­فصلنامة مدیریت و رهبری آموزشی. دورة 2، شمارة 4: 151-166.
الماسی، حجت­اله؛ زارعی زوارکی، اسماعیل؛ دلاور، علی و نیلی، محمدرضا (1396). «ارزشیابی برنامة درسی کارورزی 4 در دانشگاه فرهنگیان براساس مدل تایلر». فصلنامة علمی­پژوهشی تدریس­پژوهی. سال 5. شمارة 1: 1-24.
متذکر، ایمان و عوضدخت، احسان (1394). «مروری بر برخی روش­های نوین آموزش شیمی در دبیرستان». فصلنامة پویش در آموزش پایه. دورة 1، شمارة 1:22-19.
نیکنامی، مصطفی و کریمی، فریبا (1388). «صلاحیت­های حرفه­ای معلمان آموزش عمومی و ارائة چارچوب ادراکی مناسب». دانشوپژوهشدرعلومتربیتی وبرنامه­ریزیدرسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان. شمارة بیست وسوم 1-22.
Alqiawi, D. A. & Sawsan [WU2] M. E. (2015). A Suggested Model for Developing and Assessing Competence of Prospective Teachers in Faculties of Education. World Journal of Education, 5(6):65-72
Asia Pacific [WU3] Economic Cooperation (APEC). (1999). Comparative survey of Teacher Education. Retrieved from http://www.apec.org
Blašková, M. Blaško, R. & Kucharčíková, A. (2014). Competences and competence model of university teachers. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 159: 457-467.
Bukaliya, R. (2012). Assessing the effectiveness of student representative councils in open and distance learning: a case for Zimbabwe in Open University. International journal on new trends in education.and their implications, 3 (1), 80-90
 Bukaliya, R. (2012). The potential benefits and challenges of internship programs in an ODL institution: a case for the Zimbabwe Open University. International journal on new trends in education and.their implications, 3 (1):118-133
Dam.G. T. & Voloman. M. (2004). Critical thinking as a citizenship competence: teaching strategies. Learning and Instruction, 14,359-379.
Dean, C. B.; Hubbell, E. R.; Pitler, H. & Stone, B. J. (2012). Classroom instruction that works: Research-based strategies for increasing student achievement. Ascd[k4] 
Epstein, M. R. & Hundert, M. E. (2002). Defining and assessing professional competence. JAMA, January, 287(2): 226-235.
Groenendijk, T. e. (2011). The effect of observational learning on students` performance, processes and motivation in two creative domains. British Journal of Educational Psychology, 1-115
Halpern. D. F. (1998). Teaching critical thining for transfer across domains, American Psychologist, 53,449-455.
Hattie, J. (2012). Visible learning for teachers: Maximizing impact on learning. Routledge
Hong, Jon-Chao; Jeou-Shyan Horng; Chan-Li Lin & Lih-Juan Chan Lin (2008). Competency disparity between pre-service teacher education and[k5] 
Huntly, Helen. (2008).Teachers’Work: Beginning Teachers’ Conceptions of Competence, The Australian Educational Researcher, Vol 35, No 1, PP125-145.
judgement process, International Journal [WU6] of Educational Research,Vol 43, No 1-2, PP 89–102.[k7] 
Koster, Bob; Mieke, Brekelmans; Fred, Korthagen & Theo, Wubbels (2005). Quality requirements for teacher educators, Teaching and Teacher Education, Vol 21, No 2, PP157–176.
Marzano, R. J. (2003). Curriculum and instruction: Critical and emerging issues for educational leadership. Best practices, best thinking, and emerging issues in school leadership, 65-72.
Merrit, R (2008). Student internship. EBSCO Re-.search Starters. EBSCO publishing Inc,1-8
Nijveldt, Mirjam; Mieke Brekelmans; Douwe Beijaard; Nico Verloop & Theo Wubbels (2005). [WU8] Assessing the interpersonal competence of beginning teachers: The quality of the.
Office for Standards in Education (OFSTED). (2002). Quality and Standards in primary initial [WU9] teacher training. Retrieved from http://www.ofsted.gov.uk.
Paul, R. C. (1992). Critical thinking: what every person needs to survive in a rapidly chaging world. Santa Rosa, CA: Foundation for critical thinking.
Quendler, E.; Van der Luit, J.; Monteleone, M.; Aguado, P.; Pfeiffenscheider, M.; Wagner, K. et al. (2013). Sustainable Development Employers’ Perspective. 4th International Conference of New Horizons in Education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 106(2013): 1063-1085.
Rosentha[WU10] l, G. a.-R. (2004). The analysis of narrative biographical interviews. In U. Flick, et al. (eds) A companion to qualitative research, London: Sage,.259-266
Ruhanen, L. a. (2013). A foreign assignment: internships and international students. Journal of Hospitality and Tourism Management, 20, 1-4
Salerni, A. (2014). Narrative writing and university internship program. Procedia Social and Behavioral Sciences, 140, 133-137
Salmi, A. (2017). Development of Ict Traning Modelis for teachers Based on Ict cft (Ict-competency frame work for teacher). The 1st International Conferrous on Education, Science Art and Technology Universities Nigari Makassar. (pp.22-23) jury.
Schneider, C. & Bodensohn, R. (2017). Student teachers’ appraisal of the importance of assessment in teacher education and self-reports on the development of assessment competence. Assessment in Education: Principles, Policy & Practice, 24(2), 127-146.
Selvi, K. (2010). Teachers’ Competencies, Faculty of Education, Anatole University, 26470 Eskisehir, Turkey.
Weinert, F. E. (2001). Concept of competence: A conceptual clarification. In D. S. Rychen & L. H. Salganik (Eds.), Defining and selecting key competencies (pp. 45–65). Ashland, OH: Hogrefe & Huber Publishers
Zahoric [WU11] J. A (1987). “Teaching, Roolers, Research, Beauty and Action, Journal of Curriculum and Supervision, Vo.2, No. 1